25 AΓΡΟΤΗΣ 2023 / TEΥΧΟΣ 487 ΓΕΩΡΓIΑ Η καλλιέργεια της χρυσομηλιάς Η χρυσομηλιά - Βερικοκιά (Prunus armeniaca L. ) ανήκει στην οικογένεια Rosaceae και στην υποοικογένεια Prunoideae. Είναι φυλλοβόλο δέντρο και ανθίζει από τον Φεβρουάριο έως τον Μάρτιο. Ο καρπός της συγκομίζεται από τον Μάιο έως τον Ιούλιο. Οι σημαντικότερες χώρες παραγωγής χρυσομήλων στον κόσμο είναι η Τουρκία και το Ιράν. Στην Κύπρο, πριν από την τουρκική εισβολή, η καλλιέργεια της χρυσομηλιάς καταλάμβανε 330 περίπου εκτάρια, κυρίως στην περιοχή Αγίου Αμβροσίου της Επαρχίας Κερύνειας και την περιοχή Δευτεράς της επαρχίας Λευκωσίας. Ευαγγελία Θρασυβούλου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο όπως και στην Ελλάδα επικρατεί μία τάση φυτεύσεων από τους παραγωγούς με νέες καινοτόμες ποικιλίες φυλλοβόλων, χωρίς ωστόσο να έχει προηγηθεί η απαραίτητη μελέτη σχετικά με την προσαρμοστικότητα των νέων ποικιλιών στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας. Συνιστάται όπως προτού οι παραγωγοί προβούν σε αγορά δενδρυλλίων νέων ποικιλιών χρυσομηλιάς, να ζητείται και ο αριθμός ωρών ψύχους που απαιτείται για τη διακοπή του λήθαργου της ποικιλίας και να εξετάζεται αν αυτός συνάδει με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή όπου πρόκειται να εγκατασταθεί η νέα φυτεία. Προτείνεται επίσης όπως ενημερώνεται ο περιφερειακός Λειτουργός του Τμήματος Γεωργίας για τη φύτευση ώστε να καθοδηγεί τον παραγωγό καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται και καταγράφονται δεδομένα και διεξάγεται μελέτη για το εάν στην περιοχή ενδείκνυται η φύτευση της εν λόγω ποικιλίας. Οι ποικιλίες χρυσομηλιών που καλλιεργούνται παραδοσιακά στην Κύπρο σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέχει το Τμήμα Γεωργίας είναι, τα Χρυσόμηλα Γαλάτας, Τυρίνθου, Καϊσιά, Α226, Bebecou, Monaco Bello, Boccuccia Liscia, Boccuccia Spinosa, Canino, Currot, Don Gaetano, Moniqui. Οι νέες ποικιλίες που εισήχθησαν τα τελευταία χρόνια είναι οι Νάνσυ, Luizet, Φαρμπαλί, Ρουπίστα, Tomcot, Orange red, Mayacot, Lilycot, Bora, Τσουνάμι κ.λπ. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνταν μειωμένα ποσοστά καρπόδεσης σε ορισμένες ποικιλίες. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε: Σήμερα, η χρυσομηλιά καλλιεργείται σ’ όλες τις ελεύθερες περιοχές όπου το έδαφος και το κλίμα επιτρέπει την καλλιέργεια της, αρκεί την περίοδο της ανθοφορίας της να μην σημειώνονται όψιμοι παγετοί. Με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας (Γεωργικές Στατιστικές 2018) στις ελεύθερες περιοχές του νησιού μας το 2018 καλλιεργούνταν 183 εκτάρια χρυσομηλιές και καϊσιές, από τις οποίες παράχθηκαν 1.048 τόνοι. Συνοπτικός πίνακας για τα έτη 2011-2018 σχετικά με τα χρυσόμηλα και καϊσιά (Γεωργικές Στατιστικές 2011-2018), Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου: Έτος Έκταση Παραγωγή Τιμή παραγωγή Αξία παραγωγής (εκτάρια) (τόνοι) (ευρώ/τόνο) (ευρώ) 2018 183 1.048 1.249 1.308.952 2017 194 1.062 - - 2016 218 819 - - 2015 259 1.090 1.472 1.604.480 2014 218 758 1.098 832.284 2013 220 824 1.250 1.030.000 2012 261 927 1.667 1.545.309 2011 268 924 1.814 1.676.136 • μη κάλυψη των αναγκών σε ψύχος, • απουσία επικονιάστριων ποικιλιών, • κακές καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της άνθισης, και • στην απουσία μελισσών. Η χρυσομηλιά αρχίζει να καρποφορεί τον 3ο με 4ο χρόνο της ηλικίας της και αυξάνει την παραγωγή της μέχρι το 12ο χρόνο. Μετά η καρποφορία διατηρείται σταθερή μέχρι τα 20 χρόνια, ενώ καθίσταται λιγότερο αποδοτική μέχρι τα 30 χρόνια. Ζει περίπου 40-50 χρόνια. Η φύτευση της πραγματοποιείται τον Ιανουάριο - Φεβρουάριο. Ο καρπός της χρυσομηλιάς είναι δρύπη και ανάλογα με την ποικιλία έχει χρώμα κίτρινο, πορτοκαλί, πορτοκαλί με κόκκινό επίχρωμα ή εντελώς κόκκινο. Ο καρπός διατίθεται νωπός, σαν φρέσκο φρούτο στην κυπριακή αγορά από τα μέσα Μαΐου. Επίσης χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για μαρμελάδες, χυμό, κομπόστες, αποξήρανση, αιθέριο έλαιο κ.λπ. Για την καλλιέργεια, η χρυσομηλιά προτιμά βαθιά, μέσης σύστασης εδάφη με καλό αερισμό και αποστράγγιση. Δεν αποδίδει στα υγρά και συνεκτικά εδάφη όπου υπερβολική υγρασία ευνοεί την προσβολή του ριζικού συστήματος από διάφορους μύκητες όπως Armillaria mellea. Το δέντρο ευδοκιμεί σε θερμά και εύκρατα κλίματα. Η καλλιέργεια είναι δυνατή και σε ορεινές περιοχές, προστατευμένες από ψυχρούς ανέμους και παγετούς ιδίως κατά την εποχή της άνθισης. Ανθίζει το δεύτερο δεκαήμερο Μαρτίου μέχρι αρχές Απριλίου, ανάλογα με το υψόμετρο και την ποικιλία και η άνθιση διαρκεί 10-20 ημέρες.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0