18 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 3 ΓΕΩΡΓIΑ Για τις αποστάσεις φύτευσης πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, μεταξύ άλλων, και η εφαρμοζόμενη καλλιεργητική πρακτική. Καλλιέργειες δενδρολίβανου με αποστάσεις φύτευσης μεταξύ των γραμμών 1,2 μέτρων και επί των γραμμών 4050 εκατοστά είναι ικανοποιητικές για τη μηχανοποιημένη συγκομιδή. Η τελική πυκνότητα φύτευσης εξαρτάται και από τη διαθεσιμότητα του νερού άρδευσης. Λίπανση / άρδευση Μια βασική εφαρμογή λιπασμάτων που περιέχουν άζωτο, φωσφόρο, κάλιο και θείο μπορεί και πρέπει να εφαρμόζεται ετησίως, σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα ανάλυσης του εδάφους. Το δενδρολίβανο ανταποκρίνεται καλά σε πρόσθετες προσθήκες αζώτου όταν αυτές γίνονται μετά από κάθε συγκομιδή για την επανεκκίνηση της βλαστικής ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Η περίσσεια αζώτου όμως επηρεάζει την ποιότητα του αιθέριου ελαίου σε άρωμα και γεύση αλλά και την ποσότητα της ανθοφορίας. Στην περίπτωση οργανικής λίπανσης η ανάλυση του χρησιμοποιούμενου οργανικού υλικού θα βοηθήσει στην εφαρμογή επαρκών ποσοτήτων για την επίτευξη των σωστών τιμών των θρεπτικών συστατικών. Η άρδευση της φυτείας γίνεται με σταγόνες και είναι αναγκαία από την εγκατάσταση των φυτών μέχρι και την πλήρη ανάπτυξή τους. Πλήρως ανεπτυγμένα φυτά τα οποία έχουν πλούσιο ριζικό σύστημα είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία από πρόσφατα εγκατεστημένες καλλιέργειες. Ωστόσο, σε κρίσιμα στάδια η άρδευση είναι επιβεβλημένη. Εχθροί και ασθένειες Το δενδρολίβανο είναι ευάλωτο στον τετράνυχο, στις αφίδες, σε διάφορους αλευρώδεις, στα τζιτζικάκια και στους θρίπες. Σε όλες τις περιπτώσεις ο έλεγχος μπορεί να γίνει με σκευάσματα που επιτρέπονται στη βιολογική καλλιέργεια ή με εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, πάντα όμως με την καθοδήγηση αρμόδιου γεωπόνου. Προβλήματα μυκητιάσεων ενδέχεται να προκύψουν όταν τα φυτά αρδεύονται με ποσότητα νερού μεγαλύτερη από αυτήν που πραγματικά χρειάζεται η καλλιέργεια. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν το έδαφος είναι πολύ υγρό και δεν στραγγίζει εμφανίζονται σηψιρριζίες που μπορεί να οδηγήσουν τη φυτεία σε ξήρανση. Επίσης, ο έλεγχος των ζιζανίων είναι πολύ σημαντικός για την καλλιέργεια του δενδρολίβανου, καθώς η παρουσία τους σε αυτήν επηρεάζει την απόδοση αλλά και την ποιότητα του παραγόμενου αιθέριου ελαίου. Ο έλεγχος μπορεί να γίνει μηχανικά ή με το χέρι. Σε γενικές γραμμές και ανάλογα με τις καλλιεργητικές πρακτικές και τον τύπο του εδάφους απαιτούνται 2-3 σκαλίσματα κάθε έτος. Κατά τον μηχανικό έλεγχο πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να μην καταστρέφονται οι ρίζες των φυτών. Η αποτελεσματική πυκνότητα των φυτών με τη δημιουργία θόλου πάνω από το έδαφος συμβάλλει στον καλύτερο έλεγχο των ζιζανίων. Χρήσεις Τοδενδρολίβανοείναιφυτόπολύγνωστόαπό τηναρχαιότητα. Στην αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη το χρησιμοποιούσαν στην ιατρική και στη μαγειρική. Οι αρχαίοι Έλληνες το θεωρούσαν δώρο της Αφροδίτης. Οι μαθητές φορούσαν στεφάνια από δενδρολίβανο όταν είχαν εξετάσεις, γιατί βοηθούσε τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Ήταν βασικό συστατικό του θυμιάματος κατά τη διάρκεια τελετών θυσίας στους βωμούς. Θεωρείται σύμβολο ενθύμησης, ανάμνησης και δικαιοσύνης, καθώς πίστευαν ότι φυτρώνει μόνο στις αυλές των δίκαιων ανθρώπων. Το δενδρολίβανο έχει εξαιρετικές θεραπευτικές και φαρμακευτικές ιδιότητες. Τόσο τα κλαδιά με φύλλα όσο και τα άνθη του φυτού χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αιθέριου ελαίου που είναι περιζήτητο στην ιατρική, στη φαρμακευτική, την αρωματοποιία και την κοσμετολογία. Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται, επίσης, σε τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά. Γνωστά μη αλκοολούχα ποτά, ιδιαίτερα στην Αμερική που εμφιαλώνονται και πωλούνται ως δροσιστικά αναψυκτικά, περιέχουν συστατικά του αιθέριου ελαίου του δενδρολίβανου στα οποία προσθέτει άρωμα και γεύση. Τα φρέσκα και αποξηραμένα φύλλα δενδρολίβανου, ολόκληρα ή σε σκόνη, χρησιμοποιούνται ως καρυκεύματα σε σούπες, ψητά, λουκάνικα, κρέας, ψάρι και πουλερικά. Η αντιβακτηριακή και αντιοξειδωτική δράση του το καθιστά πολύ χρήσιμο στη διατήρηση λιπών και κρεάτων. Στο σημείο αυτό αναφέρεται ότι στην παραδοσιακή παρασκευή ζαλατίνας σε κάθε βαζάκι ζαλατίνας προστίθετο ένα κλωναράκι λασμαρί (δενδρολίβανο) και μια καυτερή κόκκινη πιπεριά. Η πρακτική αυτή γινόταν όχι μόνο για να δώσει γεύση και άρωμα στο παραδοσιακό αυτό έδεσμα, αλλά και λόγω της πρακτικής γνώσης και εμπειρίας αυτών που τα παρασκεύαζαν, ότι τα βαζάκια με ζαλατίνα που περιείχαν τα δύο αυτά συστατικά διατηρούνταν περισσότερο χωρίς να αλλοιωθούν. Η σύγχρονη χημεία και φαρμακευτική επιστήμη απέδειξαν ότι τόσο το λασμαρί όσο και η καυτερή κόκκινη πιπεριά περιέχουν ουσίες με ισχυρή αντιμικροβιακή και αντιοξειδωτική δράση. Το αιθέριο έλαιο του δενδρολίβανου χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική και την αρωματοθεραπεία. Χρησιμοποιείται, επίσης, στην κοσμετολογία, για την παρασκευή σαπουνιών, κεριών, τονωτικών για τα μαλλιά σε σαμπουάν και σε κρέμες. Βρίσκει ακόμα εφαρμογή σε πολλά καθαριστικά οικιακής χρήσης και αποσμητικά χώρου. Είναι ένα σημαντικό συστατικό ορισμένων οργανικών παρασιτοκτόνων. Τέλος, το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται ως φυτό εδαφοκάλυψης στην κηποτεχνία, είναι μελισσοτροφικό φυτό, ενώ αξιοποιείται συχνά και ως εντομοαπωθητικό.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==