12 AΓΡΟΤΗΣ 2024 / TEΥΧΟΣ 490 ΓΕΩΡΓIΑ Η ασιατική ψύλλα των εσπεριδοειδών Diaphorina citri Δέσποινα Κουκκουλαρίδου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Η ασιατική ψύλλα των εσπεριδοειδών (Asian Citrus Psyllid) Diaphorina citri (Kuwayama) είναι γνωστή για τις σοβαρές ζημιές που προκαλεί σε εσπεριδοειδή στην αμερικανική και ασιατική ήπειρο, ενώ προσβάλλει και διάφορα καλλωπιστικά (ιδιαίτερα το Murraya paniculata). Ο εν λόγω επιβλαβής οργανισμός συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα IΙ, Μέρος A του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072, στο οποίο περιλαμβάνονται επιβλαβείς οργανισμοί των οποίων η παρουσία δεν είναι γνωστή στο έδαφος της Ένωσης. Ο πρώτος εντοπισμός του εντόμου στην Ευρώπη ήταν τον Αύγουστο του 2023 στην Κύπρο, στην περιοχή Φασουρίου, και σε καλλιέργεια εσπεριδοειδών. Αυτή αποτελεί την πρώτη αναφορά στην Ευρώπη. Ο εν λόγω επιβλαβής οργανισμός προσβάλλει φυτά που ανήκουν στην οικογένεια των εσπεριδοειδών και προκαλεί συρρίκνωση των νεαρών φύλλων και βλαστών. Το ίδιο το έντομο δεν προκαλεί σοβαρές ζημιές στη γεωργία. Εντούτοις, η αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί τον εν λόγω οργανισμό επιζήμιο, λόγω του ότι αποτελεί τον σε αποφάσεις επανεπενδύσεων, όπως για παράδειγμα νέες φυτεύσεις, απόκτηση εξοπλισμού κ.ό.κ. Εξάλλου, σε ένα τέτοιο μοντέλο παραγωγής, η συνεχής εργασία για τον ίδιο τον παραγωγό, αλλά και για το εργατικό προσωπικό το οποίο απασχολεί, περιορίζει στο ελάχιστο τυχόν μη παραγωγικό χρόνο εργασίας κατά τη διάρκεια του έτους. Ένεκα της κλιμάκωσης της παραγωγής, άρα και της κλιμακωτής διάθεσης των παραγόμενων προϊόντων, βελτιστοποιείται ο ομαλός εφοδιασμός της αγοράς. Ο παραγωγός δημιουργεί ένα δίχτυ ασφαλείας τιμών που απολαμβάνει για συγκεκριμένο προϊόν ή ομάδα προϊόντων, εξασφαλίζοντας ικανοποιητικότερο εισόδημα. Πέραν τούτου, και ειδικότερα στις καλλιέργειες εκτός θερμοκηπίου, δημιουργείται κάποια μορφή θωράκισης της μονάδας ενάντια στις ζημιές από φυσικές καταστροφές, όπως χαλαζόπτωση, καύσωνες, πλημμύρες, εφόσον οι καλλιέργειες που καλλιεργούνται κλιμακωτά θα βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια παραγωγής. Η κλιμάκωση παραγωγής και της διάθεσής της μπορεί να υποβοηθηθεί με διάφορους τρόπους. Η επιλογή των κατάλληλων ποικιλιών για καλλιέργεια είναι ένας από αυτούς. Ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας, συνήθως υπάρχουν πρώιμες και όψιμες ποικιλίες οι οποίες αν αξιοποιηθούν παράλληλα και σε συνδυασμό με πρώιμες ή όψιμες περιοχές καλλιέργειας, το εύρος του χρόνου παραγωγής να μπορεί να επεκταθεί. Κλιμάκωση παραγωγής επιτυγχάνεται, επίσης, με την εφαρμογή καλλιεργητικών τεχνικών. Παραδείγματα τέτοιων πρακτικών είναι τα κλαδέματα στον κατάλληλο χρόνο, ειδικά στις οπωροφόρες ή μόνιμες καλλιέργειες, το πρόγραμμα άρδευσης και λίπανσης, η χρήση πλαστικών κάλυψης, εδαφοκάλυψης και σκίασης. Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και μόνιμες φυτείες καλλιεργούνται σε θερμοκήπια ή διχτυοκήπια. Εκτός από τα γενικότερα οφέλη που μπορεί να δώσει μια καλλιέργεια σε υπό κάλυψη ελεγχόμενο περιβάλλον, ο παραγωγός κερδίζει από την πρωιμότητα που μπορεί να δώσει η καλλιέργεια εντός θερμοκηπίου. Τέλος, η διατήρηση των γεωργικών προϊόντων σε αποθήκες ή σε ψυκτικούς θαλάμους, όπου αυτό είναι εφικτό, επιτρέπει τη διάθεσή τους στην αγορά, αναλόγως με τη ζήτηση. Η κλιμακούμενη παραγωγή γεωργικών προϊόντων παρουσιάζει, παρ’ όλα αυτά, ορισμένες προκλήσεις, τις οποίες ο παραγωγός καλείται να αντιμετωπίσει. Ο αυξημένος φόρτος εργασίας που προκύπτει λόγω της επιμήκυνσης της καλλιεργητικής περιόδου απαιτεί εκ μέρους του παραγωγού ορθό προγραμματισμό. Με αυτόν τον τρόπο θα είναι σε θέση να κατευθύνει τους παραγωγικούς πόρους, όπως εργασία, κεφάλαιο, προσωπικό κ.λπ., με τρόπο ώστε να αντεπεξέλθει στις διάφορες καλλιεργητικές εργασίες καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Για την επιτυχία ενός τέτοιου μοντέλου παραγωγής, πρέπει να εξασφαλίζεται εξίσου η διάθεση των γεωργικών προϊόντων στην αγορά για την επίτευξη θετικού οικονομικού αποτελέσματος. H κλιμακωτή παραγωγή ιδανικά θα πρέπει προγραμματίζεται με τρόπο ώστε τα παραγόμενα προϊόντα που διατίθενται να συμπίπτουν με την εκάστοτε ζήτηση στην αγορά. Η χρήση συμβολαιακής γεωργίας, αλλά και η ενίσχυση του ρόλου των Ομάδων/ Οργανώσεων Παραγωγών, διασφαλίζουν διέξοδο προς την αγορά και αμβλύνουν ζητήματα μη διάθεσης της παραγωγής. Για την επίτευξη πρωιμότητας ή οψιμότητας, ο παραγωγός ενδεχομένως καλείται να αξιοποιήσει κατάλληλα αγροτεμάχια και σε άλλες περιοχές, πέραν από τις περιοχές που συνήθως δραστηριοποιείται. Η συνεργασία μεταξύ παραγωγών από διαφορετικές περιοχές συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου αυτού. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο αγροτικός τομέας στην Κύπρο είναι πολλές. Συγκυρίες όπως η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, η εμφάνιση πανδημιών, γεωπολιτικά γεγονότα που έχουν δημιουργήσει ενεργειακό και επισιτιστικό ζήτημα παγκόσμια, με τις τιμές της ενέργειας, των ζωοτροφών και λοιπών γεωργικών εφοδίων να αυξάνονται, δεν αφήνουν την Κύπρο ανεπηρέαστη, επιφέροντας σημαντικές επιπτώσεις και στον αγροτικό τομέα. Υπό τέτοιες συνθήκες, όπως και σε κάθε επιχειρηματική μονάδα, οι ιδιοκτήτες γεωργικών εκμεταλλεύσεων καλούνται να λάβουν εκείνες τις αποφάσεις και να αξιοποιήσουν χρηματοδοτικές και άλλες ευκαιρίες, ώστε να αυξάνουν την κερδοφορία των παραγωγικών τους μονάδων.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==