Αγρότης, τεύχος 484

53 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 2 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 4 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Χώνευση και εμέσματα (Pellets) Όπως και άλλα πουλιά, τα ανθρωποπούλια δεν μασούν την τροφή τους. Η λεία καταπίνεται ολόκληρη, ενώ μεγαλύτερα είδη λείας κόβονται με το ράμφος σε μικρότερα πριν την κατάποση. Σε αντίθεση με άλλα πουλιά, δεν έχουν πρόλοβο (σάκος κάτω από τον οισοφάγο όπου αποθηκεύεται το φαγητό για μελλοντική κατανάλωση) έτσι το φαγητό περνά κατευθείαν στο πεπτικό σύστημα. Το στομάχι τους χωρίζεται σε δύο τμήματα: Το πρώτο τμήμα είναι το αδενικό στομάχι το οποίο παράγει ένζυμα και οξέα και αρχίζει η διαδικασία της πέψης. Το δεύτερο τμήμα είναι το μυικό στομάχι. Δεν υπάρχουν πεπτικοί αδένες σε αυτό το τμήμα και γενικά στα αρπακτικά πουλιά χρησιμεύει ως φίλτρο συγκεντρώνοντας αδιάλυτα μέρη της λείας όπως κόκαλα, δόντια, τρίχες, φτερά. Τα μαλακά μέρη του φαγητού ωθούνται με μυικές συσπάσεις στο υπόλοιπο πεπτικό σύστημα που περιλαμβάνει το μικρό και μεγάλο έντερο. Το συκώτι και το πάγκρεας εκκρίνουν πεπτικά ένζυμα μέσα στο μικρό έντερο όπου το φαγητό απορροφάται μέσα στο σώμα. Μερικές ώρες μετά το γεύμα, τα αχώνευτα μέρη του φαγητού (κόκαλα, δόντια, φτερά που βρίσκονται ακόμα στο δεύτερο τμήμα του στομαχιού το μυϊκό στομάχι) μετατρέπονται σε εμετικά σύμπηκτα (pellets) στο σχήμα του τμήματος του συγκεκριμένου τμήματος του στομάχου. Το σύμπηκτο μεταφέρεται από το τμήμα αυτό στο πραγματικό στομάχι του πτηνού. Παραμένει εκεί για περίπου 10 ώρες προτού αποβληθεί μέσω του στόματος. Επειδή το αποθηκευμένο σύμπηκτο μπλοκάρει μερικώς το πεπτικό σύστημα του πουλιού δεν μπορεί να καταποθεί καινούρια λεία μέχρι να αποβληθεί. Το ξέρασμα αυτών των σβόλων είναι μια ένδειξη ότι το πουλί μπορεί να ξαναφάει και πάλι. Όταν το πουλί φάει περισσότερο από ένα είδος λείας σε μερικές ώρες τα αχώνευτα μέρη συγκεντρώνονται σε ένα σύμπηκτο. Η διαδικασία της αποβολής εμετικών συμπήκτων είναι τακτική και συνηθισμένη στα αρπακτικά πουλιά που εκβάλλουν τα αχώνευτα και τα υπολείμματα από το στόμα όταν το πεπτικό σύστημα τελειώσει τη διαδικασία εξαγωγής της θρέψης από το φαγητό. Η διαδικασία αποβολής των συμπήκτων γίνεται συνήθως σε μια εκλεκτή θέση κουρνιάσματος. Τα σύμπηκτα γενικά των γλαυκόμορφων περιέχουν μεγαλύτερο ποσοστό υπολειμμάτων τροφής από άλλα είδη αρπακτικών γιατί τα πεπτικά υγρά τους περιέχουν λιγότερα οξέα. Τα σύμπηκτα αποτελούν για τους επιστήμονες αντικείμενο μελέτης σε ολόκληρο τον κόσμο αφού η ανάλυση αντιπροσωπευτικού αριθμού μπορεί να βοηθήσει να προσδιοριστούν με αρκετή ακρίβεια οι τροφικές συνήθειες του συγκεκριμένου είδους αρπακτικού από το οποίο προέρχονται. Επίσης, η ανάλυση των συμπήκτων μπορεί να δώσει επιπρόσθετες πληροφορίες, όπως πυκνότητα πληθυσμών διαθέσιμης λείας κ.λπ. Απειλές Μια σημαντική απειλή για τα πουλιά αυτά είναι η μείωση των περιοχών που χρησιμοποιούν για αναζήτηση της λείας τους, δηλαδή οι ανοικτοί λιβαδότοποι λόγω γεωργικής, τουριστικής ή άλλης ανάπτυξης, όπως αυξημένο οδικό δίκτυο κ.λπ. Επίσης, η καταστροφή των χώρων φωλιάσματός τους έχει επηρεάσει δραματικά τα πουλιά. Καθώς τα παλιά κτήρια και οι αποθήκες όπου φωλιάζει συνήθως έχουν πλέον μειωθεί αφού πολλά αναπαλαιώθηκαν είτε για να κατοικηθούν είτε για να χρησιμοποιηθούν άλλως, τα πουλιά δεν βρίσκουν εύκολα ασφαλισμένους και ικανοποιητικούς χώρους να φωλιάζουν. Ένας άλλος σημαντικός λόγος θνησιμότητας των ανθρωποπουλιών έγκειται στο γεγονός ότι κτυπιούνται από αυτοκίνητακατά τηδιάρκεια της νύκτας αφούχρησιμοποιούν τους δρόμους για να κυνηγούν ή κατά μήκος αυλακιών που διασταυρώνουν δρόμους. Επίσης, αρκετά σκοτώνονται όταν συγκρούονται με ηλεκτρικά καλώδια και πυλώνες ενώ άλλα πεθαίνουν από δευτερεύουσες δηλητηριάσεις αφού τα τρωκτικά που αποτελούν την κυρίως τροφή τους καταπολεμούνται συνεχώς με την ανεξέλεγκτη χρήση χημικών σκευασμάτων. Μερικά ανθρωποπούλια επίσης σκοτώνονται από ασυνειδήτους κυνηγούς παρόλο που το είδος αυτό όπως και όλα τα γλαυκόμορφα και γενικά τα αρπακτικά πουλιά προστατεύονται αυστηρά από τον Νόμο.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==