40 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 486 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Άποψη της Λατομικής Ζώνης Παρεκλησιάς σήμερα, η οποία είναι σε πλήρη ανάπτυξη. Για την ελαχιστοποίηση των οχλήσεων και τον περιορισμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον, ο κάτοχος προνομίου λατομείου ή μεταλλευτικής μίσθωσης είναι υποχρεωμένος, στο στάδιο χορήγησης πολεοδομικής άδειας, να υποβάλει περιβαλλοντική μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων στο περιβάλλον για εξέταση από την αρμόδια περιβαλλοντική Αρχή. Ο τρόπος αντιμετώπισης των επιπτώσεων στο περιβάλλον, ο τρόπος εκμετάλλευσης, το σχέδιο της τελικής διαμόρφωσης, καθώς και ο τρόπος της τελικής αποκατάστασης καθορίζεται στην περιβαλλοντική μελέτη η οποία εγκρίνεται από την επιτροπή εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον. Εφόσον εξασφαλιστεί η πολεοδομική άδεια για ανάπτυξη λατομείου ή μεταλλείου το επόμενο στάδιο είναι η παραχώρηση προνομίου λατομείου ή μεταλλευτικής μίσθωσης από την Υπηρεσία Μεταλλείων. Κύρια προϋπόθεση για την παραχώρηση αυτή είναι η καταβολή χρηματικών εγγυήσεων ίσων με το ύψος του ποσού που είναι απαραίτητο για την πλήρη αποκατάσταση της περιοχής όπως αυτό έχει εκτιμηθεί στην περιβαλλοντική μελέτη. Πλήρως αποκατεστημένος χώρος παλαιού λατομείου στο Καλό Χωριό Λεμεσού. Σύμφωνα με την περί Μεταλλείων και Λατομείων Νομοθεσία και Κανονισμούς, ο αδειούχος είναι υποχρεωμένος να υποβάλλει τουλάχιστον κάθε πέντε χρόνια Διαχειριστική Περιβαλλοντική Μελέτη για τις δραστηριότητές του εντός του χώρου του προνομίου λατομείου και των συναφών εγκαταστάσεων, στην οποία, μεταξύ άλλων, καταγράφεται η πρόοδος που επιτεύχθηκε και ο μελλοντικός σχεδιασμός μέχρι τη λήξη της πενταετίας. Οι λατομικές εργασίες πρέπει να γίνονται σύμφωνα με τους όρους των αδειών, και, με το τέλος των εν λόγω εργασιών, ο χώρος προνομίου λατομείου πρέπει να διαμορφωθεί σύμφωνα με τις οδηγίες της Υπηρεσίας Μεταλλείων και με βάση την εγκεκριμένη περιβαλλοντική μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων στο περιβάλλον ή τη Διαχειριστική Περιβαλλοντική Μελέτη, που αποτελεί και αναπόσπαστο μέρος των όρων του προνομίου λατομείου. Ο αδειούχος, επιπλέον, οφείλει να πραγματοποιεί σταδιακή διαμόρφωση κατά τη διάρκεια της ισχύος του προνομίου λατομείου. Η συχνή επίβλεψη της λατομικής/μεταλλευτικής δραστηριότητας σε σχέση με την εξέλιξη των εργασιών τους, μεταξύ των οποίων και η πρόοδος της αποκατάστασης των χώρων όπου εξαντλήθηκαν τα αποθέματα, γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα από επιθεωρητές της Υπηρεσίας Μεταλλείων. Κατά το τελικό στάδιο της αποκατάστασης ενός λατομείου και παραλαβής του διαμορφωμένου χώρου εμπλέκονται και άλλες κρατικές Υπηρεσίες, οι οποίες απαρτίζουν την αρμόδια Τεχνική Επιτροπή όπως καθορίζεται από τη νομοθεσία. Η τελική αποδέσμευση ενός πλήρως διαμορφωμένου χώρου, συμπεριλαμβανομένων των δενδροφυτεύσεων, γίνεται από την Τεχνική Επιτροπή με προϋπόθεση ότι έχει παρέλθει διάστημα 2-3 χρόνων με το πέρας των διαμορφώσεων, ούτως ώστε να διορθωθούν τυχόν αστοχίες στη δενδροφύτευση και στο νέο ανάγλυφο της περιοχής που διαμορφώθηκε. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, σύμφωνα με τους όρους παραχώρησης ενός προνομίου λατομείου, απαιτείται η σταδιακή αποκατάσταση της διαταραγμένης περιοχής και η τελική επαναφορά του χώρου ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής διαμόρφωση των βαθμίδων και η δενδροφύτευσή τους με τα κατάλληλα είδη. Σε μερικές περιπτώσεις, έπειτα από παρεμβάσεις των αρμόδιων Υπηρεσιών, δημιουργούνται τεχνητές λίμνες για ανάπτυξη υδρόβιας ζωής, τοποθετούνται σωροί από πέτρες που ευνοούν τη φωλέαση ερπετών και εντόμων, κατασκευάζονται μερικά ψηλά μέτωπα για τη φωλέαση αρπακτικών πουλιών, τεχνητά σπήλαια για την κατοίκησή τους από νυχτερίδες, γίνεται τοποθέτηση ποτίστρων, σπορά σιτηρών κ.λπ. Σε κάποιες περιπτώσεις, κυρίως σε ιδιωτικά τεμάχια γης που είχαν λατομηθεί, εφαρμόζεται η μέθοδος αλλαγής χρήσης γης από λατομική σε γεωργική γη, σε θεματικά πάρκα, σε γήπεδα γκολφ, ξενοδοχεία κ.λπ. Με την τακτική αυτή προκύπτει όφελος προς τη γεωργία και γενικά ανακτάται οικονομικό και οικολογικό όφελος. Δεδομένου ότι οι ορυκτοί πόροι συναντώνται εκεί που τους έχει εναποθέσει η φύση, η εξόρυξή τους αναπόφευκτα δημιουργεί περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Η επίδραση των εξορυκτικών εργασιών στην αισθητική του τοπίου είναι μια από τις σοβαρότερες επιπτώσεις σε μια επηρεαζόμενη περιοχή. Οι εξορυκτικές δραστηριότητες προκαλούν αλλοίωση στη γεωμορφολογία της περιοχής με την αφαίρεση αλλά και την επανατοποθέτηση υλικών. Επιπλέον, κατά το στάδιο των εξορυκτικών εργασιών και συγκεκριμένα λόγω των δονήσεων, του θορύβου, αλλά και της αφαίρεσης επιφανειακού εδάφους, αλλοιώνεται η βλάστηση και κατ’ επέκταση η βιοποικιλότητα της περιοχής.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==