16 στην κατεχόμενη γη μας ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ Γραφείο Επιτρόπου Προεδρίας Λεωφ. Κυριάκου Μάτση 56, 1082 Λευκωσία T +357 22400102, 22400238 Φ +357 22400173 Ε cyprusdiaspora@presidency.gov.cy www.PresidentialCommissioner.gov.cy ΓΤΠ 199/2023 ISSN 1986-2407 Έκδοση: Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Φωτογραφικό Υλικό: Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων. Αρχαιολογικός χώρος Χοιροκοιτίας (νεολοθικός οικισμός) © Υφυπουργείο Τουρισμού * Πηγή κειμένων και φωτογραφιών: Έκδοση ΓΤΠ 253/2019 Μνήμες Κατεχόμενης Γης- Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες Επιτροπή Κατεχόμενων Κοινοτήτων Επιτροπή Κατεχόμενων Δήμων Κύπρου www.presidentialcommisssioner.gov.cy Τα Άρδανα είναι χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου. Το υψόμετρο του χωριού είναι 220 μέτρα από τη θάλασσα και είναι ορατό από όλη τη Μεσαορία, την Αμμόχωστο και τα Κοκκινοχώρια. Βρίσκεται στον κύριο δρόμο Αμμοχώστου-Καντάρας. Η επικρατέστερη εκδοχή για την προέλευση της ονομασίας «Άρδανα» είναι ότι προέρχεται από τη λέξη αρδεύω που σημαίνει ποτίζω και αυτό λόγω του άφθονου νερού που υπήρχε στην περιοχή. Τα Άρδανα ήταν αμιγώς ελληνοκυπριακό χωριό και ο πληθυσμός του πριν την εισβολή ήταν περίπου 412 κάτοικοι. Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία, λόγω της τοποθεσίας του χωριού, το οποίο βρίσκεται στους νότιους πρόποδες του Πενταδακτύλου με τις εύφορες πεδιάδες που ήταν κατάλληλες για καλλιέργεια. Στο χωριό υπάρχει μια εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, η οποία υπολογίζεται ότι κτίστηκε στο τέλος του 17ου αιώνα. Το χωριό γιόρταζε με πανήγυρη τον Άγιο, στις 23 Απριλίου ή τη Δευτέρα του Πάσχα όταν η γιορτή έπεφτε τη Μεγάλη Εβδομάδα. Στο χωριό βρίσκονται τα εξωκκλήσια του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και του Αγίου Γεωργίου. Οι Αρδανίτες συμμετείχαν σε όλους τους εθνικούς αγώνες του τόπου και ιδιαίτερα στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ. Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, η κοινότητα των Αρδάνων καταλήφθηκε από τον τουρκικό στρατό και οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του χωριού αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς. Άρδανα Αρναδί Το Αρναδί βρίσκεται 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Αμμοχώστου κοντά στη Σαλαμίνα, μαζί με το σύμπλεγμα των χωριών Σπαθαρικό, Άγιος Γεώργιος και Σύγκραση. Το 1960 κατοικούσαν στην κοινότητα 308 Ελληνοκύπριοι και 110 Τουρκοκύπριοι. Στο δημοτικό σχολείο που λειτουργούσε πριν την τουρκική εισβολή του 1974, φοιτούσαν συνολικά 46 μαθητές και μαθήτριες. Το χωριό Αρναδί έχει πάρει το όνομά του από το λατινικό όνομα Arnadini που σημαίνει «φρουροί» (Αρναούτηδες), γιατί εδώ έκτισαν τα πρώτα καταλύματα και έμεναν οι φρουροί της αρχόντισσας της Αμμοχώστου που παραθέριζε στον εξοχικό της πύργο, κοντά στο Παραδείσι (2 χιλιόμετρα νότια του χωριού). Εκεί, υπάρχουν ακόμα αρχαιολογικά ευρήματα και τάφοι που κατά καιρούς λεηλατήθηκαν από αρχαιοκάπηλους. Το χωριό Arnadini φαίνεται στους πρώτους παλιούς χάρτες της Κύπρου του 15601600 μ.Χ. Στην ανατολική είσοδο της κοινότητας βρίσκεται η κύρια εκκλησία των Αγίων Ανδρόνικου και Αθανασίας. Οι Άγιοι αυτοί ήταν ανδρόγυνο και κατάγονταν από την Αντιόχεια της Συρίας. Έζησαν στα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ. Η μνήμη τους γιορτάζεται στις 9 Οκτωβρίου. Προς τιμήν τους κτίστηκε στο χωριό μια μεγάλη εκκλησία γύρω στο 1700-1750, μονόκλιτη βασιλική με γυναικωνίτη, σκαλιστό άμβωνα, μαρμαρένιο εικονοστάσι και στεγασμένο ηλιακό νάρθηκα στη δυτική της πλευρά. Σήμερα, η εκκλησία είναι ερειπωμένη.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==