Αγρότης, τεύχος 484

52 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 2 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 4 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ημερών με τη σειρά που έχουν γεννηθεί. Ο πρώτος νεοσσός που θα εκκολαφθεί είναι μεγαλύτερος και δυνατότερος από τα υπόλοιπα και διεκδικεί περισσότερο φαγητό από τα μικρότερα αδέλφια του. Τα νεαρά παραμένουν στη φωλιά για περίπου 9 βδομάδες μετά την εκκόλαψη. Οι ανάγκες τους για φαγητό κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη φωλιά είναι αυξημένες αφού τα μεγαλύτερα μπορούν να καταναλώνουν μέχρι και 10 τρωκτικά το καθένα κάθε βράδυ! Αυτό αποδεικνύει τη χρησιμότητα των πουλιών αυτών υπέρ της βιολογικής καταπολέμησης των τρωκτικών χωρίς τη χρήση δηλητηρίων και χημικών σκευασμάτων και πόσο χρήσιμα μπορούν να αποδειχθούν για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους. Τα νεαρά αρχίζουν να κυνηγούν από μόνα τους αφότου εγκαταλείψουν τη φωλιά τους δηλαδή μετά από 3 μήνες περίπου. Ικανότητες και μέθοδος κυνηγίου Επειδή τα ανθρωποπούλια είναι νυκτόβια είδη, δηλαδή δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της νύκτας, έχουν ένα πολύ καλά αναπτυγμένο ακουστικό σύστημα. Τα αυτιά είναι τοποθετημένα στις δύο πλευρές το κεφαλιού πίσω από τα μάτια και είναι καλυμμένα με μικρά φτερά. Το ηχητικό τους πεδίο διαφέρει πολύ από το ανθρώπινο. Είναι πολύ πιο ακριβές σε συγκεκριμένες συχνότητες και τα καθιστά ικανά να ακούν χαμηλής συχνότητας ήχους, όπως κινήσεις της λείας τους μέσα σε ξερά φύλλα ή και κάτω από το έδαφος. Έχουν ένα ζευγάρι από ασύμμετρα ανοίγματα αυτιών (το αριστερό άνοιγμα είναι πιο ψηλά από το δεξιό), και ένα πολύ χαρακτηριστικό δισκοειδές πρόσωπο, το οποίο λειτουργεί σαν δίσκος ραντάρ, οδηγώντας τους ήχους στα ανοίγματα των αυτιών. Το ράμφος τους κλίνει προς τα κάτω ώστε να αυξάνεται η επίπεδη περιοχή όπου τα κύματα ήχου συγκεντρώνονται από την επιφάνεια του προσώπου. Το ανθρωποπούλι χρησιμοποιεί αυτό το μοναδικό ευαίσθητο σύστημα ακρόασης για να εντοπίζει τη λεία του ακούγοντας τις κινήσεις της διαμέσου της κάλυψης του εδάφους όπως ξερά φύλλα, φυλλωσιές αλλά ακόμα και κάτω από το χιόνι. Από όλα τα ζώα που έχουν μελετηθεί, ο τρόπος κυνηγίου του ανθρωποπουλιού που αξιοποιεί σε μεγάλο βαθμό την ακοή του είναι ο πιο ακριβής και αποτελεσματικός. Όταν ένας ήχος ακουστεί, το πουλί είναι ικανό να καταγράψει την κατεύθυνσή του και την απόσταση όπου βρίσκεται. Μπορεί να εντοπίσει τη διαφορά του χρόνου κατεύθυνσης στα 0,00003 δευτερόλεπτα!! Μπορεί επίσης να αντιληφθεί την ένταση του ήχου χρησιμοποιώντας τα ασύμμετρα ανοίγματα των αυτιών του. Οι διάφορες χαρακτηριστικές κινήσεις του κεφαλιού που κάνουν είτε δεξιά και αριστερά είτε πάνω-κάτω όταν κάθονται πάνω σε ένα κλαδί ή σε έναν χώρο παρατήρησης, συσχετίζονται με τον εγκέφαλο τουπουλιού και δημιουργούν μια νοητή εικόνα της απόστασης που βρίσκεται η πηγή του ήχου και κατ’ επέκταση η λεία. Μελέτες που έχουν γίνει σε εγκεφάλους του είδους αυτού αλλά και άλλων ειδών κουκουβάγιας έχουν αποδείξει ότι το κεντρικό τμήμα των οργάνων τους που σχετίζεται με την ακοή είναι πολύ πιο περίπλοκο από οποιοδήποτε άλλο πουλί. Το συγκεκριμένο κεντρικό σύστημα σε ένα ανθρωποπούλι έχει 95.000 νευρώνες (νευρικά κύτταρα), τρεις φορές περισσότερα από πολλά άλλα είδη πουλιών. Όταν το ανθρωποπούλι αναγνωρίσει την κατεύθυνση της λείας του, πετά προς αυτήν κρατώντας το κεφάλι σε ευθεία γραμμή με την κατεύθυνση του τελευταίου ήχου που αναγνωρίστηκε. Αν η λεία κινηθεί, το πουλί μπορεί να κάνει διορθώσεις κατά τη διάρκεια της πτήσης. Όταν πλησιάσει τη λεία σε απόσταση περίπου 60 εκατοστά φέρνει τα πόδια του μπροστά και απλώνει τα νύχια του σε ωοειδές σχήμα. Αμέσως πριν επιτεθεί σπρώχνει δυνατά τα πόδια του μπροστά από το πρόσωπό του και συχνά κλείνει τα μάτια πριν σκοτώσει τη λεία του. Το πέταγμά τους είναι αθόρυβο και αυτό επιτυγχάνεται από ειδικά φτερά τα οποία καλύπτουν τον ήχο από τον αέρα που κυλά στην επιφάνεια των φτερούγων. Αυτό τους επιτρέπει να κυνηγούν μυστικά και ύπουλα αρπάζοντας τα θύματά τους απότομα. Επίσης, επιτρέπει στα πουλιά να λαμβάνουν ήχους κατά τη διάρκεια της πτήσης τους και να τους αναγνωρίζουν. Όταν η λεία συλληφθεί μεταφέρεται με το ράμφος ή τα νύχια στην κούρνια όπου και καταναλώνεται. Όραση Ακόμα ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του ανθρωποπουλιού είναι η όρασή του. Το γεγονός ότι τα μάτια βρίσκονται μπροστά και όχι στα πλάγια, σε σύγκριση με άλλα πουλιά, δίνουν στο ανθρωποπούλι μια ευρεία διοπτρική όραση (βλέπει ένα αντικείμενο και με τα δύο μάτια την ίδια στιγμή). Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να βλέπει τα αντικείμενα τρισδιάστατα (ύψος, πλάτος, βάθος) και μπορεί να υπολογίζει αποστάσεις όπως και ο άνθρωπος. Το οπτικό πεδίο του είναι περίπου 110 μοίρες, από τις οποίες στις 70 μοίρες χρησιμοποιεί και τα δύο μάτια. Ο άνθρωπος έχει οπτικό πεδίο 180 μοίρες όπου στις 140 χρησιμοποιεί και τα δύο μάτια. Ο λαιμός γενικά όλων των γλαυκόμορφων έχει 14 σπόνδυλους, διπλάσιους δηλαδή από τον άνθρωπο. Αυτό τους επιτρέπει να στρέφουν το κεφάλι τους σε ακτίνα μέχρι 270 μοιρών και όχι όπως φημολογείται σε ολόκληρο κύκλο.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==