Αγρότης, τεύχος 489

AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 489 68 κυβερνητικού νηματουργείου, θεσμοθετημένη 10ήμερη άδεια με απολαβές η οποία δόθηκε το καλοκαίρι και τέλος σε περίπτωση προβλήματος και κλεισίματος του εργοστασίου τα ημερομίσθια να δοθούν κανονικά για τις τρεις πρώτες μέρες, τα μισά για τις επόμενες τρεις μέρες και εάν και εφόσον το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται να μην πληρωθούν καθόλου19. Η απάντηση της Διεύθυνσης ήταν ότι τα ημερομίσθια ήταν ήδη ψηλά, η 10ήμερη άδεια με απολαβές θα εξακολουθούσε να παραχωρείται στους δικαιούχους και σε καμία περίπτωση δεν θα παραχωρείτο αποζημίωση σε περίπτωση προβλήματος του εργοστασίου20. Παρά την παρέμβαση του Διοικητή Εργασίας και του P.J.Hilton, διευθυντή του κυβερνητικού νηματουργείου Λευκωσίας, η αντιπαράθεση των εργατών/τριών του νηματουργείου Αμμοχώστου με τη Διεύθυνση απετέλεσε ένα κεφάλαιο που δεν έκλεισε ποτέ21. Τυπικά η εν λόγω απεργία έληξε τον Μάρτιο του 194722. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απεργία του 1946 δεν υπήρξαν απεργοσπάστες σε αντίθεση με αυτήν του 1938. Το επόμενο διάστημα το νηματουργείο στην Αμμόχωστο εξακολουθούσε να λειτουργεί και το φθινόπωρο του 1949 δημοσίευμα στον τύπο αναφερόταν στις διαπραγματεύσεις του νηματουργείου για διπλασιασμό της δυναμικότητάς του με αγορά 2.000 «μασουριών» για να συμβάλει στην κατεργασία του κυπριακού βαμβακιού με την παράλληλη ενθάρρυνση της βαμβακοκαλλιέργειας στο νησί23. Παρόλες τις προσπάθειες της Εταιρείας να ορθοποδήσει, τα επόμενα χρόνια το εργοστάσιο μείωσε σημαντικά την παραγωγή του. Η εισαγωγή φυσικών αλλά και συνθετικών νημάτων στην Κύπρο, η παράλληλη λειτουργία του Κυβερνητικού Νηματουργείου στη Λευκωσία και η μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων βαμβακιού στην Κύπρο συνέβαλαν τα μέγιστα στη σταδιακή πτωτική πορεία του εργοστασίου μέχρι και το οριστικό κλείσιμό του. 13 Ανεξάρτητος, Λευκωσία 10 Μαρτίου 1942 14 «Το Νηματουργείο και η σημερινή απεργία», Δημοκράτης, Λευκωσία 21 Φεβρουαρίου 1947 15 «Αιτήματα εργατριών Νηματουργείου Π. Ιωάννου», Ανεξάρτητος, Λευκωσία 11 Ιουνίου 1943 16 Ανεξάρτητος, Λευκωσία 8 Σεπτεμβρίου 1943 17 «Εργατικές Ειδήσεις», Πρωτοπόροι, Λευκωσία 10 Φεβρουαρίου 1946 18 «Απεργία εις το νηματουργείο Αμμοχώστου», Δημοκράτης, Λευκωσία 15 Οκτωβρίου 1946 19 «Αι εργάτριαι του νηματουργείου Αμμοχώστου υπέβαλον αιτήματα», Δημοκράτης, Λευκωσία 13 Νοεμβρίου 1946 20 «Η απάντησις εις τα αιτήματα των εργατριών», Δημοκράτης, Λευκωσία 21 Νοεμβρίου 1946 21 «Ειδήσεις Αμμοχώστου», Δημοκράτης, Λευκωσία 6 Δεκεμβρίου 1946, «Εργατικά Νέα Αμμοχώστου», Ελευθερία, Λευκωσία 5 Ιανουαρίου 1947, «Η απεργία του Κλωστηρίου», Ανεξάρτητος, Λευκωσία 6 Φεβρουαρίου 1947 22 «Έληξεν η απεργία του νηματουργείου Βαρωσίων», Το Έθνος, Λευκωσία 16 Μαρτίου 1947 23 «Ανάπτυξις της βιομηχανίας βάμβακος», Κυπριακός Φύλαξ, Λευκωσία 10 Σεπτεμβρίου 1949 Τον Μάρτιο του 1942, και ενώ σε παγκύπρια βάση το εργατικό κίνημα άρχισε να διαμορφώνεται, οι εργάτριες του νηματουργείου Π. Ιωάννου υπέβαλαν στον Έφορο Συντεχνιών αίτηση για ίδρυση συντεχνίας εργατριών νηματουργείου. Η υποβολή έγινε στο οίκημα της Ένωσης Εργαζομένων Γυναικών Αμμοχώστου13. Από τον Σεπτέμβρη του 1942, η Αποικιακή Κυβέρνηση έθεσε το Νηματουργείο Αμμοχώστου υπό τον έλεγχό της παρόλο που στη διοίκηση παρέμεινε ο Π. Ιωάννου14. Τον Ιούνιο του 1943 οι εργάτες του νηματουργείου κατήλθαν ξανά σε απεργία με βασικά αιτήματα την αύξηση κατά 8 γρόσια των ημερομισθίων, τη διεκδίκηση μεταφοράς από τις οικίες τους με όχημα της εταιρείας από και προς το νηματουργείο, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (μία φορά τον μήνα εξέταση από γιατρό) και τέλος την τοποθέτηση απορροφητήρων στο εργοστάσιο. Μόνο το πρώτο αίτημα έγινε αποδεκτό15. Παρόλο που η συγκεκριμένη απεργία δεν διήρκησε μεγάλο χρονικό διάστημα εντούτοις έδωσε το έναυσμα για περαιτέρω διεκδικήσεις. Άμεσο αποτέλεσμα ήταν ότι τον Σεπτέμβριο του 1943 παραχωρήθηκε στους εργάτες/τριες ετήσια άδεια οκτώ ημερών με απολαβές, με εξαίρεση νεοεισερχόμενους εργάτες16. Το Νηματουργείο Αμμοχώστου συνέχισε να ταλανίζεται με απανωτές απεργίες. Τον Φεβρουάριο του 1946 οι εργάτες/τριες απέργησαν εξαιτίας της συμπεριφοράς συγκεκριμένου εργάτη και απαίτησαν και πέτυχαν την απόλυσή του17. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, το εργοστάσιο έκλεισε για τέσσερις μέρες μετά από εργατικό ατύχημα στο οποίο δεν υπήρξαν θύματα. Οι εργάτες απαιτούσαν να πληρωθούν και τα τέσσερα ημερομίσθια αντί μόνο του ενός. Οι αντιδράσεις των εργατών/τριών του νηματουργείου Αμμοχώστου επιδεινώθηκαν μετά τη λειτουργία του κυβερνητικού νηματουργείου στη Λευκωσία, καθώς πλέον δημιουργήθηκε σύγκριση στα εργατικά θέματα. Τον Νοέμβριο του 1946 το εργατικό δυναμικό του εργοστασίου στην Αμμόχωστο διεκδικούσε αύξηση του ημερομίσθιου στα επίπεδα του ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0