50 AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 487 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η παραγωγή οξύρρυγχου στην κυπριακή υδατοκαλλιέργεια Κωνσταντίνος Μουστάκας Λειτουργός Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών Οι οξύρρυγχοι έχουν χαρακτηριστεί από πολλούς ως «ζωντανά απολιθώματα» αφού υπάρχουν τεκμήρια που μαρτυρούν την ύπαρξή τους πριν ακόμα και από την ύπαρξη των δεινοσαύρων. Λόγω της εύγευστης του σάρκας και του δημοφιλούς μαύρου χαβιαριού του ο οξύρρυγχος αποτελεί είδος μεγάλης εμπορικής αξίας. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην υπεραλίευση του είδους, με δραματικό συνεπακόλουθο τη μείωση των φυσικών αποθεμάτων και την απειλή με εξαφάνιση του. Ο οξύρρυγχος Σιβηρίας, Acipenser baeri, είναι είδος γλυκού νερού που ζει σε θερμοκρασίες νερού μεταξύ 1-26°C. Μπορεί να ζήσει μέχρι τα 60 έτη και ωριμάζει σεξουαλικά σε ηλικία 7-28 ετών, ανάλογα με τη θερμοκρασία νερού και τη διαθεσιμότητα τροφής. Οξύρρυγχοι του είδους αυτού έχουν εισαχθεί στην Κύπρο από την Ουγγαρία το 1993 με στόχο την αναπαραγωγή τους και την προώθηση της καλλιέργειας/εκτροφής τους από τα κυπριακά ιχθυοτροφεία γλυκών υδάτων. Τα περιορισμένα εσωτερικά ύδατα της Κύπρου, οι φυσικοχημικές παράμετροι του νερού, η ανθεκτικότητα του οξύρρυγχου Σιβηρίας σε συνθήκες μέτριας ποιότητας νερού, καθώς και η μεγάλη εμπορική αξία της σάρκας και του χαβιαριού του, καθιστούν το συγκεκριμένο είδος κατάλληλο για καλλιέργεια στην Κύπρο. Οι πρώτες προσπάθειες αναπαραγωγής του είδους στην Κύπρο έγιναν στον Ερευνητικό Σταθμό Υδατοκαλλιέργειας Γλυκών Υδάτων στον Καλοπαναγιώτη το 2000, όταν τα ψάρια είχαν ωριμάσει σεξουαλικά, χωρίς επιτυχία. Το 2005 επιτεύχθηκε για πρώτη φορά αναπαραγωγή και λήψη γονιμοποιημένων αυγών. Ωστόσο, ο γόνος δεν επιβίωσε στις συνθήκες καλλιέργειας. Τα επόμενα χρόνια οι προσπάθειες αναπαραγωγής και καλλιέργειας του είδους συνεχίστηκαν με μεγάλη επιτυχία. Συγκεκριμένα, το 2006 επιτεύχθηκε η παραγωγή σημαντικού αριθμού γόνου και είχε δοθεί μικρός αριθμός γόνου σε ιχθυοτρόφους για να μελετηθεί η ανάπτυξή τους σε εμπορικές συνθήκες καλλιέργειας καθώς και να αξιολογηθούν οι προοπτικές εμπορίας τους στην κυπριακή αγορά. Παρά τη σχετικά μικρή παραγωγή, τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα είναι αρκετά ενθαρρυντικά, αφού φαίνεται να υπάρχει μεγάλη ζήτηση για το είδος αυτό και σε πολύ υψηλές τιμές πώλησης. Ενδεικτικά, από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν παραχθεί και διατεθεί στην αγορά περίπου 20.000 κιλά οξύρρυγχου, αξίας €370.000. Τα επόμενα χρόνια, λόγω του ενδιαφέροντος για καλλιέργεια οξύρρυγχου και από άλλους υδατοκαλλιεργητές, η παραγωγή του είδους αυτού αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Επιπρόσθετα, αν και τον τελευταίο χρόνο έχει υπάρξει μία μικρή παραγωγή χαβιαριού, τα επόμενα χρόνια, λόγω ενδιαφέροντος για εξειδικευμένη παραγωγή οξύρρυγχου από κάποιους ιχθυοτρόφους, εκτιμάται ότι και η παραγωγή χαβιαριού θα αυξηθεί σημαντικά. Συμπερασματικά, η ύπαρξη κατάλληλων περιβαλλοντικών συνθηκών για την καλλιέργεια του είδους αυτού στην Κύπρο, καθώς και η ανάγκη για διαφοροποίηση των ειδών υδατοκαλλιέργειας καθιστούν τον οξύρρυγχο ως ένα εξαιρετικό είδος για καλλιέργεια στην Κύπρο, με σημαντικές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0