34 AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 488 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Εποχικές κτηνοτροφικές ασχολίες Αιγοπροβατοτροφία Αγελαδοτροφία Toμείς Μάιος-Αύγουστος Αυτό το τετράμηνο οι κύριες ασχολίες είναι η ολοκλήρωση της βατιάς των ώριμων προβατίνων, καθώς και η προετοιμασία τους για τη γέννα, η βατιά των πρώιμων αιγών, η προετοιμασία για τη βατία των όψιμων αιγών και των ποβιζιών (τέλη Αύγουστου με αρχές Σεπτεμβρίου) και το άρμεγμα όψιμων αιγών. Η προετοιμασία των ζώων τα οποία πρόκειται να βατευτούν γίνεται ένα μήνα πριν τη βατιά με έλεγχο της σωματικής τους κατάστασης. Άλλες εργασίες συμπεριλαμβάνουν το ζύγισμα παχυνόμενων αμνοεριφίων που έχουν γεννηθεί τον Φεβρουάριο και δευτερεύουσες εργασίες όπως επιδιόρθωση υποστατικών, έλεγχος εξοπλισμού, αποθήκευση αχύρου κ.λπ. Επιδίωξη του κτηνοτρόφου θα πρέπει να είναι οι βατιές να είναι κατά το δυνατόν χρονικά συγκεντρωμένες ώστε και οι συνεπακόλουθες γέννες να είναι συγκεντρωμένες. Το γεγονός αυτό διευκολύνει τη διαχείριση των ζώων και τη μείωση των απωλειών. Η σωματική κατάσταση των ζώων τα οποία θα βατευτούν, δηλαδή οι όψιμες αίγες και τα ποβίζια, τα οποία διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα ζώα σε ηλικία 3,5-4 μηνών, ελέγχονται για αποφυγή τοξαιμίας. Τον Μάιο ζυγίζονται τα παχυνόμενα σε ηλικία 90 ημερών που προέρχονται από τη γέννα Φεβρουαρίου. Όσα έχουν αποκτήσει το κατάλληλο βάρος απομακρύνονται από τη μονάδα, ενώ τα υπόλοιπα παραμένουν στη μονάδα για ακόμα 30 μέρες. Τα κατάβαρα ζώα (ώριμες προβατίνες) ένα μήνα πριν τη γέννα Σεπτέμβριου στεγνώνονται, σταματά δηλαδή το άρμεγμα τους και απομονώνονται από το υπόλοιπο κοπάδι, τόσο για την προστασία τους όσο και για καλύτερο χειρισμό. Η ποσότητα του αποθηκευμένου αχύρου πρέπει να είναι τόση ώστε να αναλογούν 500 γραμμάρια σε κάθε ζώο. Για τη διατροφή των ζώων ο κτηνοτρόφος αυτήν την εποχή μεριμνά για χορήγηση 600 γραμμαρίων σανού και 650 γραμμαρίων μίγματος 16% στις αίγες για συντήρηση, ενώ για κάθε λίτρο παραγόμενου γάλακτος χορηγούνται επιπλέον 550 γραμμάρια μίγματος. Αντίστοιχα, στις προβατίνες χορηγούνται για συντήρηση 500 γραμμάρια σανού και 550 γραμμάρια μίγματος 16% και για κάθε λίτρο παραγόμενου γάλακτος χορηγούνται 650 γραμμάρια μίγματος. Στα ποβίζια χορηγούνται 600 γραμμάρια σανού και 700 γραμμάρια μίγματος 14 %. Μετά τη βατιά, για λίγες μέρες χορηγούνται στα ζώα 150-200 γραμμάρια επιπλέον τροφής μέχρι να εγκατασταθεί (κουτσακώσει) το έμβρυο στη μήτρα. Τα έγκυα ζώα μπαίνουν στην ξηρά περίοδο (στεγνώνουν) ένα μήνα πριν τη γέννα οπότε και διατρέφονται με σιτηρέσιο 14%. Σημαντική ενέργεια στη μονάδα είναι η λήψη μέτρων για την υγιεινή προφύλαξη των ζώων. Στα ερίφια ηλικίας 50-60 ημερών γίνεται η δεύτερη δόση εμβολίου κατά της εντεροτοξιναιμίας. Στα ποβίζια ηλικίας 6 μηνών που δεν εμβολιάστηκαν χορηγείται εμβόλιο κατά της ενζωοτικής αποβολής. Ένα μήνα πριν τη γέννα εμβολιάζονται τα ενήλικα ζώα κατά της κολιβακίλλωσης (ζώα αδιάθετα, χωρίς όρεξη, διάρροιες) και της εντεροτοξιναιμίας τα οποία με τον θηλασμό μεταφέρουν τα αντισώματα στα νεογέννητα. Στα ποβίζια γίνονται δυο δόσεις τον τρίτο και τέταρτο μήνα της εγκυμοσύνης. Η φυσιολογική αντίδραση της αγελάδας στη θερμική καταπόνηση είναι η εφίδρωση και, στη συνέχεια, η βαριά αναπνοή (λαχάνιασμα). Με αυτόν τον τρόπο αυξάνει τη θερμική απώλεια και μειώνει τη θερμότητα που σχετίζεται με την πέψη της τροφής και έχει ως επακόλουθο τις ορμονικές διαταραχές, τη χαμηλή γονιμότητα και χαμηλή γαλακτοπαραγωγή. Επιπλέον, μερικά χαρακτηριστικά του γάλακτος υποβαθμίζονται, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας των τυριών (Cappa et al., 1989). Όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή τότε οι αγελάδες για ένα μεγάλο διάστημα της ημέρας προτιμούν να παραμένουν όρθιες αντί να ξαπλώνουν. Επίσης, μειώνουν την κατανάλωση ξηράς ουσίας και τη συχνότητα πρόσληψης τροφής κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ αυξάνουν τις δραστηριότητες αυτές κατά τη διάρκεια του απογεύματος, το βράδυ και τις πρώτες πρωινές ώρες (Scheider et al., 1988). Τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται από τον κτηνοτρόφο για μείωση της θερμικής καταπόνησης των ζώων είναι η καλή θερμομόνωση της οροφής και ο φωτισμός του διαδρόμου τροφοδοσίας το βράδυ. Το σύστημα που έχει δώσει καλύτερα αποτελέσματα κατά τα τελευταία χρόνια είναι χωρίς αμφιβολία η άμεση διαβροχή του ζώου με νερό χρησιμοποιώντας ψεκαστήρες, που ακολουθείται από έντονο αναγκαστικό εξαερισμό (cow cooling). Για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων θα πρέπει να γίνει μελέτη και εγκατάσταση ολοκληρωμένου συστήματος στη μονάδα. Το σύστημα ψύξης των αγελάδων τοποθετείται στο προαύλιο αναμονής των ζώων, στον διάδρομο τροφοδοσίας τους και στον χώρο ανάπαυσης.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0