ΟΙΝΩΝ ΝΕΑ AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 488 67 Υπηρεσίες που παρέχει το Εργαστήριο Οίνων και Αλκοολούχων ποτών του Τμήματος Γεωργίας Γαβριέλλα Τιμοθέου Επόπτρια Συμβουλίου Αμπελοοινικών Προϊόντων Τμήμα Γεωργίας Στο Εργαστήριο Ελέγχου Οίνων και Αλκοολούχων Ποτών του Τμήματος Γεωργίας διενεργούνται χημικές αναλύσεις σε δείγματα οίνων που υποβάλλονται τόσο από ιδιώτες οινοποιούς και ποτοποιούς επί πληρωμή όσο και στο πλαίσιο ελέγχου της νομοθεσίας που διενεργείται από εξουσιοδοτημένους Επιθεωρητές, κυρίως από τον Κλάδο Αμπελουργίας-Οινολογίας, αλλά και άλλες κυβερνητικές Υπηρεσίες. Οι αναλύσεις που διενεργούνται στο Εργαστήριο για τους οίνους χωρίζονται σε δυο κατηγορίες: (α) Στα δείγματα που υποβάλλονται για παρακολούθηση της παραγωγής σε όλα τα στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας, αξιοποιώντας τη τεχνογνωσία του Εργαστηρίου, για λήψη συμβουλευτικών πληροφοριών, και (β) σε αυτά που αποσκοπούν στην έκδοση επισήμου πιστοποιητικού αναλύσεων. Η παρακολούθηση της πορείας παραγωγής οίνων συστήνεται όπως γίνεται και στα τρία στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας μέσα από χημικές αναλύσεις, προσκομίζοντας δείγματα στο Εργαστήριο. Μέσω χημικών αναλύσεων και συμβουλευτικής επιτυγχάνεται η καλύτερη ποιότητα του τελικού προϊόντος που φτάνει στον καταναλωτή. Ο πρώτος έλεγχος είναι καλό να γίνεται αμέσως μετά τη λήψη του μούστου, πριν την έναρξη της ζύμωσης, προσκομίζοντας δείγματα στο Εργαστήριο για να μετρηθούν τα σάκχαρα, η ολική οξύτητα και το pH του γλεύκους. Ο δεύτερος έλεγχος γίνεται μετά το τέλος της ζύμωσης ελέγχοντας την εξάντληση των σακχάρων για να καθοριστεί το τέλος της ζύμωσης. Επίσης, μετριέται η ολική και πτητική οξύτητα, η αλκοόλη, το ολικό και ελεύθερο διοξείδιο του θείου για να πραγματοποιηθούν οι ανάλογες διορθώσεις, εάν απαιτείται, με προσθήκη θειώδους ανυδρίτη. Ο τρίτος έλεγχος γίνεται πριν την εμφιάλωση ή πριν την άνοδο της θερμοκρασίας, ελέγχοντας το ολικό και ελεύθερο διοξείδιο του θείου, την πτητική οξύτητα, την τρυγική και πρωτεϊνική σταθεροποίηση. Ακολούθως, πραγματοποιείται εφόσον γίνουν τυχόν διορθώσεις, το φιλτράρισμα και η εμφιάλωση του οίνου. Σε όλα τα στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας παρέχονται οι ανάλογες συμβουλές, εφόσον ζητηθεί. Ενδεικτικά, για το έτος 2021 αναλύθηκαν 4.873 δείγματα για σκοπούς παροχής οινολογικών συμβουλών. Η διενέργεια χημικών αναλύσεων είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του οινοποιού για να τον βοηθήσει να δημιουργήσει και να εξελίξει το προϊόν του, καθιστώντας το μοναδικό, αρωματικό, ευχάριστο, ασφαλές και φυσικά υψηλής ποιότητας. Από την άλλη, στο Εργαστήριο πραγματοποιούνται αναλύσεις για σκοπούς έκδοσης επίσημου πιστοποιητικού που στόχο έχει τη διεκδίκηση της Ονομασίας Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης αλλά και της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης για οίνους όπως η κουμανδαρία. Επιπρόσθετα, το επίσημο πιστοποιητικό είναι χρήσιμο για εξαγωγικούς σκοπούς σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και για συμμέτοχη σε επίσημους διαγωνισμούς οίνου εθνικούς, ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους. Οι υποχρεωτικές αναλύσεις για αυτήν την κατηγορία αναλύσεων είναι ο αλκοολικός τίτλος, τα ανάγοντα σάκχαρα, η ολική οξύτητα και πτητική οξύτητα και το ολικό διοξείδιο του θείου. Ο αλκοολικός τίτλος είναι η ένδειξη του ποσοστού της αλκοόλης που υποχρεωτικά πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του μπουκαλιού. Τα ανάγοντα σάκχαρα αποτελούν ένδειξη της κατηγορίας στην οποία εμπίπτει ο οίνος (ξηρός, ημίξηρος, ημίγλυκος, γλυκός). Η ολική οξύτητα και πτητική οξύτητα αποτελούν ενδείξεις για την ποιότητα του προϊόντος γι’ αυτό υπάρχουν όρια ανάλογα με την κατηγορία του οίνου. Άλλη σημαντική ανάλυση είναι το ολικό διοξείδιο του θείου, αφού αυτό προστίθεται ως συντηρητικό για να προφυλάξει τον οίνο από αλλοιώσεις. Για σκοπούς προστασίας της ανθρώπινης υγείας έχουν καθοριστεί για αυτό ανωτέρα όρια με βάση την κατηγορία του οίνου και πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφεται στην ετικέτα του μπουκαλιού. Επιπρόσθετα, εφόσον ζητηθεί, γίνονται αναλύσεις για τον προσδιορισμό της πυκνότητας, του pH και του ολικού ξηρού υπολείμματος, του κιτρικού, ασκορβικού, σορβικού οξέος, καθώς και άλλων οξέων και μετάλλων όπως ο χαλκός, ο σίδηρος κ.ά. Ενδεικτικά, για το έτος 2021 αναλύθηκαν 924 δείγματα για έκδοση επίσημου πιστοποιητικού. Το εργαστήριο, αντίστοιχα, παρέχει υπηρεσίες για την ανάλυση αλκοολούχων ποτών, οι οποίες είναι εξίσου σημαντικές και διενεργούνται για παρόμοιους σκοπούς. Η ζιβανία είναι ένα αυθεντικό κυπριακό προϊόν. Έχει προστατευτεί στο πλαίσιο των Κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004 ως προϊόν μοναδικό για την Κύπρο και δεν μπορεί να παραχθεί σε άλλη χώρα ούτε να τύχει εμπορίας με το όνομα αυτό. Είναι ένα αγνό αλκοολούχο ποτό χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Τόσο για τα αλκοολούχα ποτά όσο και για τη ζιβανία προσδιορίζονται ο Αληθής Αλκοολικός Τίτλος, ένδειξη του ποσοστού της αλκοόλης που υποχρεωτικά πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του μπουκαλιού, ο φαινομενικός αλκοολικός τίτλος όπου φαίνεται η πυκνότητα του αλκοολούχου ποτού, η ολική οξύτητα που είναι το σύνολο των οργανικών οξέων τόσο Από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και στις μέρες μας ο οίνος, προϊόν της ζύμωσης των σταφυλιών, κατέχει δεσπόζουσα θέση στη διατροφή και στην καρδιά των Κυπρίων, αφού αποτελεί μέρος της ιστορικής παράδοσής τους. «Οίνος ευφράνει καρδίες»… Η γευστική ανωτερότητα του οίνου οφείλεται στην πολυπλοκότητα της σύστασής του και στις λεπτές ισορροπίες μεταξύ των συστατικών του, που καθορίζουν την εξέλιξή του και επηρεάζουν την ποιότητά του. Επιτελεί, λοιπόν, η χημική ανάλυση σημαντικό ρόλο σε όλα τα στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας σε ό,τι αφορά τόσο την εξέλιξη της πορείας του οίνου όσο και την ποιότητα και ασφάλεια του τελικού προϊόντος που φτάνει στον καταναλωτή. Με έμπρακτη υποστήριξη σε κάθε οινοποιό και ποτοποιό, μέσω του ποιοτικού ελέγχου των οίνων και των αποσταγμάτων σε κάθε στάδιο παραγωγής, και με επιστημονική τεκμηρίωση της ποιότητας των αποτελεσμάτων, προσφέρεται ασφάλεια και αξιοπιστία. Στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και, συγκεκριμένα, στον Κλάδο Αμπελουργίας και Οινολογίας του Τμήματος Γεωργίας λειτουργεί το Εργαστήριο Ελέγχου Οίνων και Αλκοολούχων Ποτών που αναλαμβάνει να προσφέρει αξιόπιστα σε κάθε οινοποιό και ποτοποιό την υποστήριξη που χρειάζεται μέσα από ένα σύνολο χημικών αναλύσεων που διεξάγονται σε όλα τα στάδια της οινοποιητικής διαδικασίας.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0