Το Κυπριακό Πρόβλημα

Το Κυπριακό Πρόβλημα | Mία σύντομη εισαγωγή 27 Μαρτίου, 1998, κατά την Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη του Λονδίνου, ο Πρόεδρος της Κύπρου προσκάλεσε την τουρκοκυπριακή κοινότητα να συμμετάσχει στην κυπριακή διαπραγματευτική ομάδα για τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, αλλά ο Τουρκοκύπριος ηγέτης απέρριψε την πρόσκληση. Έως τον Δεκέμβριο του 2002, όλα τα κεφάλαια στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ είχαν κλείσει και η διαδικασία εναρμόνισης είχε ολοκληρωθεί. Η Κύπρος υπέγραψε στην Αθήνα τη Συνθήκη Προσχώρησης στις 16 Απριλίου, 2003, έγινε μέλος της ΕΕ την 1η Μαΐου, 2004, συμμετείχε στις ευρωεκλογές του 2004, και εντάχθηκε στην ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου, 2008. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 10 που προσαρτήθηκε στη Συνθήκη Προσχώρησης, η εφαρμογή του κεκτημένου στις κατεχόμενες από την Τουρκία περιοχές θα αναστελλόταν έως την επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Το ίδιο πρωτόκολλο ανέφερε την ετοιμότητα της ΕΕ «να λάβει υπόψη της τους όρους αυτής της διευθέτησης σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες θεμελιώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση». Η Κύπρος θα αναλάβει, για πρώτη φορά, την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το πρώτο μισό του 2012 ως μέρος της «Τριπλής Προεδρίας» ή Trio, για περίοδο 18 μηνών. Οι χώρες που απαρτίζουν την Τριπλή Προεδρία κατά την περίοδο από 1η Ιουλίου, 2011 έως 31 Δεκεμβρίου, 2012 είναι η Πολωνία, η Δανία και η Κύπρος. Ενώ η αποστολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ έχει προσφέρει το πλαίσιο για επίλυση του κυπριακού προβλήματος μέσω διαπραγματεύσεων, αναμένεται τώρα από την ΕΕ να αναλάβει κεντρικό ρόλο για να διασφαλιστεί ότι η όποια προτεινόμενη διευθέτηση συνάδει με τις αρχές της και τα νομικά πρότυπά της. Πρόκειται για τον αντίθετο ρόλο που είχε παραχωρηθεί στην ΕΕ κατά την παρουσίαση του σχεδίου του Γενικού Γραμματέα για την Κύπρο το 2004. Αλλά και η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ προσφέρει νέες ευκαιρίες για την αντιμετώπιση ορισμένων από τις πλέον ακανθώδεις πτυχές του Κυπριακού προβλήματος, όπως η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η μη επέμβαση, η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας και η λειτουργικότητα των κυβερνητικών θεσμών. Δυστυχώς, η μονομερής διακήρυξη της Τουρκίας για μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας ταυτόχρονα με την επικύρωση του πρωτοκόλλου τελωνειακής ένωσης μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη συμμόρφωση της Τουρκίας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και υποχρεώσεις και τις προθέσεις της για εξεύρεση μίας βιώσιμης διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος. Η ΕΕ αντέδρασε στη μονομερή αυτή διακήρυξη, καλώντας την Τουρκία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της και επανέλαβε τη θέση της αυτή σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς αποτέλεσμα. Οι μήνες και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα αποτελέσουν μία δοκιμή όχι μόνο των προθέσεων της Τουρκίας αλλά και της ικανότητας της ΕΕ να στηρίξει θεμελιώδεις αρχές ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει την περεταίρω διεύρυνσή της.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0