54 | ΓΕΝΙΚΟ ΧΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Διαχρονικά ο έλεγχος για γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές από το ΓΧΚ (2010-2022) παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 19. Αλλεργιογόνες ουσίες σε τρόφιμα: Σκοπός του ελέγχου των τροφίμων για την ύπαρξη αλλεργιογόνων ουσιών είναι η προστασία της μερίδας του καταναλωτικού κοινού που υποφέρει από τροφικές αλλεργίες μέσω της ορθής σήμανσης, καθώς και η συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία. Ο έλεγχος διεξάγεται σύμφωνα με τους περί Σήμανσης και Διαφήμισης Τροφίμων (Γενικούς) Κανονισμούς του 2002 και τις σχετικές τροποποιήσεις τους και τους Κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 178/2002 και (ΕΕ) αριθ. 1169/2011. Το ΓΧΚ εξετάζει όλες τις αλλεργιογόνες ουσίες που προνοεί το Παράρτημα ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011. Το 2022 εξετάστηκαν 342 δείγματα τροφίμων που αφορούσαν ανίχνευση 19 αλλεργιογόνων ουσιών, τα οποία λήφθηκαν κυρίως από το λιανικό εμπόριο. Τα δείγματα προσκομίζονται στο εργαστήριο στη βάση πρωτοκόλλου το οποίο σχεδιάζεται και εφαρμόζεται σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Συγκεκριμένα, εξετάστηκε η παρουσία πρωτεϊνών σησαμιού, γάλακτος, γλουτένης, σόγιας, φιστικιού (αραχίδες), αμυγδάλου, φουντουκιού, καρυδιού, μουστάρδας, σέλινου, καρκινοειδών, ψαριού, φιστικιού (Pistacia vera), macadamia, πεκάν, λούπινου, cashew, μαλακίων και αυγού. Ποσοστό 2,34% των εξετασθέντων δειγμάτων (οκτώ δείγματα) περιείχαν αλλεργιογόνο ουσία χωρίς να υπάρχει η σχετική σήμανση, όπως αυτό προνοείται από τη νομοθεσία. Μετά από αξιολόγηση κινδύνου τα έξι δείγματα κρίθηκαν ως μη συμμορφούμενα (θετικά, μη συμμορφούμενα), ενώ για τα υπόλοιπα δύο εκδόθηκε σχετική έκθεση και ενημέρωση της αρμόδιας Αρχής (θετικά, υπό παρακολούθηση). Τα μη συμμορφούμενα δείγματα αφορούσαν δείγματα χαλβά για παρουσία πρωτεϊνών γάλακτος, συμπλήρωμα διατροφής και μπαχαρικά για παρουσία γλουτένης, βασιλικός και δυόσμος για παρουσία σέλινου. Επιπλέον, ποσοστό 9,65% των εξετασθέντων δειγμάτων (33 δείγματα) περιείχαν αλλεργιογόνο ουσία σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση, ίχνη (>LOD<LOQ), γεγονός που καθιστούσε αδύνατη την ποσοτικοποίησή τους. Ο έλεγχος αλλεργιογόνων ουσιών στα τρόφιμα από το ΓΧΚ διαχρονικά (2010-2022) παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα 20. Συμπληρώματα διατροφής: Ο έλεγχος των συμπληρωμάτων διατροφής (ΣΔ) γίνεται με βάση τον περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμο 54(I)/96, ΚΔΠ 449/2004, 4ο Παράρτημα-Κανονισμοί 4(Ι), 7(2) (β), τους Κανονισμούς (ΕΚ) 1881/2006, 629/2008 και τις σχετικές τροποποιήσεις τους. Περιλαμβάνει τον έλεγχο αναβολικών, στεροειδών και διεγερτικών ουσιών σε προϊόντα που προορίζονται για αθλούμενα άτομα, έλεγχο της περιεκτικότητας βιταμινούχων σκευασμάτων σε λιποδιαλυτές και υδατοδιαλυτές βιταμίνες, την παρουσία βαρέων μετάλλων, την πιθανή παράνομη παρουσία φαρμακευτικών ουσιών σε σκευάσματα συμπληρωμάτων που προορίζονται για την βελτίωση του τρόπου ζωής (lifestyle), όπως πχ. για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας (παράνομη παρουσία ουσιών PDE-5 inhibitors - σιλδεναφίλη, ταδαλαφίλη, βαρδεναφίλη κ.λπ.) και για την απώλεια βάρους (παράνομη παρουσία ουσιών όπως σιπουτραμίνη, φαινολοφθαλεΐνη, 2,4-δινιτροφαινόλη) κ.ά. Συνολικά, το 2022 προσκομίσθηκαν 64 δείγματα συμπληρωμάτων διατροφής (βλ. Σχήμα 21) στη βάση του Εθνικού Προγράμματος Ελέγχου-Παρακολούθησης-Επιτήρησης για συνολικό αριθμό 611 παραμέτρων. Ο έλεγχος των ΣΔ αφορούσε την παρουσία αναβολικών – στεροειδών και διεγερτικών ουσιών που προορίζονται για αθλούμενα άτομα, την περιεκτικότητα βιταμινούχων σκευασμάτων σε βιταμίνες, βαρέα μέταλλα (Υδράργυρο, Μόλυβδο, Κάδμιο και Αρσενικό) σε προϊόντα που προορίζονται για αθλητές, και την παράνομη παρουσία φαρμακευτικών ουσιών (PDE-5 inhibitors). Μόνο ένα δείγμα, στο οποίο εντοπίστηκε η φαρμακευτική ουσία σιλδεναφίλη, αξιολογήθηκε ως μη συμμορφούμενο. Ο συνεχής και στοχευμένος έλεγχος των συμπληρωμάτων διατροφής στην κυπριακή αγορά αλλά και κατά την εισαγωγή τους συμβάλλει στην παρεμπόδιση εμπορίας σκευασμάτων με απαγορευμένες / επικίνδυνες ουσίες. Μικροβιολογικός έλεγχος τροφίμων: Ο μικροβιολογικός έλεγχος τροφίμων διεξάγεται με κύριο στόχο τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας από τροφιμογενείς ασθένειες μικροβιολογικής αιτιολογίας αλλά και για την προώθηση καλών παραγωγικών διαδικασιών (Good Μanufacturing Practices) και υγιεινής στους χώρους παραγωγής και διάθεσης τροφίμων. Ο έλεγχος διεξάγεται με βάση τον περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμο 1996-2022 και τους Κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 178/2002, 852/2004, 625/2017 και 2073/2005. Τα τρόφιμα ελέγχονται, ανάλογα με την κατηγορία τους και τη σχετική νομοθεσία, για παθογόνους μικροοργανισμούς (π.χ. σαλμονέλα και Listeria monocytogenes) καθώς και για μικροβιολογικούς δείκτες
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==