69 AΓΡΟΤΗΣ 2024 / TEΥΧΟΣ 491 ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΠ / ΠΓΕ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Μακαρόνια της Σμίλας/ Makaronia tis Smilas/ Μακαρόνια του Σκλινιτζιού/ Makaronia tou Sklinitziou Προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) Μαρία Καπότη Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας του σκλινιτζιού, όπως αναφέρεται σε συγγράμματα που ασχολούνται με την τοπική λαογραφία, αποτελούσε ευκαιρία για κοινωνική συνεύρεση των γυναικών στα χωριά. Μάλιστα, οι γυναίκες «διαγωνίζονταν ως προς τη μαστοριά τους» με βάση τον τρόπο τοποθέτησης των μακαρονιών της σμίλας/ μακαρονιών του σκλινιτζιού μέσα σε πανέρια αποξήρανσης, τοποθετώντας τα σε διαφορετικούς σχηματισμούς (Εικόνα 3). Μέθοδος παραγωγής 3 Ανάμειξη πρώτων υλών: Το ζυμάρι ετοιμάζεται με την ανάμιξη όλων των υλικών και ζυμώνεται με το χέρι ή με τη χρήση κατάλληλου μηχανήματος ανάδευσης. 3 “Ξεκούραση” ζύμης: Αφού ζυμωθεί καλά, το ζυμάρι αφήνεται να «ξεκουραστεί», δηλαδή να αποκτήσει συνοχή και ελαστικότητα το μίγμα, για περίπου 30 έως 60 λεπτά. 3 Κοπή και μορφοποίηση σχήματος: Από τη ζύμη κόβονται μικρά κομματάκια ζυμαριού, μεγέθους περίπου 2-4 εκατοστών και βάρους περίπου 1-2 γραμμαρίων. Στη συνέχεια τοποθετούνται πάνω στο σκλινίτζι ή τη σμίλα, όπου πλάθονται με πίεση των δακτύλων και κινήσεις της παλάμης μπρος-πίσω ώστε να απλώσουν σε μια μακρόστενη μορφή, ενώ το σκλινίτζι ή η σμίλα τα διαπερνά από τη μέση. Ο παρασκευαστής μπορεί να επεξεργάζεται ένα ή περισσότερα κομματάκια ζυμαριού την ίδια στιγμή. Στη συνέχεια, τα μακαρόνια της σμίλας/ μακαρόνια του σκλινιτζιού αφαιρούνται από το σκλινίτζι ή τη σμίλα, και τοποθετούνται προσωρινά σε σκεύος (π.χ. πανέρι). Εικόνα 2: Επεξεργασία του ζυμαριού με τη χρήση του φυτού “σκλινίτζι”. 3 Διαδικασία αποξήρανσης: Τα μακαρόνια της σμίλας/ μακαρόνια του σκλινιτζιού αποξηραίνονται με φυσικό τρόπο σε σκιερό μέρος με επαρκή αερισμό, μια διαδικασία που μπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο έως έξι ημέρες, αναλόγως της εποχής. 3 Συσκευασία, σήμανση και αποθήκευση: Τα μακαρόνια της σμίλας/ μακαρόνια του σκλινιτζιού συσκευάζονται σε διαφανή συσκευασία, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στον καταναλωτή να διακρίνει τα χαρακτηριστικά του προϊόντος τα οποία οφείλονται στη χειροποίητη παρασκευή του. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι η σχετική ανομοιομορφία στο σχήμα, η υφή και η χαρακτηριστική οπή. Οι καταχωρισμένες γεωγραφικές ενδείξεις παρασκευάζονται με απόλυτο σεβασμό των γεωργικών προτύπων και διαδικασιών και είναι τα υλικά που πρωταγωνιστούν σε πολλές εμπνευσμένες συνταγές. Το σύστημα ποιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προστατεύει τις ονομασίες των τροφίμων και των ποτών που, χάρη στα μοναδικά χαρακτηριστικά τους, συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία. Τα Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού είναι τα πρώτα παραδοσιακά κυπριακά ζυμαρικά που έχουν καταχωριστεί στο ευρωπαϊκό μητρώο (22/07/2022) ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (PGI-CY-02763). Περιγραφή του προϊόντος Τα Μακαρόνια της Σμίλας / Μακαρόνια του Σκλινιτζιού είναι αποξηραμένα ζυμαρικά, τα οποία παρασκευάζονται από την ανάμιξη νερού με αλεύρι από σκληρό σιτάρι και λίγο αλάτι ή/και αλεύρι άλλου τύπου με σιμιγδάλι, νερό και λίγο αλάτι. Κατά την παρασκευή του προϊόντος είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και ελαιόλαδο. Χαρακτηρίζονται από μια μικρή οπή η οποία διαπερνά το Μακαρόνι της Σμίλας/ Μακαρόνι του Σκλινιτζιού σε οριζόντια τομή, ενώ είναι, επίσης, εμφανής μια ανομοιομορφία στο σχήμα, με κύριο στοιχείο τα λεπτότερα άκρα του αποξηραμένου ζυμαρικού σε σχέση με το ενδιάμεσο μέρος του. Εικόνα 1: Μακαρόνια της Σμίλας/ Μακαρόνια του Σκλινιτζιού ΠΓΕ Ιστορία Τα Μακαρόνια της Σμίλας/ Μακαρόνια του Σκλινιτζιού, όπως καταγράφεται σε βιβλιογραφικές αναφορές, αποτελούσαν παραδοσιακά επίσημο φαγητό και ήταν συνδεδεμένα με μέρες γιορτών. Αποτελούσαν κυριακάτικο φαγητό, αλλά και φαγητό του κυπριακού γάμου και του θερισμού. Η παρασκευή των μακαρονιών της σμίλας/ μακαρονιών
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==