45 AΓΡΟΤΗΣ 2024 / TEΥΧΟΣ 491 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ο πρώτος σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου 2023 (Μw=7,8 στις 04:17 τοπική ώρα) είχε επίκεντρο την περιοχή Pazarcik στην ανατολική Τουρκία, 40 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Gaziantep και 33 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Kahramanmaraş, με εστιακό βάθος 8,6 χιλιόμετρων. Ήταν ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί στην Τουρκία από το 1939, ενώ μέχρι τον Μάιο του 2023 είχαν σημειωθεί πάνω από 30000 μετασεισμοί. Ο σεισμός έγινε σε ένα τμήμα του ανατολικού ρήγματος της Ανατολίας και η διάρρηξη του ρήγματος έφτασε σε μια απόσταση σχεδόν 350 χιλιομέτρων. Η ταχύτητα διάρρηξης υπολογίστηκε σε 3,3 km/s, ενώ οι εδαφικές μετατοπίσεις κατά μήκος της ζώνης διάρρηξης έφτασαν μέχρι και τα επτά (7) μέτρα. Μετά τον πρώτο σεισμό, περίπου εννέα (9) ώρες αργότερα, στις 13:24 (τοπική ώρα), ένας δεύτερος σεισμός μεγέθους Μw=7,6, με επίκεντρο το Elbistan του Kahramanmaraş, ταρακούνησε ξανά την περιοχή. Το επίκεντρο του δεύτερου σεισμού ήταν περίπου 98 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Adıyaman και 62 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Kahramanmaraş, με εστιακό βάθος επτά (7) χιλιομέτρων (Εικόνα 3). Η ταχύτητα διάρρηξης για αυτό το γεγονός υπολογίστηκε σε 2,5-2,8 km/s, το μήκος της διάρρηξης έφτασε τα 170 χιλιόμετρα, ενώ οι εδαφικές μετατοπίσεις ήταν της τάξης των 2-8 μέτρων. Οι μηχανισμοί γένεσης και των δύο σεισμών έδειξαν αριστερόστροφη κίνηση σε ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης και για αυτόν τον λόγο θεωρήθηκαν ως «δίδυμοι» λόγω και του συγκρίσιμου μεγέθους τους (Εικόνα 4). Εικόνα 5: Όλοι οι τύποι κατασκευών επλήγησαν από τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου 2023 στην Τουρκία και τη Συρία. Τα περισσότερα οικιστικά κτήρια στην περιοχή του Hatay (πάνω), στην πόλη του Kahramanmaraş (μέση) και του Αλέπο στη Συρία υπέστησαν πολύ μεγάλες δομικές ζημιές, συμπεριλαμβανομένης της ολικής κατάρρευσης για τα περισσότερα κτήρια (Lekkas et al., 2023). Εικόνα 6: Επιφανειακές διαρρήξεις, ρωγμές και ζημιές σε σιδηροδρομικές γραμμές και δρόμους στο νότιο τμήμα της πόλης Kahramanmaraş.(Cetin et al., 2023) Εικόνα 7: Επιφανειακές διαρρήξεις κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου Antakaya - Reyhanli, με ταυτόχρονη εμφάνιση φαινομένων ρευστοποίησης και ρωγμών. Επιπλέον, μεγάλα τμήματα από τα παρακείμενα χωράφια καλύφθηκαν από νερό λόγω της ανόδου της στάθμης των υπόγειων υδάτων (Lekkas et al. 2023). Στην Τουρκία, οι δύο σεισμοί είχαν καταστροφικές επιπτώσεις σε έντεκα επαρχίες, ενώ στη Συρία επηρεάστηκαν πέντε επαρχίες. Συνολικά, καταγράφηκαν 107000 τραυματισμοί και πάνω από 50000 θάνατοι, συμπεριλαμβανομένων 45968 επιβεβαιωμένων θανάτων στην Τουρκία και περισσότερων από 5900 στη Συρία. Συνολικά, τρία εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Αυτοί οι σεισμοί είχαν ως αποτέλεσμα τον μεγαλύτερο αριθμό νεκρών από οποιονδήποτε άλλο σεισμό στην Τουρκία, ξεπερνώντας σε ανθρώπινες απώλειες και τον πολύ ισχυρό σεισμό του Izmit στις 2 Αυγούστου 1999 (Μw=7,6), ο οποίος είχε προκαλέσει την απώλεια σχεδόν 17000 ανθρώπων. Εικόνα 8: Φαινόμενα ρευστοποίησης και υποχωρήσεις εδαφών που καταγράφηκαν στη βορειοανατολική Συρία. (Lekkas et al. 2023, https://twitter.com/MeteoredUK/status/1624076908903243778)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==