46 AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 487 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Από το 1935 μέχρι και το 1944 από το εν λόγω μεταλλείο γινόταν εξόρυξη και του επιφανειακού χρυσοφόρου μεταλλεύματος (leached lava), το οποίο μαζί με άλλα χρυσοφόρα μεταλλεύματα που προέρχονταν από το Απλίκι, τον Μαθιάτη και τον Στρογγυλό (νότιο Μαθιάτη) μεταφέρονταν επίσης στο εργοστάσιο του Ξερού. Εκεί, με τη μέθοδο της κυάνωσης και της καταβύθισης του χρυσού και του αργύρου με τη βοήθεια σκόνης ψευδαργύρου, παραγόταν σκόνη κράματος χρυσού και αργύρου. Κατά την περίοδο 1979 - 1996 πραγματοποιείται από την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας η διαδικασία της επιτόπου εκχύλισης του χαλκούχου μεταλλεύματος με τη βοήθεια αραιού διαλύματος θειικού οξέος και στη συνέχεια καταβύθιση του χαλκού στο διάλυμα με τη βοήθεια σιδήρου (scrap iron). Με τη μέθοδο παράχθηκαν γύρω στους 13.500 τόνους ιζήματος χαλκού μέσης περιεκτικότητας 50%. Επίσης, κατά την περίοδο 1980 - 1982 μεταφέρεται στο εργοστάσιο εμπλουτισμού της εν λόγω εταιρείας στο Μιτσερό, χρυσοφόρο μετάλλευμα (leached lava) προερχόμενο από τα μεταλλεία Σκουριώτισσας και Στρογγυλού, εκ του οποίου παράγονται με τη μέθοδο της επίπλευσης συμπυκνώματα χρυσού και αργύρου που περιείχαν 210 κιλά χρυσού και 625 κιλά αργύρου. Η συνεχής εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του μεταλλείου της Σκουριώτισσας τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τους νεότερους χρόνους (1921 - 1974) οδήγησε στην εξάντληση του πλούσιου μεταλλεύματος χαλκού με αποτέλεσμα τα εναπομείναντα αποθέματα χαλκού να έχουν περιεκτικότητα κάτω από 0,8% σε Cu και να μην μπορούν να τύχουν οικονομικής εκμετάλλευσης με τις παραδοσιακές μεθόδους εμπλουτισμού. Έτσι, κατόπιν συνεχούς έρευνας από την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία και με βάση την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την επιτόπου εκχύλιση χαλκού που πραγματοποιήθηκε στο εν λόγω μεταλλείο την προηγούμενη περίοδο, το 1996 ξεκινά η παραγωγή μεταλλικού χαλκού με την εφαρμογή υδρομεταλλουργικών μεθόδων από την εταιρεία Hellenic Copper Mines Ltd. Η υδρομεταλλουργική αυτή επεξεργασία περιλαμβάνει την εκχύλιση του φτωχού μεταλλεύματος σε σωρούς με τη βοήθεια αραιού διαλύματος θειικού οξέος και την βιοεκχύλιση, την αύξηση του περιεχόμενου χαλκού στο διάλυμα και την εξαγωγή του με οργανικό διαλύτη (solvent extraction) και τη παραγωγή καθόδων χαλκού καθαρότητας 99,999% με την μέθοδο της ηλεκτρανάκτησης (electrowinning). Από την συγκεκριμένη διαδικασία, που τερματίστηκε το 2019 λόγω της πλήρους εξάντλησης των οικονομικά εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων, παράχθηκαν συνολικά γύρω στους 66.346 τόνους μεταλλικού χαλκού με συνεισφορά στην οικονομία της Κύπρου γύρω στα €232.000.000. Παραγωγή καθόδων χαλκού με καθαρότητα 99,999% σε χαλκό Επιπρόσθετα, από το 2017 ξεκίνησε στον χώρο του εν λόγω μεταλλείου η παραγωγή χρυσού και αργύρου από την εκμετάλλευση φτωχού μεταλλεύματος χρυσού που είχε εξορυχθεί παλαιότερα και δεν μπορούσε να τύχει οικονομικής αξιοποίησης στο παρελθόν, καθώς και η επεξεργασία απορριμμάτων ή και χρυσοφόρων μπάζων που βρίσκονται σε άλλες μεταλλευτικές περιοχές της Κύπρου με περιεκτικότητα γύρω στο 0,8 ppm σε χρυσό. Για την ανάκτηση του χρυσού εφαρμόζεται η μέθοδος της εκχύλισης του χρυσού σε σωρούς μεταλλεύματος με τη βοήθεια αραιού διαλύματος κυανιούχου νατρίου, η προσρόφηση του χρυσού και του αργύρου που περιέχεται στο κυοφορούν διάλυμα από ενεργό άνθρακα και η παραγωγή κράματος χρυσού - αργύρου με την εκρόφηση τους από τον άνθρακα και την ηλεκτρανάκτηση τους. Εντός του 2019 έγινε μεταφορά στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας των απορριμμάτων της μονάδας παραγωγής χρυσού που λειτούργησε την δεκαετία του 1930 πλησίον της κοινότητας Μιτσερού στα οποία υπήρχαν υπολείμματα κυανίου και προκαλούσαν ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων νερών της περιοχής, ενώ εντός του 2020 ξεκίνησε η απόληψη των μπάζων από το μεταλλείο του Στρογγυλού (νότιο Μαθιάτη) προκειμένου να αξιοποιηθεί ο χρυσός που περιέχεται σε αυτά και να αποκατασταθεί ο χώρος με τη δενδροφύτευση του. Πλέον, οι εργασίες παραγωγής χρυσού και αργύρου έχουν ανασταλεί καθότι δεν υπάρχουν αδειοδοτημένα σημεία εκμετάλλευσης. Κράμα χρυσού-αργύρου όπως παράγεται σήμερα στις εγκαταστάσεις του Μεταλλείου της Σκουριώτισσας Γενική άποψη του μεταλλείου εξόρυξης χαλκού στη Σκουριώτισσα
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0