44 AΓΡΟΤΗΣ 2024 / TEΥΧΟΣ 491 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Εικόνα 1: Χωρική κατανομή των σεισμών που έχουν καταγραφεί από το Σεισμολογικό Κέντρο του ΤΓΕ στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου κατά το 2023, με παράλληλη γραφική απεικόνιση του μεγέθους τους. Η μωβ γραμμή διαγράφει τα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών της περιοχής, ενώ τα άσπρα βέλη αναπαριστούν τη σχετική κίνηση των πλακών. Η Κύπρος βρίσκεται στο νοτιότερο τμήμα της πλάκας της Ανατολίας (κυπριακό τόξο), το οποίο αποτελεί το όριο σύγκρουσης της αφρικανικής με την ευρασιατική πλάκα. Από τους 1241 τοπικούς-περιφερειακούς σεισμούς, οι 145 σεισμοί καταγράφηκαν στο δυτικό τμήμα του κυπριακού τόξου, τον Κόλπο της Αττάλειας, που χαρακτηρίζεται από σχετικά υψηλή σεισμική δραστηριότητα. Από τους συνολικά 145 σεισμούς, μόνοι τρεις (3) σεισμοί είχαν μέγεθος Μw ≥ 4,0 ενώ έγιναν αισθητοί στην Κύπρο οι σεισμοί της 10ης Αυγούστου 2023 (Μw=4,7) και της 25ης Οκτωβρίου 2023 (Μw=3,7). Στο ανατολικό τμήμα του ελληνικού τόξου καταγράφηκαν από το σεισμολογικό δίκτυο του ΤΓΕ μόνο 27 σεισμοί, ενώ στο κεντρικό τμήμα του κυπριακού τόξου, που περιλαμβάνει τον χερσαίο χώρο και τη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου, καταγράφηκαν 649 σεισμοί. Η συγκεκριμένη περιοχή παρουσιάζει έντονη σεισμική δραστηριότητα, με τη γένεση κυρίως επιφανειακών σεισμών. Από τους συνολικά 649 σεισμούς, 14 σεισμοί είχαν μέγεθος Μw ≥ 3,0 και έγιναν αισθητοί οι δώδεκα από αυτούς, με πιο σημαντικό τον σεισμό που εκδηλώθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2023 (Μw=3,6) στη θαλάσσια περιοχή βόρειο-ανατολικά του Παραλιμνίου και έγινε ιδιαίτερα αισθητός στις Επαρχίες Αμμοχώστου και Λάρνακας (Εικόνα 2). Εικόνα 2: Χωρική κατανομή των τοπικών σεισμών και της σεισμικής ακολουθίας της 6ης Φεβρουαρίου που έχουν καταγραφεί από το Σεισμολογικό Κέντρο του ΤΓΕ στην Κύπρο κατά το 2023, με παράλληλη γραφική απεικόνιση του μεγέθους τους. Η μωβ γραμμή διαγράφει το όριο σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών, ενώ τα κόκκινα αστέρια παρουσιάζουν τα επίκεντρα των αισθητών σεισμών. Από τους 592 περιφερειακούς σεισμούς, οι 382 αποτελούν μέρος της σεισμικής ακολουθίας των διπλών καταστροφικών σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023 (Μw=7,8 στις 04:17 τοπική ώρα και Μw=7,6 στις 13:24 τοπική ώρα), οι οποίοι έγιναν έντονα αισθητοί σε ολόκληρη την Κύπρο. Συνολικά, 153 σεισμοί της ακολουθίας αυτής έγιναν αισθητοί σε διάφορες περιοχές της Κύπρου ή και σε ολόκληρο το νησί. Ο πιο ισχυρός μετασεισμός εκδηλώθηκε λίγα λεπτά μετά τη γένεση του πρώτου σεισμού (Μw=6,7 στις 04:28 τοπική ώρα), ενώ στις 20 Φεβρουαρίου 2023 εκδηλώθηκε πολύ ισχυρός μετασεισμός (Μw=6,4) με επίκεντρο την περιοχή της Αντιόχειας (Antakya), που έγινε και αυτός έντονα αισθητός σε όλη την Κύπρο. Εικόνα 3: Τα επίκεντρα των διπλών καταστροφικών σεισμών της 06ης Φεβρουαρίου 2023 (Μw=7,7 και Μw=7,6) στην περιοχή του Kahramanmaraş στην Ανατολική Τουρκία και η μετασεισμική ακολουθία τους έως και τον Μάιο του 2023 (σύμφωνα με το AFAD - Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών και Έκτακτης Ανάγκης της Τουρκίας). Ο πιο μεγάλος μετασεισμός έγινε στις 20 Φεβρουαρίου 2023 (Μw=6,4) (Taftsoglou et al. 2023). Εικόνα 4: Μηχανισμοί γένεσης των διπλών καταστροφικών σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023 (Μw=7,7 και Μw=7,6) στην περιοχή του Kahramanmaraş στην Ανατολική Τουρκία και των 221 πιο ισχυρών μετασεισμών τους (Μw>3,7). Οι μηχανισμοί γένεσης με πράσινο χρώμα υποδεικνύουν ρήγματα οριζόντιας μετατόπισης (strike-slip), με μπλε χρώμα κανονικά ρήγματα (normal faults) και με κόκκινο χρώμα ανάστροφα ρήγματα (thrust faults) (Petersen et al. 2023).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==