Οι Αρμένιοι της Κύπρου

8 Σύντομη Ιστορία ΟΙ ΑΡΜΕΝΙΟΙ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ l Η μεσαιωνική εκκλησία της Παναγίας του Καντσβώρ στην περιτειχισμένη Αμμόχωστο (2004). Βυζαντινή περίοδος: Υπάρχει ένας μακρύς δεσμός ανάμεσα στους Αρμένιους και την Κύπρο, που πιθανόν να ανάγεται στον 5 ο αιώνα π.Χ.. Ωστόσο, οι Αρμένιοι έχουν μια συνεχή τεκμηριωμένη παρουσία στο νησί από το 578 μ.Χ.. Κατά την εκστρατεία του εναντίον του Πέρση Βασιλιά Χοσρόη Α’, ο Βυζαντινός Στρατηγός Μαυρίκιος ο Καππαδόκης συνέλαβε 10.090 Αρμένιους στην Αρζανήνη, από τους οποίους περίπου 3.350 μεταφέρθηκαν στην Κύπρο. Κρίνοντας από τη στρατηγική τοποθεσία των αποικιών που ίδρυσαν (Αρμενοχώρι, Αρμίνου, Κορνόκηπος, Πατρίκι, Πλατάνι, Σπαθαρικό και ίσως το Μούσερε), είναι πολύ πιθανόν να υπηρέτησαν το Βυζάντιο ως μισθοφόροι στρατιώτες και ακρίτες. Περισσότεροι Αρμένιοι κατέφθασαν στους μετέπειτα αιώνες, για πολιτικούς, εμπορικούς και στρατιωτικούς λόγους. Κατά τη Μεσοβυζαντινή περίοδο, στην Κύπρο υπηρέτησαν Αρμένιοι στρατηγοί και κυβερνήτες, όπως ο Αλέξιος Μούσερε (868-874), ο Βασίλειος Χαϊγκάζ (958), ο Βαχράμ (965), ο Ελπίδιος Βραχάμιος (1075-1085) και ο Λέων του Συμβατίκη (910-911), ο οποίος ανέλαβε την ανέγερση της βασιλικής του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα. Το 973 ο Καθόλικος (Πατριάρχης) Χατσίκ Α’ ίδρυσε την Αρμενική Επισκοπή στη Λευκωσία. Μετά το γάμο του Ισαάκιου Κομνηνού με την κόρη του Αρμένιου πρίγκηπα Τορός Β’ το 1185, ήρθαν μαζί του στην Κύπρο Αρμένιοι ευγενείς και πολεμιστές, πολλοί από τους οποίους υπερασπίστηκαν το νησί εναντίον του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου (1191) και των Ναϊτών Ιπποτών (1192).