Το Κυπριακό Πρόβλημα

Το Κυπριακό Πρόβλημα | Mία σύντομη εισαγωγή 31 Ιστορικό Υπόβαθρο Από την Ανεξαρτησία στην Τουρκική εισβολή, 1960–1974 Η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη Δημοκρατία στις 16 Αυγούστου, 1960, ύστερα από συμφωνίες που έτυχαν διαπραγμάτευσης, την άνοιξη του 1959, στη Ζυρίχη και το Λονδίνο μεταξύ της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι συμφωνίες αυτές, οι οποίες τερμάτισαν 82 χρόνων βρετανική κυριαρχία μετά από τετραετή ελληνοκυπριακή εξέγερση και επανειλημμένες προσφυγές της Ελλάδας, εκ μέρους της Κύπρου, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στην πραγματικότητα επιβλήθηκαν στους Κύπριους. Παρόλο που οι ηγέτες τους υπέγραψαν αυτές τις συμφωνίες, δεν είχαν σημαντικό ρόλο στην επεξεργασία τους (1955–59). Η ενεργή αντίσταση στο αποικιακό καθεστώς προήλθε από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, η πλειονότητα της οποίας επιθυμούσε την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία, αφετέρου, ωθούμενες από τους Βρετανούς, υποστήριζαν τη διχοτόμηση του νησιού και την ένωση του τουρκοκυπριακού τμήματος με την Τουρκία. (Οι εκ διαμέτρου αντίθετες αυτές απόψεις αργότερα απαγορεύτηκαν κατηγορηματικά από τις συμφωνίες του 1959, με τις οποίες εγκαθιδρύθηκε η κυπριακή ανεξαρτησία). Το βρετανικό καθεστώς δεν ενθάρρυνε τη δημιουργία μίας κυπριακής εθνικής ταυτότητας. Αντιθέτως, οι Βρετανία χρησιμοποιούσε την πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» ως εργαλείο ελέγχου του αντιαποικιακού αισθήματος στο νησί. Προσεταιριζόταν τους Τουρκοκύπριους ενάντια στο ελληνοκυπριακό απελευθερωτικό κίνημα, φυτεύοντας έτσι τους σπόρους της διακοινοτικής διχόνοιας και πόλωσης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, εξέλιξη που αποδείχθηκε καταστροφική για τη συνεργασία τους κατά την ανεξαρτησία. Παρόλου που τελικά υπέγραψαν τις συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή κοινότητα δεν διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο στη σύνταξη του Συντάγματος για τη νεοσύστατη Δημοκρατία. Στην πραγματικότητα, οι ίδιοι οι άνθρωποι που θα επηρεάζονταν περισσότερο από τα πολύπλοκα αυτά έγγραφα, δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να ψηφίσουν για αυτά. Ουσιαστικά, τόσο οι συμφωνίες όσο και το σύνταγμα της νεοσύστατης Δημοκρατίας επιβλήθηκαν στον λαό της Κύπρου. Ως αποτέλεσμα, η τύχη της νεοσύστατης Δημοκρατίας είχε ήδη τεθεί σε κίνδυνο εξ αρχής. Ορισμένες πρόνοιες των συμφωνιών και του συντάγματος αντί να προωθούν την ειρήνη μέσω διακοινοτικής αλληλεγγύης και αφοσίωσης σε ένα κοινό κράτος, καθώς και τον σεβασμό στην κυριαρχία της νεοσύστατης Δημοκρατίας, αποδείχθηκε ότι οδηγούσαν σε εσωτερικές διαμάχες και σε ξένη παρέμβαση. Σύντομα έγινε σαφές ότι στην Κύπρο δόθηκε περιορισμένη ανεξαρτησία

RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0