1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη – Από την Έρευνα στην Πράξη» - Βιβλίο περιλήψεων

1Ο ΠΑΓΚΎΠΡΙΟ ΣΥΝΈΔΡΙΟ «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» Συνδιοργανωτές συνεδρίου: ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΌΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΈΝΩΣΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΒΙΒΛΊΟ ΠΕΡΙΛΉΨΕΩΝ

1Ο ΠΑΓΚΎΠΡΙΟ ΣΥΝΈΔΡΙΟ «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» ΒΙΒΛΊΟ ΠΕΡΙΛΉΨΕΩΝ 17-0 ISBN 978-9963-50-617-0 (εντ.) ISBN 978-9963-50-618-7 (ηλεκτ.)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΈΝA ΕΙΣΑΓΩΓΉ ..................................................................................................................................................................................... 7 ΜΈΡΟΣ A: ΓΕΩΡΓΊΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ Η συνεισφορά των γεωργικών καλλιεργειών στη διατήρηση βιοποικιλότητας σε μεσογειακά αγροοικοσυστήματα .................................................................................................................... 10 Ανάλυση της σταθερότητας παραγωγικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών σκληρού σιταριού με τη χρήση διαφορετικών στατιστικών μοντέλων ............................................. 11 Γενετικοί, αγροπεριβαλλοντικοί και τεχνολογικοί παράγοντες που διαμορφώνουν τη σύσταση και ποιότητα στο χαρούπι και στα προϊόντα μεταποίησης του ................................... 13 Καινοτόμα συστήματα συγκαλλιέργειας στη χαρουπιά και οι προοπτικές τους για την προσαρμογή της κυπριακής γεωργίας στην κλιματική αλλαγή .................................................... 15 Παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή και ποιότητα της καλλιέργειας καρπουζιού σε σχέση με τον εμβολιασμό ......................................................................................................... 17 Ανταγωνιστικά κυπριακά αγροτικά προϊόντα με βάση το τρίπτυχο 3Π: Παράδοση, Ποιότητα, Περιβάλλον ........................................................................................................................ 19 Διερεύνηση και αξιολόγηση ωφέλιμων μικροοργανισμών για τη διαχείριση των ασθενειών ξύλου της αμπέλου ................................................................................................................................ 21 Σχεδιασμός συνθετικών μικροβιακών κοινοτήτων για βελτίωση της ανθεκτικότητας των καλλιεργειών ............................................................................................................................................................ 23 Αξιολόγηση ανθεκτικών ποικιλιών πατάτας για την αντιμετώπιση των κυστογόνων νηματωδών της πατάτας στην Κύπρο ................................................................................................................ 25 Μοναχικές και κοινωνικές μέλισσες στην Κύπρο: Βιοποικιλότητα, οικολογία και συνεισφορά στην επικονίαση γεωργικών καλλιεργειών ............................................................................ 27 ΜΕΡΟΣ Β: ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ Τεχνολογίες έξυπνης γεωργίας στην καλλιέργεια της πατάτας: Από τη θεωρία στην πράξη ....................................................................................................................................... 31 Τυπωμένοι χημικοί και ηλεκτρικοί αισθητήρες για αγροκαλλιέργεια ................................................. 33 1 10 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΈΝA ΜΕΡΟΣ Γ: ΘΕΜΑΤΑ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Ολοκληρωμένη αξιολόγηση της βιωσιμότητας των γεωργικών συστημάτων με τη χρήση απλών και σύνθετων δεικτών: Η περίπτωση των επαρχιών Λάρνακας και Αμμοχώστου .............................................................................................................................................................. 36 Νέες προσεγγίσεις στη ζύμωση επιτραπέζιων ελιών ................................................................................... 37 Νέες τεχνολογίες θρέψης και υποστήριξης της ευζωίας της μέλισσας .............................................. 39 Προστιθέμενη αξία σε παραδοσιακά και καινοφανή (novel) γαλακτοκομικά προϊόντα της Κύπρου .................................................................................................................................................... 40 Τεχνολογική αξιοποίηση τυρογάλακτος προς βιώσιμη εκμετάλλευση ............................................. 41 Λειτουργικότητα και χαρακτηριστικά καινοτόμων ζυμούμενων ροφημάτων γάλακτος με βάση το γάλα γαϊδούρας και προβιοτικά ............................................................................... 42 Μελέτη αυθεντικότητας του κυπριακού παραδοσιακού τυριού Χαλλούμι: Διάκριση δειγμάτων με βάση την προέλευση των ειδών γάλακτος συνδυάζοντας φασματοσκοπία και χημειομετρία - ανάλυση δεδομένων ........................................................................ 43 Χρήση ελαιοπλακούντα στη διατροφή των αγελάδων και επίδραση στην ποιότητα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων ................................................................ 45 ΜΕΡΟΣ Δ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ Εκχυλίσματα αρωματικών φυτών της Κύπρου: πιθανοί αντικαταστάτες των αντιβιοτικών ....................................................................................................................................................................... 49 Τεχνολογία βιοφωτονικής για επιτόπου, γρήγορη και οικονομικά αποδοτική ανάλυση γάλακτος υψηλής ακρίβειας ................................................................................................................. 51 Νέες προσεγγίσεις για φυτοπροστασία σε μια σύγχρονη βιώσιμη αμπελοκαλλιέργεια ........................................................................................................................................................ 53 Επεξεργασία νορού Χαλλουμιού με τη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας ...................................... 54 Μελέτη της αλυσίδας διακίνησης κρεάτων στην Κυπριακή Δημοκρατία ......................................... 55 Μελέτη των κυπριακών μικροβιακών οινοπεδίων ........................................................................................ 56 Χρήση βιοάνθρακα ως βελτιωτικό εδάφους σε συνδυασμό με κομπόστα ..................................... 57 Κυπριακό Αμπελοοινικό Δίκτυο .............................................................................................................................. 59 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 8

7 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία ΕΙΣΑΓΩΓΉ Το 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» διοργανώθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου Κύπρου και με τη συνεργασία του Τμήματος Γεωργίας, του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Στόχοι του συνεδρίου ήταν η ανάδειξη και η προβολή της εφαρμοσμένης έρευνας σε θέματα αγροτικής ανάπτυξης, η οποία πραγματοποιείται από τα ερευνητικά ιδρύματα/φορείς της Κύπρου, η ενίσχυση της διασύνδεσης της έρευνας αυτής με το σύστημα γεωργικών εφαρμογών που εφαρμόζεται και η προώθηση της εφαρμογής των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην πράξη. Παράλληλα, το συνέδριο είχε σκοπό την ανάδειξη του ρόλου που έχουν να διαδραματίσουν οι ερευνητές, οι σύμβουλοι γεωργικών εφαρμογών και οι άλλοι φορείς αγροτικής ανάπτυξης στη λειτουργία και εφαρμογή του Συστήματος Γνώσης και Καινοτομίας στον τομέα της Αγροτικής Ανάπτυξης (Agriculture Knowledge and Innovation System-AKIS). Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022 στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία», στη Λευκωσία. Σε αυτό παρουσιάστηκαν πέραν των 25 ερευνητικών εργασιών που αφορούσαν σε τρεις βασικές θεματικές ενότητες: (α) Γεωργία και περιβάλλον, (β) νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα, και (γ) θέματα αγροδιατροφής. Στο συνέδριο συμμετείχαν περισσότεροι από 250 σύνεδροι, μεταξύ των οποίων ερευνητές, σύμβουλοι γεωργικών εφαρμογών, εκπρόσωποι οργανωμένων φορέων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, εκπρόσωποι εταιρειών εμπορίας γεωργικών χρειωδών, εκπρόσωποι οργανωμένων συνόλων γεωργών, εκπρόσωποι της Δημόσιας Υπηρεσίας, φοιτητές και άλλοι. Τις εργασίες του συνεδρίου χαιρέτισε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστας Καδής.

ΜΈΡΟΣ A: ΓΕΩΡΓΊΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ

10 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η λεκάνη της Μεσογείου έχει αναγνωριστεί ως “θερμό σημείο” της παγκόσμιας βιοποικιλότητας, καθώς χαρακτηρίζεται από έναν σημαντικό αριθμό και ποικιλότητα ειδών, όπως επίσης και ενδημισμού. Η Κύπρος, το τρίτο μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Μεσογείου, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά ενδημισμού. Τα αγροοικοσυστήματα του νησιού αποτελούνται από μικρής έκτασης καλλιέργειες, οι οποίες σχηματίζουν ένα μωσαϊκό με (ημι-)φυσικές εκτάσειςκαιφιλοξενούνμεγάληβιοποικιλότητα.Έναμεγάλοποσοστότηςέκτασης του νησιού χαρακτηρίζεται ως Αγροτικές Περιοχές Υψηλής Φυσικής Αξίας. Για την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων που συνεισφέρουν στη διατήρηση βιοποικιλότητας σε γεωργικές καλλιέργειες, αποτιμήθηκε η βιοποικιλότητα σε καλλιέργειες χαρουπιάς και αμπελιού σε συνεχόμενα έτη. Τα αποτελέσματα εισηγούνται ότι τα στοιχεία τοπίου, όπως για παράδειγμα οι ξηρολιθιές, οι μη παραγωγικοί θάμνοι και δένδρα και περιθώρια με μεγάλη ποικιλότητα ανθοφόρων ειδών συνεισφέρουν ουσιαστικά στη διατήρηση βιοποικιλότητας. Επιπρόσθετα, οι γεωργικές πρακτικές χαμηλών εισροών προωθούν τη διατήρηση άγριων ειδών. Τα αποτελέσματα της έρευνας αξιοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του Εργαλείου Βαθμολόγησης Βιοποικιλότητας για αμπελώνες. Το Εργαλείο διευκολύνει τους γεωργούς στο να συγκρίνουν την επίδραση διαφορετικών πρακτικών στα άγρια είδη και δυνητικά να προωθήσουν τα προϊόντα τους με βάση τη συνεισφορά στη διατήρηση βιοποικιλότητας. Μανδουλάκη A.1, Βαρνάβα Α.1, Σταυρινίδης Μ.1, Τζυρκαλλή Ε.2, Ζώτος Σ.2, Λίτσκας Β.3, Βογιατζάκης Ι.3 1 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, 2 Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, 3 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 1. Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΆ ΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΏΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΏΝ ΣΤΗ ΔΙΑΤΉΡΗΣΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΌΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΆ ΑΓΡΟΟΙΚΟΣΥΣΤΉΜΑΤΑ Γεωργία και περιβάλλον

11 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Το σκληρό σιτάρι καλλιεργείται σε ξηρικές συνθήκες στη Μεσόγειο, όπου οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες προκαλούν σημαντική διακύμανση στην απόδοση και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η κλιματική αλλαγή εντείνει τις αλληλεπιδράσεις γονότυπου με το περιβάλλον και επιβάλλει στους βελτιωτές να ενισχύσουν τις προσπάθειες τους για βελτίωση ποικιλιών που να συνδυάζουν ψηλή απόδοση και σταθερότητα. Η παρούσα εργασία έχει σκοπό να αξιολογήσει τη σταθερότητα ποικιλιών σκληρού σιταριού ως προς την απόδοση, τα αγρονομικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την απόδοση και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά χρησιμοποιώντας διαφορετικά στατιστικά μοντέλα. Συνολικά δώδεκα δείκτες σταθερότητας υπολογίστηκαν σε δύο πειράματα που περιλάμβαναν είκοσι και δεκαέξι ποικιλίες, αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα της εργασίας συμβάλλουν στη διαμόρφωση στρατηγικών βελτίωσης ποικιλιών σκληρού σιταριού και στην παροχή συμβουλών προς τους γεωργούς. Κυρατζής Α.1 , Παλλίδης Α.1, Κατσιώτης Α.2 1 Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, 2 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΝΆΛΥΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΌΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΏΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΏΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΏΝ ΣΚΛΗΡΟΎ ΣΙΤΑΡΙΟΎ ΜΕ ΤΗ ΧΡΉΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΏΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΏΝ ΜΟΝΤΈΛΩΝ 2. Γεωργία και περιβάλλον

13 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η παρουσίαση καλύπτει ένα ολοκληρωμένο φάσμα εργασιών από πρόσφατες ερευνητικές δράσεις του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών με θέμα το χαρούπι και τα προϊόντα μεταποίησής του. Αυτές αφορούν στο γενετικό και φυσικοχημικό χαρακτηρισμό των γενετικών πόρων χαρουπιάς στην Κύπρο, την επίδραση της ζώνης καλλιέργειας, του γονότυπου, της συλλεκτικής ωριμότητας και της μετασυλλεκτικής διατήρησης στην ποιότητα και διαθρεπτική αξία των χαρουπιών. Παρουσιάζονται επίσης καινοτόμες μέθοδοι τυποποίησης της ποιότητας των χαρουπιών και αναδεικνύεται η σημασία ελέγχου της ποιότητας της πρώτης ύλης για την παραλαβή μεταποιημένων προϊόντων υψηλής και σταθερής αξίας. Κυριάκου Μ.1, Κυρατζής Α.1, Αντωνίου Χ.1 1 Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών ΓΕΝΕΤΙΚΟΊ, ΑΓΡΟΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΊ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΊ ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΏΝΟΥΝ ΤΗ ΣΎΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΣΤΟ ΧΑΡΟΎΠΙ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΜΕΤΑΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ 3. Γεωργία και περιβάλλον

15 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η καλλιέργεια της χαρουπιάς εμφανίζει ανάκαμψη τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, όπως και η ζήτηση για τα προϊόντα της. Η μονοκαλλιέργεια και η άροση του εδάφους αποτελούν τη συνήθη πρακτική. Όμως, τα διαφοροποιημένα αγροδασοκομικά συστήματα θεωρούνται πιο ανθεκτικά σε παράγοντες καταπόνησης, προστατεύουν το έδαφος, παρέχουν αυξημένη οικολογική και οικονομική σταθερότητα και μπορούν να βοηθήσουν στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (ξηρασία, ακραία καιρικά φαινόμενα). Προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιήθηκε συγκαλλιέργεια της χαρουπιάς στην Κύπρο με κεφαλωτό θυμάρι (Thymbra capitata) και ψυχανθή (λουβάνα και τριφύλλι) υπό άνυδρες συνθήκες με τη βοήθεια ωφέλιμων μικροβίων και φυσικού εδαφοβελτιωτικού ορυκτού (ατταπουλγίτη) σε σύγκριση με συντηρητική άροση και με την εδαφοκάλυψη αχύρου σε δύο πεδινές φυτείες 18-20 ετών στη Σκαρίνου και στο Φρέναρος. Κατόπιν 3 ετών, η άροση εμφάνισε τα χειρότερα αποτελέσματα ως προς τη θερμοκρασία, την υγρασία εδάφους, την υδατική καταπόνηση δένδρων, την παραγωγικότητα των δένδρων και τη βιοποικιλότητα του εδάφους, όπως και την κερδοφορία νέων φυτειών (όταν ελήφθησαν υπόψη το κόστος επένδυσης, απόσβεσης και συντήρησης για μηχανήματα). Ως εκ τούτου, τα διαφοροποιημένα αγροδασοκομικά συστήματα, όπως η συγκαλλιέργεια με το κεφαλωτό θυμάρι ή με ψυχανθή ως ζωντανή εδαφοκάλυψη θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την αειφόρο παραγωγή της χαρουπιάς αλλά και σε παρόμοιες καλλιέργειες. Σε σύγκριση με τη συμβατική άροση, αντιμετωπίζουν καλύτερα την ξηρασία και την ερημοποίηση, ενώ λόγω της μειωμένης εδαφικής κατεργασίας διατηρούν ή μπορεί και να αυξήσουν τον άνθρακα στο έδαφος. Παράλληλα, προάγουν τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και προσφέρουν νέους τομείς οικονομικής ανάπτυξης όπως αυτούς της παραγωγής βοτάνων και της μελισσοκομίας. Σαρρής Δ.1, Μάτση Σ.2, Παπαονησιφόρου Γ.2, Σφενδουράκης Σ.2 1 KES RESEARCH CENTRE/ KES COLLEGE, 2 Πανεπιστήμιο Κύπρου ΚΑΙΝΟΤΌΜΑ ΣΥΣΤΉΜΑΤΑ ΣΥΓΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΧΑΡΟΥΠΙΆ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΈΣ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΉΣ ΓΕΩΡΓΊΑΣ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΉ ΑΛΛΑΓΉ 4. Γεωργία και περιβάλλον

17 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η χρήση ανθεκτικών υποκειμένων για την αντιμετώπιση βιοτικών και αβιοτικών καταπονήσεων αποτελεί διεθνώς διαδομένη πλέον πρακτική, που εφαρμόζεται κυρίως στο καρπούζι και αυξανόμενα σε άλλες λαχανοκομικές καλλιέργειες, κυρίως κολοκυνθοειδών και σολανωδών. Πέραν όμως της ανθεκτικότητας στις διάφορες καταπονήσεις, η επιλογή κατάλληλων υποκειμένων στο καρπούζι θα πρέπει επίσης να βασίζεται σε ολοκληρωμένη αξιολόγηση της επίδρασής τους στα παραγωγικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του εμβολίου. Ως εκ τούτου, ο Κλάδος Λαχανοκομίας του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών (ΙΓΕ) διενήργησε σειρά πειραμάτων για τη διερεύνηση της επίδρασης σημαντικών παραγόντων στη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών απόδοσης, ποιότητας και διατηρησιμότητας ποικιλιών καρπουζιού διαφόρων εμπορικών τύπων (μικρόκαρπων, μεγαλόκαρπων, ένσπερμων, άσπερμων). Τα αποτελέσματα που θα παρουσιαστούν αφορούν την επίδραση: (α) της πρακτικής καθαυτής του εμβολιασμού,δηλαδήτηςαφαίρεσηςκαιαντικατάστασηςτουριζικούσυστήματος, (β) διαφορετικών υβριδικών υποκειμένων του επικρατέστερου εμπορικά τύπου Cucurbita maxima × C. Moschata, (γ) διαφορετικών τύπων (ειδών) υποκειμένων, (δ) του σταδίου ωριμότητας του καρπού, (ε) της μετασυλλεκτικής διατήρησης του καρπού και (στ) της επίδρασης βιοδιεγερτών. Σωτηρίου Γ.1 , Κυριάκου Μ.1 1 Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών ΠΑΡΆΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΆΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΉ ΚΑΙ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑΣ ΚΑΡΠΟΥΖΙΟΎ ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΌ 5. Γεωργία και περιβάλλον

19 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η Κύπρος έχει πέραν των 10.000 χρόνων γεωργικής δραστηριότητας, η οποία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις αρχαιότερες στον κόσμο. Για χιλιετίες, οι γεωργοί καλλιεργούν τη γη, δημιουργώντας αναβαθμίδες σε επικλινή εδάφη και επιλέγοντας ποικιλίες προσαρμοσμένες στο κλίμα του νησιού. Μέχρι τη δεκαετία του ’70, η γεωργική δραστηριότητα συνεισέφερε πέραν του 15% στο ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο, όμως, μειώθηκε σε λιγότερο από 2% σήμερα. Η αμπελουργία είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μελέτη περίπτωσης που ακολούθησε αυτό το μοντέλο. Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’70, η έκταση των αμπελώνων κάλυπτε σχεδόν 35.000 ha, ενώ σήμερα μειώθηκε κατά 80%, στις 6.000 ha περίπου. O ανταγωνισμός από φθηνές εισαγωγές οίνων και η μετακίνηση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα ήταν από τις κυριότερες αιτίες για την εγκατάλειψη των αμπελώνων. Σήμερα, πέραν του 50% των πωλήσεων κρασιών αφορούν σε εισαγόμενα προϊόντα. Για να επιβιώσει ο τομέας σε αυτό το ανταγωνιστικό περιβάλλον πρέπει να εφαρμοστεί μια αποτελεσματική στρατηγική προώθησης τοπικών οίνων. Η μοναδικότητα των γηγενών ποικιλιών και η σχέση τους με τις παραδόσεις του νησιού προσφέρουν ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Η τοπική παραγωγή οίνων διαθέτει ακόμα ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό –συνεισφέρει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας του νησιού. Οι πολυετείς έρευνες της ερευνητικής ομάδας δείχνουν ότι οι αμπελώνες φιλοξενούν πέραν των 21 ειδών πεταλούδων και 31 ειδών πτηνών, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά. Επιπρόσθετα, το αποτύπωμα άνθρακα σταφυλιών από γηγενείς ποικιλίες είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό των μη-γηγενών ποικιλιών. Για τον χαρακτηρισμό του περιβαλλοντικού προφίλ αναπτύχθηκε μεθοδολογία υπολογισμού του Περιβαλλοντικού Αποτυπώματος Οίνων, που είναι ιδιαίτερα χαμηλό για την κυπριακή παραγωγή. Προτείνεται η υιοθέτηση μιας στρατηγικής προώθησης οίνων βασισμένης στο μοντέλο 3Π: Παράδοση, Ποιότητα, Περιβάλλον. Σταυρινίδης Μ.1, Μανδουλάκη Α.1, Βαρνάβα Α.1, Βογιατζάκης Ι.2, Τζυρκαλλή Ε.2, Λίτσκας Β.3 1 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, 2 Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, 3 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΆ ΚΥΠΡΙΑΚΆ ΑΓΡΟΤΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΜΕ ΒΆΣΗ ΤΟ ΤΡΊΠΤΥΧΟ 3Π: ΠΑΡΆΔΟΣΗ, ΠΟΙΌΤΗΤΑ, ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ 6. Γεωργία και περιβάλλον

21 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Οι ασθένειες ξύλου της αμπέλου (ΑΞΑ) είναι ένας συλλεκτικός όρος που περιλαμβάνει τις ασθένειες: Ευτυπίωση, μελανή νέκρωση των βραχιόνων, ίσκα, σύνδρομο της παρακμής των νεαρών αμπελώνων και φώμοψη. Οι ΑΞΑ προκαλούνται από μια πολυπληθή ομάδα φυτοπαθογόνων μυκήτων με κοινό χαρακτηριστικό την προσβολή των ξυλοποιημένων οργάνων του φυτού. Η συχνότητα εμφάνισης και οι συνέπειες των ΑΞΑ έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες παγκοσμίως, λόγω της αυξημένης χρήσης επιμολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού και της έλλειψης αποτελεσματικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να αξιολογήσει πληθυσμούς ριζοβακτηρίων από γηγενείς ποικιλίες αμπέλου και να επιλέξει βιολογικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης των ΑΞΑ. Απομονώθηκαν συνολικά 499 βακτήρια και αξιολογήθηκε η δράση τους έναντι των παθογόνων Phaeomoniella chlamydospora, Diplodia seriata, Neofusicoccum parvum, Eutypa lata, Dactylonectria torresensis, D. alcacerensis και Ilyonectria liriodendri. Στελέχη με μυκηλιακή παρεμπόδιση ≥35% αξιολογήθηκαν περαιτέρω ως προς την ικανότητα παραγωγής αντιοβιοτικών και άλλων αντιμικροβιακών χαρακτηριστικών. Ακολούθως, επιλέχθηκαν 30 στελέχη των γενών Bacillus, Paenibacillus, Pseudomonas και Streptomyces με αξιόλογες ιδιότητες βιοελέγχου και τέσσερα από αυτά (X25, X67, M75, M64) προκρίθηκαν σε μελέτες αποτελεσματικότητας έναντι του παθογόνου της ίσκας P. chlamydospora σε φυτά αμπέλου. Οι βιολογικοί παράγοντες εφαρμόστηκαν επί τομών κλαδέματος, όπου καταδείχτηκε η προληπτική εφαρμογή του στελέχους M75 ως εξαιρετικά αποτελεσματική, καθώς μείωσε τη σοβαρότητα της ασθένειας κατά 88%. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το στέλεχος Μ75 αποτελεί ένα πολύ υποσχόμενο βιολογικό παράγοντα που θα μπορούσε να αναπτυχθεί για τη διαχείριση των ΑΞΑ. Επιπλέον, στοχεύοντας στην ελαχιστοποίηση των προβλημάτων της εγχώριας αμπελουργίας από τις ΑΞΑ, πραγματοποιούνται στο πεδίο αξιολογήσεις τόσο συνθετικών όσο και βιολογικών σκευασμάτων με ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Όπλος Χρ.1, Ευσταθίου Στ.1, Μακρής Γ.1, Κανέτης Λ.1 1 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ΔΙΕΡΕΎΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΩΦΈΛΙΜΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΏΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΏΝ ΞΎΛΟΥ ΤΗΣ ΑΜΠΈΛΟΥ 7. Γεωργία και περιβάλλον

23 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η εκτεταμένη χρήση συνθετικών χημικών σκευασμάτων έχει επιφέρει σοβαρά προβλήματα στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Συχνά δε, αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις φυτικές ασθένειες, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η παραγωγή. Για αυτό κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη και εφαρμογή εναλλακτικών και αειφορικών τρόπων αντιμετώπισης των ασθενειών. Μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική στρατηγική βιολογικής αντιμετώπισης των ασθενειών των φυτών αποτελεί η χρήση ζυμωμένων οργανικών υποστρωμάτων («compost») με κατασταλτική δράση κατά φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών. Σε αυτή την εργασία παρουσιάζονται αποτελέσματα αξιολόγησης ενός «compost» από ανακυκλωμένα φυτικά απόβλητα εναντίον των παθογόνων των αδρομυκώσεων της τομάτας, Verticillium dahliae και Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici, καθώς και ο ρόλος των μικροοργανισμών του στην κατασταλτικότητα του υποστρώματος. Τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής έδειξαν ότι υπάρχει ένας υψηλός βαθμός λειτουργικής και γενετικής ποικιλομορφίας ανάμεσα στους μικροοργανισμούς της ριζόσφαιρας των φυτών που αναπτύσσονται στο «compost». Οι απομονώσεις αυτές συσχετίστηκαν με τον μετριασμό των αδρομυκώσεων και την προώθηση της ανάπτυξης των φυτών λόγω της ικανότητάς τους να παράγουν μια σειρά από αντιμικροβιακούς μεταβολίτες, ορμόνες και ένζυμα προς όφελος των φυτών. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά σχεδιάστηκαν δύο απλουστευμένες συνθετικές μικροβιακές κοινότητες διαφορετικής σύνθεσης χρησιμοποιώντας αντιπροσωπευτικές απομονώσεις των χαρακτηρισμένων ριζοσφαιρικών βακτηρίων για να αξιολογηθούν οι επιδράσεις τους στην ανάπτυξη και την υγεία των φυτών. Η εφαρμογή αυτών των κοινοτήτων σε αποστειρωμένο υπόστρωμα αναπαρήγαγε τις κατασταλτικές ιδιότητες του «compost» και προώθησε την ανάπτυξη φυτών τομάτας. Αυτή η προσέγγιση έδειξε ότι οι μικροοργανισμοί της ριζόσφαιρας αποτελούν δεξαμενή για την κατασκευή συνθετικών μικροβιακών κοινοτήτων με ευεργετικές ιδιότητες για τα φυτά. Παντελίδης Ι.1 1 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΏΝ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΏΝ ΚΟΙΝΟΤΉΤΩΝ ΓΙΑ ΒΕΛΤΊΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΌΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΏΝ 8. Γεωργία και περιβάλλον

25 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η καλλιέργεια της πατάτας είναι παραδοσιακά από τις σημαντικότερες καλλιέργειες στην Κύπρο, όπου το μεγαλύτερο ποσοστό της ετήσιας παραγωγής διακινείται στις αγορές άλλων χωρών μελών της ΕΕ ή εξάγεται σε τρίτες χώρες. Οι κυστογόνοι νηματώδεις της πατάτας (ΚΝΠ) Globodera pallida (Gp) και Globodera rostochiensis (Gr), προκαλούν σημαντικές ζημιές στην πατατοκαλλιέργεια της χώρας. Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ΚΝΠ με την αξιοποίηση ποικιλιών με ανθεκτικότητα στα είδη/βιότυπους που απαντώνται στην Κύπρο. Σε πρώτο στάδιο έγινε μοριακή ταυτοποίηση και ποσοτικοποίηση των ειδών στην περιοχή των Κοκκινοχωριών που είναι η κατεξοχήν πατατοπαραγωγός περιοχή του νησιού. Χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης πραγματικού χρόνου (Real-Time PCR) με τη χρήση Taqman εκκινητών. Επιλέγηκαν τέσσερα αγροτεμάχια, τα οποία περιείχαν περισσότερες από 20 κύστεις/100g εδάφους, εκ των οποίων δύο τεμάχια είχαν αμιγή πληθυσμό του είδους Gp, ένα τεμάχιο αμιγή πληθυσμό του είδους Gr και ένα τεμάχιο είχε μικτούς πληθυσμούς. Στο τεμάχιο με καθαρό πληθυσμό Gr χρησιμοποιήθηκαν οι ποικιλίες MAVERICK και RASHIDA, σε ένα από τα τεμάχια με αμιγή πληθυσμό Gp χρησιμοποιήθηκε η ποικιλία ALISSON, ενώ σε δεύτερο τεμάχιο με αμιγή πληθυσμό Gp χρησιμοποιήθηκε η ποικιλία ALVERSTONE RUSSET. Στο τεμάχιο με τους μικτούς πληθυσμούς χρησιμοποιήθηκε η ποικιλία ALISSON, η οποία φέρει ανθεκτικότητα και στα δύο είδη. Η ποικιλία SPUNTA χρησιμοποιήθηκε ως ευαίσθητος μάρτυρας και στα τέσσερα αγροτεμάχια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ποικιλίες ALISSON, ALVERSTONE RUSSET, RASHIDA και MAVERICK μείωσαν τους πληθυσμούς των ΚΝΠ σε σχέση με τους αρχικούς πληθυσμούς, σε αντίθεση με την ποικιλία SPUNTA στην οποία τόσο οι πληθυσμοί του Gr όσο και του Gp αυξήθηκαν σε σχέση με το αρχικό μόλυσμα σε όλα τα αγροτεμάχια. Οι ποικιλίες ALISSON και MAVERICK φέρουν επιπλέον ποιοτικά χαρακτηριστικά (σχήμα και μέγεθος), τα οποία είναι επιθυμητά από το καταναλωτικό κοινό της Κύπρου και θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την ευαίσθητη ποικιλία SPUNTA. Τέλος, η αξιοποίηση ποικιλιών πατάτας που φέρουν μεγάλο βαθμό ανθεκτικότητας (<8) επιτρέπει την καλλιέργειά τους χωρίς τη χρήση των χημικών νηματωδοκτόνων. Χριστοφόρου Μ.¹, Τσάλτας Δ.¹, Μελιφρονίδου Α.2, Οδυσσέως Ε.², Χατζηπέτρου Χρ.², Κουκουλαρίδου Δ.², Χατζηαυξέντης Κ.², Σκουλιά Θ.2 1 Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου 2Τμήμα Γεωργίας ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΏΝ ΠΟΙΚΙΛΙΏΝ ΠΑΤΆΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΥΣΤΟΓΌΝΩΝ ΝΗΜΑΤΩΔΏΝ ΤΗΣ ΠΑΤΆΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ 9. Γεωργία και περιβάλλον

27 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Η Κύπρος, το τρίτο μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Μεσογείου, χαρακτηρίζεται από πλούσια βιοποικιλότητα ειδών. Εκτενείς δειγματοληψίες μοναχικών μελισσών στο νησί έγιναν από τον διεθνούς φήμης Κύπριο εντομολόγο Γεώργιο Μαυρομουστάκη πριν από περίπου 90 χρόνια. Σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποιημένη λίστα, 369 είδη μελισσών έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής στο νησί και έντεκα από αυτά αναφέρονται στην Κύπρο για πρώτη φορά. Είκοσι-ένα από τα είδη είναι ενδημικά και η Κύπρος κατατάσσεται τρίτη σε αφθονία ειδών μεταξύ των νησιών της Μεσογείου. Το νησί φιλοξενεί τις έξι πιο διαδεδομένες οικογένειες μελισσών παγκόσμια: Apidae – 110 είδη, Megachilidae – 91 είδη, Halictidae – 72 είδη, Andrenidae – 76 είδη, Colletidae – 19 είδη και Melittidae – ένα είδος. Περιοχές όπως η χερσόνησος Ακρωτηρίου χαρακτηρίζονται ως πλούσιες τόσο σε φυτικά είδη όσο και σε αφθονία ειδών μελισσών. Τα είδη των μοναχικών μελισσών αποτελούν σημαντικούς επικονιαστές αυτοφυών και καλλιεργούμενων φυτών και ενισχύουν τη δράση των κοινωνικών μελισσών. Η χαρουπιά, ένα παραδοσιακό δένδρο για τη γεωργία της Κύπρου, φιλοξενεί 11 είδη μελισσών με κύριο έντομο επικονιαστή την κοινωνική μέλισσα Apis mellifera. Συνθήκες ανοικτής επικονίασης με τα άνθη να είναι επισκέψιμα από τα έντομα επικονιαστές δίνουν μεγαλύτερη παραγωγή καρπών, με καλύτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τις συνθήκες κλειστής επικονίασης, όπου γίνεται αποκλεισμός των εντόμων. Προγράμματα παρακολούθησης και διατήρησης των ειδών των μελισσών που υπάρχουν στο νησί είναι απαραίτητα για την άμεση προστασία της βιοποικιλότητας και, ταυτόχρονα, την εξασφάλιση διαβίωσης σημαντικών γεωργικών καλλιεργειών, οι οποίες εξαρτώνται από μέλισσες για επικονίαση. Βαρνάβα Α.1, Σταυρινίδης Μ.1 1Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ΜΟΝΑΧΙΚΈΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΈΣ ΜΈΛΙΣΣΕΣ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ: ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΌΤΗΤΑ, ΟΙΚΟΛΟΓΊΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΆ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΝΊΑΣΗ ΓΕΩΡΓΙΚΏΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΏΝ 10. Γεωργία και περιβάλλον

ΜΈΡΟΣ Β: ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

31 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Οι πατατοπαραγωγοί χρειάζονται τρόπους για να βελτιώσουν το επίπεδο βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεών τους, αυξάνοντας ή/και διατηρώντας την παραγωγικότητά τους και την ποιότητα των προϊόντων τους, χωρίς να υποβαθμίζεται το περιβάλλον και να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία. Απάντηση στις παραπάνω προκλήσεις δύναται να δώσει η υιοθέτηση τεχνολογιών έξυπνης γεωργίας. Ωστόσο, η εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών στην Κύπρο βρίσκεται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα. Το έργο αυτό επιδιώκει να αναδείξει τα πιθανά οφέλη από την εφαρμογή των έξυπνων τεχνολογιών στην πατατοκαλλιέργεια, όπως η αποτελεσματική χρήση των εισροών, η μείωση του κόστους παραγωγής και η ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Το έργο αξιοποιεί το καινοτόμο σύστημα έξυπνης γεωργίας gaiasense, που συνδυάζει τεχνολογίες πληροφορικής (π.χ. Διαδίκτυο των Πραγμάτων) με επιστημονικούς τομείς όπως οι γεωπονικές επιστήμες, με απώτερο στόχο την παροχή εξειδικευμένης συμβουλής για βελτιστοποίηση της χρήσης των εισροών. Η τεχνολογία gaiasense εφαρμόζεται σε πειραματικό αγροτεμάχιο πατάτας στην Ξυλοτύμβου και τα αποτελέσματα συγκρίνονται με αυτά που προκύπτουν από ένα δεύτερο αγροτεμάχιο, όπου εφαρμόζονται οι συνήθεις γεωργικές πρακτικές. Τα αποτελέσματα της πρώτης καλλιεργητικής περιόδου έδειξαν ότι η μείωση του κόστους των εισροών κυμαίνεται από 27% (εργασία) μέχρι 57% (άρδευση). Το κόστος των λιπασμάτων και των φυτοφαρμάκων μειώθηκε κατά 31% και 33%, αντίστοιχα. Όσον αφορά στις υπόλοιπες εξεταζόμενες παραμέτρους (απόδοση, εμπορικές προδιαγραφές, ποιοτικά χαρακτηριστικά, υπολείμματα φυτοφαρμάκων), δεν εντοπίστηκαν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα δύο αγροτεμάχια. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν σημαντικά πιθανά οφέλη, τόσο για τους παραγωγούς όσο και για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Στυλιανού Α.1, Αδαμίδης Γ.1 , Νεοκλέους Δ.1, Βασιλείου Β.1 1 Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ ΈΞΥΠΝΗΣ ΓΕΩΡΓΊΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΆΤΑΣ: ΑΠΌ ΤΗ ΘΕΩΡΊΑ ΣΤΗΝ ΠΡΆΞΗ 1. Νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα

33 1ο Παγκύπριο Συνέδριο «Αγροτική Ανάπτυξη: Από την Έρευνα στην Πράξη» | 24 Νοεμβρίου 2022 • Λευκωσία Ο στόχος του έργου SPACES ήταν να δημιουργήσει την απαραίτητη τεχνολογία για την εφαρμογή «γεωργίας ακριβείας» μέσω καινοτόμων αισθητήρων που θα παρέχουν πληροφορίες σε σχεδόν πραγματικό χρόνο για την κατάσταση του εδάφους, σε σχέση με χημικές και άλλες σημαντικές παραμέτρους για τη γεωργία. Η τεχνολογία αυτή είναι χαμηλού κόστους και επιτρέπει τη μελλοντική ανάπτυξη δικτύων αισθητήρων υψηλής πυκνότητας σε αγροτικά τεμάχια. Το σύστημα που δημιουργήθηκε περιλαμβάνει αισθητήρες για μέτρηση pH, θερμοκρασίας, συγκέντρωσης αζώτου και καλίου, καθώς και της ηλεκτρικής αγωγιμότητας, η οποία είναι συνδεδεμένη με την εδαφική υγρασία, αλλά και την αλατότητα του εδάφους. Οι αισθητήρες είναι κατασκευασμένοι με την τεχνολογία Thick-Film Technology, η οποία είναι χαμηλού κόστους και παρέχει τη δυνατότητα σμίκρυνσης των αισθητήρων και συνδυασμού πολλαπλών αισθητήρων στην ίδια συσκευή. Οι αισθητήρες που κατασκευάστηκαν έχουν τυπωθεί σε 2 υποστρώματα (25x50x1 mm) τα οποία τοποθετήθηκαν σε ένα τρισδιάστατα εκτυπωμένο μέρος, που επιτρέπει στο νερό να περάσει στους αισθητήρες από τη μία πλευρά, ενώ επιτρέπει την άμεση επαφή με το χώμα για τον αισθητήρα εμπέδησης από την άλλη πλευρά. Παράλληλα με τους αισθητήρες, το έργο δημιούργησε ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό σύστημα με τεχνολογία λήψης ενέργειας από τον ήλιο, ούτως ώστε να λειτουργεί αυτόνομα, να παίρνει δεδομένα από τους αισθητήρες και να τα στέλνει με πολλαπλές τεχνολογίες ασύρματης μετάδοσης δεδομένων. Μελλοντικά, η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τη δημιουργία μεγάλων δικτύων συστημάτων για μεγάλες αγροτικές περιοχές, για την αυτοματοποίηση της παροχής νερού και λιπασμάτων στις βέλτιστες ποσότητες, για μέγιστες αποδόσεις χωρίς περιβαλλοντικές επιπτώσεις και χωρίς την ανάγκη παρέμβασης του ανθρώπινου παράγοντα. Σοφοκλέους Μ.1, Γεωργίου Ι.1, Βασιλείου Λ.2 1Πανεπιστήμιο Κύπρου, 1Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών ΤΥΠΩΜΈΝΟΙ ΧΗΜΙΚΟΊ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΊ ΑΙΣΘΗΤΉΡΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΟΚΑΛΛΙΈΡΓΕΙΑ 2. Νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα

pio.gov.cy

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==