Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου.1971-2021. Μισός αιώνας θέατρο, Ένας κόσμος ολόκληρος

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ: ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ για επαγγελματίες σκηνογράφους, φωτιστές, εικαστικούς, αλλά και για αφανείς ήρωες του θεάτρου, όπως είναι οι τεχνικοί. Σταθ- μός στην ιστορία του Τμήματος Θεατρικής Ανάπτυξης ήταν και τα εργαστήρια με θέμα τη σκηνογραφία, που υλοποιήθηκαν με εισηγήτριες τις Sodja Zupanc-Lotker (καλλιτεχνική διευθύντρια της PQ) και Joslin McKinney (πρόεδρο της κριτικής επιτροπής της PQ 2015). Γόνιμα για την ενδυνάμωση και τη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των θεατρικών φορέων στην Κύπρο ήταν επίσης τα σεμινάρια του δρα Aleksandar Brkić με θέμα την πολιτιστική διαχείριση. Για πρώτη φορά η πλειονότητα των θεατρι- κών σχημάτων που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο βρέθηκαν μαζί, προκειμένου να λάβουν καθοδήγηση σε θέματα μάρκετινγκ και δημοσίων σχέσεων. Σημαντική δουλειά υποδομής έγινε και στον τομέα του Θεάτρου στην Εκπαίδευση με τον έμπειρο σκη- νοθέτη, ηθοποιό και σύμβουλο James Thomas Bailey. Ο Οργανισμός έχει μόνιμα στραμμένο το βλέμμα του στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών μέσω εργαστηρίων και σεμιναρίων, αλλά αυτό είναι ένα κεφάλαιο το οποίο θα εξεταστεί ξεχωριστά. Μια άλλη κατηγορία δράσεων που αποδεικνύει πως στην τέχνη δεν χωράνε διακρίσεις είναι η υλοποίηση του προγράμματος «Δείτε μας αλλιώς», το οποίο απευθύνεται σε άτομα με προβλήματα όρασης. Ο ΘΟΚ δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε άτομα με οπτική αναπηρία να παρακολουθούν τις παραγωγές του, δί- νοντάς τους την ευκαιρία οπτικής περιγραφής των σκηνών του έργου σε Braille ή και σε εκτύπωση με μεγεθυσμένους χαρακτήρες. Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως την αποτελεσματικότητα των εργαστηρίων και των λοιπών σχετικών δράσεων τη βλέπουμε στις θεατρικές παραγωγές, στην άνθηση και στην ολοένα αυξα- νόμενη παρουσίαση ερασιτεχνικών και σχολικών παραστάσεων. Ο ΘΟΚ στόχευε και στοχεύει στη συνεχή επιμόρφωση και ανα- βάθμιση του θεατρικού προϊόντος στην Κύπρο με προγράμματα που περιλαμβάνουν συνεργασίες, ανταλλαγές και εργαστήρια με σημαντικά θέατρα, οργανισμούς και προσωπικότητες από την Κύπρο και το εξωτερικό. Ένα άλλο μεγάλο εγχείρημα ξεκίνησε τη θεατρική σεζόν 2013– 201 4, περίοδο κατά την οποία ξέσπασε η μεγάλη οικονομική κρίση. Ο Οργανισμός δήλωσε παρών, απαντώντας στις δύσκολες απαιτήσεις των καιρών με δύο μόνο λέξεις: «Θεατρικό Καταφύγιο». Το κοινό μπήκε στο ασανσέρ, πάτησε το – 1 και βρέθηκε σε έναν εντελώς άγνωστο χώρο του ΘΟΚ. Το Καταφύγιο στέ γασε δράσεις οι οποίες στόχευαν στην ενδυνάμωση και στη σύσφιξη των σχέ- σεων του κοινού με το θέατρο και ταυτόχρονα έδωσε την ευκαιρία σε όσους ήθελαν να διευρύνουν τις γνώσεις τους. Έγινε κυριολεκτικά ένα δημιουργικό καταφύγιο το οποίο αφουγκράστηκε τις ανάγκες των ανθρώπων που ασχολούνται με το θέατρο, επαγ- γελματιών και μη. Η μετεξέλιξη αυτού του εγχειρήματος πήρε το όνομα «Εργαστή- ρια της Τετάρτης». Τα εργαστήρια αυτά έγιναν μία από τις σημα- ντικότερες δράσεις του Τμήματος Θεατρικής Ανάπτυξης, καθώς για πρώτη φορά δόθηκε το βήμα για να προκύψουν εισηγήσεις από έξω προς τα μέσα. Το ανοιχτό κάλεσμα που γίνεται προτού διαμορφω θεί το πρόγραμμα των εργαστηρίων οδηγεί σε μια στοχευμένη ως προς τις ανάγκες των συμμετεχόντων επιλογή, αξιο- ποιώντας στο έπακρο το εγχώριο καλλιτεχνικό δυναμικό. Το εβδομαδιαίο ραντεβού που καθιερώθηκε δημιούργησε παράδοση. Από τα Εργαστήρια της Τετάρτης πέρασαν εμψυχωτές με δια- φορετικές ιδιότητες (σκηνοθέτες, συγγραφείς, στιχουργοί, χο- ρογράφοι, εκπαιδευτικοί, ακαδημαϊκοί κ.ά.). Τα εργαστήρια δεν πρόσφεραν μόνο διεύρυνση ειδικών γνώσεων, αλλά έδωσαν και την ευκαιρία στους συμμετέχοντες (επαγγελματίες, ερασιτέχνες, παιδιά) να χρησιμοποιήσουν τον εαυτό τους και ως αφετηρία και ως αντικείμενο μελέτης. Η απόφαση για μεταφορά των ερ- γαστηρίων και στην πόλη της Λεμεσού (Θεατρικό Μουσείο Κύ- πρου) ήταν η απόδειξη πως ρόλος του Οργανισμού είναι να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πρόσβαση όλων στη συμμετοχή και τη γνώση. Τα εργαστήρια κάλυψαν αδιαμφισβήτητα ένα κενό ως προς τη μετεκπαίδευση γύρω από το θέατρο. Παράλληλα όμως έγιναν ο δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ καλλιτεχνών και άλ- λων και τόπος συνάθροισης όπου καλλιεργήθηκαν δεσμοί και συνεργασίες. Ο Οργανισμός κατάφερε να μηδενίσει τις αποστάσεις και να κρα- τήσει το μικρό νησί σε επαφή με τις παγκόσμιες εξελίξεις, προ- σφέροντας στους εγχώριους καλλιτέχνες σεμινάρια και εργαστήρια με εισηγητές καταξιωμένους επαγγελματίες του χώρου από το εξωτερικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα σεμινάρια με ει- σηγητές τους Izumi Ashizawa (Σωματικό Θέατρο), Showstoppers (Μουσικό Θέατρο και Αυτοσχεδιασμός), Guillaume Pigé (Επινοη- μένο/Σωματικό Θέατρο), Φώτη Νικολάου (Χοροθέατρο), Φρόσω Κορρού (Κίνηση Ηθοποιού) κ.ά. Να σημειωθεί πως το εργαστήριο της Izumi Ashizawa στάθηκε η αφορμή για τη σύσταση μιας νέας ομάδας ηθοποιών, οι οποίοι, με την καθοδήγηση της σκηνοθέτι- δας, παρουσίασαν μια διαπολιτισμική παράσταση στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος το 2019. Ωστόσο η επιμόρφωση δεν αφορούσε μόνο τους επαγγελματίες ηθοποιούς. Οι επιλογές των εργαστηρίων, που πραγματοποι- ήθηκαν με παρουσίες από τον διεθνή χώρο, δείχνουν την ευρεία γκάμα και την αντίληψη γύρω από το τι ορίζουμε ως θέατρο. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σεμινάριο με τον διακεκριμένο Αμερι- κανό σκηνογράφο, σχεδιαστή φωτισμού και βίντεο Matt Kizer με θέμα τις διαδραστικές βιντεοπροβολές στις παραστατικές τέχνες, που διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Κυπρι ακό Κέντρο Σκηνογράφων, Αρχιτεκτόνων και Τεχνικών Θεάτρου και το Plym- outh State University — σπάνια ευκαιρία επιμόρφωσης όχι μόνο

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==