10 AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 489 ΓΕΩΡΓIΑ Πρόγραμμα κατάρτισης με θέμα «Σύγχρονες τάσεις στην ορθολογική λίπανση των κηπευτικών» Το ζήτημα της θρέψης στις καλλιέργειες κηπευτικών αποτελεί μία βασική παράμετρο για την επιτυχή παραγωγή. Απασχολεί ιδιαίτερα τους γεωργούς λαμβάνοντας υπόψη τόσο το γεγονός ότι οι τιμές εισροών και αγροτικών εφοδίων έχουν αυξηθεί σημαντικά, αλλά και το ότι τόσο τα εθνικά όσο και το ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο προβλέπουν μια σειρά από υποχρεώσεις και όρια που οι παραγωγοί πρέπει να τηρούν ως προς τη χρήση λιπασμάτων. Η εποχή μας είναι πολύ πιο απαιτητική όσον αφορά την ακρίβεια στην εφαρμογή των λιπάνσεων. Σύμφωνα και με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, ο γεωργικός τομέας καλείται να μειώσει κατά 50% τις απώλειες λιπασμάτων μέχρι το 2030. Σήμερα, εκτιμάται ότι 40% των λιπασμάτων που χορηγούνται στην καλλιέργεια χάνονται. Στόχος λοιπόν το ποσοστό αυτό να μειωθεί στο 20%. Αν αυτό συμβεί σημαίνει ταυτόχρονα ότι επιτυγχάνεται και μία μείωση της χρήσης λιπασμάτων κατά 20% σε σχέση με την πρακτική που εφαρμόζεται σήμερα. Υπολογισμός λιπαντικών αναγκών με την αξιοποίηση της τεχνολογίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών Για τον ακριβή υπολογισμό των χορηγούμενων ποσοτήτων λιπασμάτων, με βάση τις ανάγκες της καλλιέργειας και προς αποφυγή των απωλειών οι παραγωγοί πρέπει να ξεφύγουν από την παραδοσιακή προσέγγιση χορήγησης λιπασμάτων σε δεδομένη καλλιέργεια κατά προσέγγιση, με βάση προηγούμενη εμπειρία, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη θρεπτικά στοιχεία που υπάρχουν ήδη διαθέσιμα στο έδαφος ή προέρχονται από άλλες πηγές, όπως είναι τα υπολείμματα προηγούμενης καλλιέργειας κ.λπ. Μια ορθότερη και ορθολογική προσέγγιση στη λίπανση πρέπει να λαμβάνει όλες τις διαθέσιμες πηγές θρεπτικών, είναι όμως αρκετά πολύπλοκη, καθώς η κάθε καλλιέργεια έχει ιδιαιτερότητες. Καταρχήν το νερό άρδευσης περιέχει κάποια θρεπτικά στοιχεία, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Τα υπολείμματα της προηγούμενης καλλιέργειας και η περιεκτικότητα τους σε θρεπτικά, εξαρτώνται από την ίδια την καλλιέργεια και πρέπει επίσης να συνυπολογίζονται. Τέλος, διαθέσιμα θρεπτικά στοιχεία έχει και το έδαφος, όμως δεν υπάρχει γενική γνώση που να λέει ότι τα εδάφη προσφέρουν αυτά τα θρεπτικά στοιχεία. Επομένως, προκύπτει η ανάγκη μιας εδαφολογικής ανάλυσης. Η εδαφολογική ανάλυση δίνει την πληροφόρηση ως προς το εάν η συγκέντρωση ενός στοιχείου είναι υψηλή ή χαμηλή. Η γνώση αυτή από μόνη της δεν πληροφορεί άμεσα τον παραγωγό ως προς το ποια θρεπτικά στοιχεία και σε ποιες συγκεντρώσεις πρέπει να προσφέρει στην καλλιέργειά του. Η γνώση αυτή είναι εξειδικευμένη και φυσικά ούτε σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει διαθέσιμη γενική σύσταση. Επομένως, αυτό που χρειάζεται ο παραγωγός είναι ένα εργαλείο το οποίο έχει τη δυνατότητα να υπολογίσει, με βάση τις δεδομένες ανάγκες της καλλιέργειας, τι τελικά χρειάζεται να προσφερθεί με τη λίπανση. Αυτό το εργαλείο, με την πρόοδο της επιστήμης στους τομείς των σύγχρονων τεχνολογιών, και συγκεκριμένα της τεχνολογίας υπολογιστών, είναι ένα σύστημα υποστήριξης αποφάσεων (decision making system - DSS). Σε ένα καλά σχεδιασμένο τέτοιο σύστημα ο παραγωγός έχει τη δυνατότητα να εισαγάγει τις πληροφορίες για την καλλιέργειά του και να λάβει ένα πλήρες σχήμα λίπανσης, εφαρμόσιμο στην καλλιέργεια και πλήρως κατανοητό από τον ίδιο. Με ένα ορθά σχεδιασμένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων δεν απαιτείται από τον παραγωγό να έχει επιστημονική κατάρτιση για να κατανοήσει το σχήμα λίπανσης. Στην περίπτωση αυτή δηλαδή, η επιστήμη δίνει ένα αποτέλεσμα, στο επίπεδο του παραγωγού. Επομένως, η μετάβαση από την παλιά λογική ότι ο παραγωγός τροφοδοτεί την καλλιέργειά του με τόσες μονάδες αζώτου, καλίου ή άλλου στοιχείου ή ότι χρησιμοποιεί συγκεκριμένο λίπασμα σε κάποια ποσότητα, στη λογική όπου ένα εξειδικευμένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων, με εισαγωγή των αναγκαίων πληροφοριών καλλιέργειας μπορεί να δώσει στον παραγωγό την απαραίτητη επιστημονική πληροφόρηση καθίσταται σημαντικά πιο εύκολη. Τα αναγκαία δεδομένα της καλλιέργειας που εισάγονται περιλαμβάνουν απλές πληροφορίες που τις γνωρίζει ήδη ο παραγωγός, όπως για παράδειγμα ποια είναι η καλλιέργειά του, σε ποια εποχή καλλιεργεί, τη σύνθεση του νερού άρδευσης και τη διαθεσιμότητα θρεπτικών στο έδαφος εάν πρόκειται για καλλιέργεια στο έδαφος. Η σύνθεση του νερού άρδευσης και η διαθεσιμότητα θρεπτικών εδάφους προκύπτουν από μια ανάλυση νερού άρδευσης και μια εδαφολογική ανάλυση αντίστοιχα. Η καταχώριση των στοιχείων αυτών σε ένα σύστημα υποστήριξης αποφάσεων απαιτεί συνήθως μια στοιχειώδη γνώση λειτουργίας ενός Το Τμήμα Γεωργίας, στο πλαίσιο εφαρμογής του Καθεστώτος 1.1 «Δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και ανάπτυξης δεξιοτήτων» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 διοργάνωσε πρόγραμμα κατάρτισης γεωργών με θέμα «Σύγχρονες τάσεις στην ορθολογική λίπανση των κηπευτικών». Η κατάρτιση πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουνίου, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Ορεινής Λάρνακας. Εκπαιδευτές ήταν ο δρ Δημήτριος Σάββας, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών των Φυτών, Καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) και Διευθυντής του Εργαστηρίου Κηπευτικών Καλλιεργειών και η δρ Γεωργία Ντάτση, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής, Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ). Με την ευκαιρία αυτή, η συντακτική ομάδα του περιοδικού «Αγρότης» είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τους ακαδημαϊκούς του ΓΠΑ ζητήματα σχετικά με το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, αλλά και το ερευνητικό αντικείμενο του Εργαστηρίου Κηπευτικών Καλλιεργειών του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του ΓΠΑ. Σύγχρονες προσεγγίσεις και τεχνολογίες ορθολογικής λίπανσης των κηπευτικών. Αζωτούχος λίπανση και το πρόβλημα των νιτρικών. Συζήτηση με τον δρα Δημήτριο Σάββα, Καθηγητή ΓΠΑ
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0