Εγκυμοσύνη και ιονίζουσες ακτινοβολίες

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μια έγκυος χρειάζεται να υποβληθεί σε ιατρική διαγνωστική εξέταση ή σε θεραπεία με ιονίζουσες ακτινοβολίες. Επίσης, είναι πιθανόν γυναίκες να ακτινοβολούνται για ιατρικούς λόγους χωρίς να γνωρίζουν ότι είναι έγκυες, είτε γιατί η εγκυμοσύνη τους βρίσκεται σε αρχικό στάδιο και δεν το γνωρίζουν είτε γιατί δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς η πιθανότητα εγκυμοσύνης. Σκοπός του εντύπου αυτού είναι να δώσει πληροφορίες σχετικά με τις επιδράσεις που ενδέχεται να επιφέρουν οι ακτινοβολίες στο έμβρυο και τα απαιτούμενα μέτρα προφύλαξης, καθώς και να βοηθήσει στην απάντηση ερωτημάτων σχετικά με μια ενδεχόμενη διακοπή της κύησης λόγωακτινοβόλησης (για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς ιατρικούς σκοπούς). Ε Ι ΣΑΓΩΓΗ Τα βιολογικά αποτελέσματα στο έμβρυο, άμεσα (βραχυπρόθεσμα) ή απώτερα (στοχαστικά / μακροπρόθεσμα), λόγω ακτινοβόλησής του, εξαρτώνται, κυρίως, από τη δόση ακτινοβολίας που θα δεχθεί και από τη φάση της ανάπτυξής του κατά την ακτινοβόληση. Τα άμεσα αποτελέσματα είναι, κυρίως, η θανάτωση του εμβρύου, η εμφάνιση δυσπλασιών και η νοητική υστέρηση στο παιδί που θα γεννηθεί και συμβαίνουν μετά από πολύ υψηλές δόσεις ακτινοβολίας, που σπάνια απαντώνται στις διαγνωστικές εξετάσεις. Η πιθανότητα εμφάνισης τέτοιων ανωμαλιών κάτω από τις πιο δυσμενείς συνθήκες ακτινοβόλησης είναι πολύ μικρότερη από το φυσιολογικό ποσοστό ανωμαλιών για λόγους ανεξάρτητους από ακτινοβολίες, το οποίο είναι 3-6%. Τα απώτερα αποτελέσματα, δηλαδή καρκινογένεση και λευχαιμία, μπορούν να εμφανιστούν με πιθανότητα που είναι ανάλογη της δόσης ακτινοβολίας που θα δεχθεί το έμβρυο και είναι ίση με 0,015 % ανά 1 mSv περίπου. Αυτό σημαίνει ότι, εάν κάθε μία από 100.000 εγκύους δεχθεί δόση 1 mSv στη μήτρα, στατιστικά 15 από αυτές αναμένεται ότι θα γεννήσουν παιδιά που σε κάποια φάση της ζωής τους θα προσβληθούν από καρκίνο ή λευχαιμία εξαιτίας της ακτινοβόλησης. Αντίστοιχα, εάν 100.000 έγκυες δεχθούν 2 mSv, στατιστικά αναμένεται ότι 30 παιδιά θα προσβληθούν από καρκίνο. Αξίζει να τονισθεί ότι το ποσοστό εμφάνισης καρκίνου στον πληθυσμό υπερβαίνει το 25 %, δηλαδή αναφορικά με το παραπάνω παράδειγμα, από τα 100.000 άτομα που θα γεννηθούν, στατιστικά τα 25.000 θα αναπτύξουν κάποιας μορφής καρκίνο κατά τη διάρκεια της ζωής τους για λόγους ανεξάρτητους από τυχόν εμβρυακή ακτινοβόληση. Συνεπώς, η αύξηση της επικινδυνότητας εμφάνισης καρκίνου ή λευχαιμίας λόγω ακτινοβόλησης είναι συγκριτικά πολύ μικρή έως αμελητέα.