AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 489 56 ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η δυνατότητα που παρέχεται στους ίδιους τους τοπικούς φορείς για τη χρηματοδότηση δράσεων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους είναι κάτι καινούργιο για την κυπριακή πραγματικότητα. Σε αντίθεση με άλλα προγράμματα και πολιτικές, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται εκ των άνω προς τα κάτω, το LEADER, καλείται να συμβάλει στην ανάπτυξη υιοθετώντας μια διαφορετική προσέγγιση/ μεθοδολογία, με δεδομένο ότι οι ίδιοι οι τοπικοί φορείς βρίσκονται σε καλύτερη θέση για να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα και τις προκλήσεις που παρουσιάζονται. Παράλληλα, το LEADER ενισχύει την κοινωνική ανάπτυξη των ανθρώπων της υπαίθρου δίνοντας κατ’ αρχήν τη δυνατότητα για συμμετοχή και ανάληψη της ευθύνης για τον τρόπο που θέλουν να αναπτυχθεί η περιοχή τους. Επιπλέον, το LEADER συμβάλει ιδιαίτερα στη βελτίωση της τοπικής διακυβέρνησης. Οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι άλλοι τοπικοί φορείς καλούνται, μέσω του LEADER, να συνενώσουν τις δυνάμεις τους και να δράσουν μεθοδικά, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας στοχευμένες Στρατηγικές Τοπικής Ανάπτυξης. Οι ΟΤΔ, λόγω της σύνθεσης τους ως εταιρικές συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, μπορούν αποτελεσματικότερα να στηρίξουν τους τοπικούς φορείς ώστε να υλοποιήσουν έργα στην περιοχή τους. Ταυτόχρονα, οι ΟΤΔ παρέχουν στον τοπικό πληθυσμό την αναγκαία πληροφόρηση και την κατάλληλη τεχνογνωσία και στήριξη για την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζονται για ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει ότι η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνονται μέσω του LEADER είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους κατοίκους των αγροτικών περιοχών. Εικόνες 7 και 8: Δημιουργία Πάρκου Αρωματικών Φυτών-Ανώγυρα (ιδιωτικό έργο), ΟΤΔ Αναπτυξιακή Εταιρεία Επαρχίας Λεμεσού Λτδ. Η ζωή στην ύπαιθρο, ενισχύεται άμεσα μέσω στοχευμένων πολυτομεακών παρεμβάσεων. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, η υποστήριξη των νέων, η υποστήριξη δράσεων που διαφοροποιούν το αγροτικό εισόδημα, η δια βίου εκπαίδευση, η αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών και ιδιαίτερα οι δράσεις συνεργασίας μεταξύ των τοπικών παραγόντων είναι δράσεις ζωτικής σημασίας για τις αγροτικές περιοχές. Στις Στρατηγικές των ΟΤΔ της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 καθώς, επίσης, στις Στρατηγικές των ΟΤΔ της προγραμματικής περιόδου 2023-2027 έχουν ενταχθεί αντίστοιχες δράσεις οι οποίες αναμένεται να συμβάλουν στο στρατηγικό στόχο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής που αφορά στην προώθηση της απασχόλησης, της ισότητας των φύλων, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής των γυναικών στη γεωργία, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι οι παρεμβάσεις LEADER μπορούν να προσδώσουν ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα ανάπτυξης. Εικόνες 9 και 10: Καθεστώς 19.2.1: «Δράσεις εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης για μη γεωργικές δραστηριότητες»: «Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Ενηλίκων στον Αγροτουρισμό και στον Τουρισμού Υπαίθρου - Επιχειρηματικότητα σε γεωτουριστικές δραστηριότητες, ΟΤΔ «Αναπτυξιακή Εταιρεία Κοινοτήτων Περιοχής Τροόδους ΛΤΔ» Τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις της εφαρμογής του LEADER, σε σύγκριση με τη χρηματοδότηση δράσεων χωρίς την παρέμβαση LEADER, είναι ένα ζήτημα που καλούνται να μελετήσουν όλα τα Κράτη Μέλη, ειδικότερα μετά την τελευταία Ειδική Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το LEADER6. Οι ελεγκτές κάνοντας μια ανάλυση κόστους/ οφέλους επισημαίνουν ότι, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να αποδεικνύουν πως τα οφέλη της προσέγγισης LEADER υπερτερούν του κόστους για την εφαρμογή του7. Σχετική αναφορά γίνεται και στον τύπο των έργων τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω LEADER, τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν και από άλλα Ευρωπαϊκά Ταμεία ή ακόμη και από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μνεία γίνεται και στη συμμετοχή των γυναικών και των νέων στις ΟΤΔ, η οποία πολλές φορές είναι οριακή. 6 Ειδική Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, 10/2022 «Το LEADER και η τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων διευκολύνουν μεν την τοπική συμμετοχή, τα πρόσθετα οφέλη όμως δεν αποδεικνύονται ακόμη επαρκώς». 7 Οι ελεγκτές αναφέρονται στο κόστος για τη σύσταση και λειτουργία των ΟΤΔ, και γενικότερα το διοικητικό κόστος των κρατικών υπηρεσιών για την υλοποίηση του LEADER.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0