43 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 3 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Αποτελέσματα παρακολούθησης τετραετίας 2016-2019 Το δίκτυο παρακολούθησης της Οδηγίας 1991/676/ΕΟΚ αποτελείται από 252 σταθμούς παρακολούθησης των υπόγειων υδάτων, με μεγαλύτερη πυκνότητα στις ΕΝΖ, 13 σταθμούς παρακολούθησης των επιφανειακών υδάτων και 16 σταθμούς παρακολούθησης των παράκτιων υδάτων (Χάρτης 1). • Υπόγεια ύδατα Η χημική κατάσταση των υπό πίεση (αρτεσιανών) υδροφόρων και των υδροφόρων στα διαρρηγμένα πετρώματα του Τροόδους (fractured aquifers) είναι πολύ καλύτερη από αυτήν των φρεάτιων (ελεύθερων) υδροφόρων, ενώ οι φρεάτιοι υδροφόροι μέσης υδατικής στάθμης (15-30 μέτρων) παρουσιάζουν την πιο υποβαθμισμένη κατάσταση. Αναλυτικά, το 84% των σταθμών παρακολούθησης των υπό πίεση υδροφόρων παρουσιάζουν μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) κάτω από 25 mg/l και το 10% μεγαλύτερη των 50 mg/l. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους σταθμούς παρακολούθησης των υδροφόρων σε διαρρηγμένα πετρώματα είναι 88% και 4%. Αντίθετη είναι η εικόνα που παρατηρείται στους φρεάτιους υδροφόρους με στάθμη υπόγειου νερού 15-30 μέτρα, όπου το 46% των σταθμών παρακολούθησης παρουσιάζουν μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) μεγαλύτερη των 50 mg/l και μόνο το 41% παρουσιάζουν μέση συγκέντρωση κάτω από τα 25 mg/l. Η κατάσταση είναι καλύτερη σε φρεάτιους υδροφόρους με μεγαλύτερου πάχους ακόρεστη ζώνη (>30μέτρα) όπου το 69% των σταθμών παρουσιάζουν μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) κάτω από 25 mg/l και το 11% μεγαλύτερη από 50 mg/l. Σχετικά με τους καρστικούς υδροφόρους και τους αβαθείς φρεάτιους υδροφόρους με στάθμη υπόγειου νερού 5-15 μέτρα, οι οποίοι έχουν παρόμοια εικόνα, το 73% των σταθμών παρακολούθησης παρουσιάζουν μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) κάτω από 25 mg/l και στους δύο τύπους υδροφόρων, ενώ πάνω από 50 mg/l παρουσιάζει το 13% και 7% των σταθμών, αντίστοιχα. Τέλος, αναφορικά με τις πηγές (springs), αν και το 100% των σταθμών παρουσιάζει μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) κάτω από 25 mg/l, εντούτοις δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα καθώς πρόκειται μόνο για τρεις σταθμούς παρακολούθησης (Γράφημα 1). Να σημειωθεί, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των σταθμών που παρουσιάζουν αυξημένες συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -), είναι τοποθετημένοι και παρακολουθούν τους υδροφόρους των ΕΝΖ, καθώς ένας στους δύο σταθμούς καταγράφουν μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) μεγαλύτερη των 50 mg/l. Όσον αφορά τις τάσεις σε σύγκριση με τη προηγούμενη περίοδο αναφοράς (έτη 2012 - 2015), 45% των σταθμών παρουσιάζουν τάσεις σταθεροποίησης της μέσης συγκέντρωσης των νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) και το 25% πτωτική τάση. Αντίθετα, το υπόλοιπο 30% παρουσιάζει ανοδικές τάσεις και στο 15% των σταθμών η ανοδική τάση είναι έντονη (Γράφημα 2). Γράφημα 2: Ποσοστό επί τοις εκατό των σταθμών παρακολούθησης στα υπόγεια νερά σε σχέση με τη μεταβολή (συγκριτικά με την περίοδο 2011-2015) της μέσης συγκέντρωσης νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -mg/l). • Επιφανειακά ύδατα Όλοι οι σταθμοί παρακολούθησης παρουσιάζουν μέσες συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -) (τόσο ετήσια όσο και χειμερινή) κάτω από 25 mg/l. Συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο αναφοράς (έτη 2012-2015) έντεκα σταθμοί παρουσιάζουν σταθερή ή/και πτωτική τάση σε σχέση με την ετήσια μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -), ενώ 12 σταθμοί παρουσιάζουν σταθερή ή/και πτωτική τάση σε σχέση με τη χειμερινή συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -). Όσον αφορά την κατάσταση σε σχέση με τον ευτροφισμό, η ταξινόμηση βασίστηκε σε αναλύσεις που έγιναν σε αριθμό παραμέτρων όπως ο ορθο-φώσφορος (PO4 -), το ολικό άζωτο (N-tot) και το βιοχημικά απαιτούμενο οξυγόνο (BOD5). Δέκα επιφανειακά ύδατα χαρακτηρίστηκαν ως υπέρ - ολιγοτροφικά (ultra-oligotrophic), ένα ως μεσοτροφικό (mesotrophic) ο σταθμός με κωδικό r3-3-3-95, στον χείμαρρο Καργώτη, ενώ δύο στα οποία ήταν πάρα πολύ μικρός ο αριθμός των αναλύσεων χαρακτηρίστηκαν ως άγνωστα (unknown) - οι σταθμοί με κωδικούς r3-7-1-84 και r37-1-76, στον χείμαρρο της Περιστερώνας. Συνοπτικά, τα Γράφημα 1: Ποσοστό επί τοις εκατό των σταθμών παρακολούθησης στα υπόγεια νερά, ανά τύπο υδροφόρου, σε σχέση με τη μέση συγκέντρωση νιτρικών ιόντων (ΝΟ3 -mg/l)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==