20 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 486 ΓΕΩΡΓIΑ Στο γένος Capsicum υπάρχουν 4 ή 5 καλλιεργούμενα είδη και περίπου 20 άγρια είδη που συναντώνται κυρίως στη Νότια Αμερική. Τα καλλιεργούμενα είδη είναι τα ακόλουθα: • Capsicum annuum: Είναι το πιο διαδεδομένο είδος με τη μεγαλύτερη οικονομική σημασία. Σε αυτό το είδος περιλαμβάνονται οι γλυκές πιπεριές και οι περισσότερες καυτερές που ξηραίνονται και μετατρέπονται σε πιπέρι σκόνη. Είναι φυτά ετήσια με ιώδεις ανθήρες, λευκή στεφάνη, μικρό κλειστό κάλυκα και φέρουν μονήρεις ανθοφόρους οφθαλμούς, έναν σε κάθε μασχάλη. • Capsicum baccatum: Καλλιεργείται κυρίως στη Νότια Αμερική και διαφέρει από το προηγούμενο είδος στο ότι διαθέτει στεφάνη κίτρινου χρώματος με καφέ στίγματα και ο κάλυκας φέρει ευδιάκριτα σέπαλα. • Capsicum frutescens: Θεωρείται άγριο είδος, γνωστός γενότυπος η ποικιλία Tabasco η οποία χρησιμοποιείται ως καρύκευμα. Διαθέτει ιώδεις ανθήρες και πρασινοκιτρινόασπρη στεφάνη και φέρει τα άνθη κατά ομάδες. • Capsicum chinense: Είναι άγριο είδος που καλλιεργείται στη περιοχή του Αμαζονίου του οποίου οι καρποί είναι πολύ καυτεροί και έχουν άρωμα παρόμοιο με των εσπεριδοειδών. • Capsicum pubescens: Καλλιεργείται κυρίως στα πεδινά της Κεντρικής Αμερικής και στα υψίπεδα των Άνδεων. Είναι το μόνο είδος με ευδιάκριτα μορφολογικά χαρακτηριστικά. Η ονομασία του είδους (pubescens, χνοώδης) αναφέρεται στο χνούδι που καλύπτει το φύλλωμά της. Βοτανική περιγραφή Η γλυκιά χρωματιστή πιπεριά που ανήκει στο είδος Capsicum anuum αποτελεί το κύριο αντικείμενο του παρόντος άρθρου. Ως φυτό είναι μονοετές ή πολυετές (τροπικές περιοχές), ποώδες, με κορμό και βλαστούς ελαφρά ξυλώδεις στη βάση, διακλαδίζεται αρκετά, είναι ορθόκλαδο και έχει την τάση να αναπτύσσεται προς τα πάνω. Το ύψος του κυμαίνεται από 50-150 εκ. και στο θερμοκήπιο μπορεί να αποκτήσει ύψος μεγαλύτερο από 2 μ. με το κατάλληλο κλάδεμα. Το φυτό αρχικά αναπτύσσεται μονοστέλεχο σχηματίζοντας τον κύριο βλαστό ο οποίος στη συνέχεια διακλαδίζεται και σχηματίζει συνήθως δύο βραχίονες. Μεταξύ των δυο βλαστών σχηματίζεται ο πρώτος ανθοφόρος οφθαλμός που θα δώσει τον πρώτο καρπό, σε ύψος περίπου 15-20 εκ. Η ανάπτυξη συνεχίζεται με εκβλάστηση δύο ή και τριών πλευρικών οφθαλμών κάτω από την κορυφή. Έτσι διχοτομείται συνεχώς ο κάθε βλαστός μετά τον σχηματισμό ορισμένων φύλλων και ενός άνθους στην κορυφή. Οι βλαστοί είναι πολύ εύθραυστοι, σπάζουν κατά τις καλλιεργητικές φροντίδες ή λόγω μεγάλου φορτίου, γι’ αυτό και συστήνεται υποστύλωση. Το ριζικό σύστημα της πιπεριάς είναι μέτριου μεγέθους. Σε βάθος μπορεί να φθάσει τα 30-60 εκ. και σε πλάτος εκατέρωθεν του βλαστού τα 30-50 εκ. Τα φύλλα είναι απλά, λεπτά, ελλειπτικά, οξύληκτα, ακέραια με βαθύ πράσινο χρώμα στην πάνω επιφάνεια και πιο ανοικτό πράσινο στην κάτω επιφάνεια. Ο μίσχος των φύλλων έχει μήκος 3-5 εκ.. Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα, αυτογονιμοποιούμενα και μερικώς σταυρογονιμοποιούμενα, με στεφάνη λευκή ως λευκοκίτρινη ή μοβ. Αναπτύσσεται συνήθως ένα άνθος ανά γόνατο. Ο καρπός είναι ράγα, ο οποίος ποικίλλει σε μορφή και μέγεθος ανάλογα με την ποικιλία, είναι πολύχωρος και πολύσπερμος και φέρει κοιλότητα μεταξύ του πλακούντα και των τοιχωμάτων του καρπού. Το χρώμα του καρπού συνήθως είναι κόκκινο αλλά σε ορισμένους γενοτύπους είναι πορτοκαλί, πράσινο, κιτρινοπράσινο, ακόμη και μοβ. Το σχήμα του καρπού ποικίλλει από επίμηκες ή κωνικό ως σφαιροειδές ή και άλλο. Πολλαπλασιασμός και μεταφύτευση Στην Κύπρο συνήθως εφαρμόζεται η μέθοδος της παραγωγής φυτών στο σπορείο είτε από τους ίδιους τους παραγωγούς είτε από εξειδικευμένα φυτώρια παραγωγής σποροφύτων λαχανικών για μεταφύτευση. Για την παραγωγή σποροφύτων για μεταφύτευση χρησιμοποιούνται θερμά ή ψυχρά σπορεία, ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Οι σπόροι πιπεριάς φυτρώνουν όταν η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από 16°C. Όταν οι σπόροι φυτρώσουν, μεταφυτεύονται σε ειδικό φυτόχωμα (κύβους ή σε ειδικούς δίσκους με υποδοχές) μέχρι να αποκτήσουν το επιθυμητό ύψος για μεταφύτευση στο θερμοκήπιο. Συνήθως τα σπορόφυτα είναι έτοιμα για μεταφύτευση μετά από 15-20 μέρες ανάλογα με τη θερμοκρασία και όταν τα σπορόφυτα αποκτήσουν ύψος, περίπου 15-20 εκ. ή τουλάχιστον τέσσερα πραγματικά φύλλα. Πριν τη μεταφύτευση στο θερμοκήπιο, τα σπορόφυτα θα πρέπει να τοποθετηθούν 3-5 μέρες στο περιβάλλον του θερμοκηπίου όπου θα μεταφυτευτούν για να σκληραγωγηθούν. Η πιπεριά με το επιστημονικό όνομα Capsicum annuum var. annuum L ανήκει στην οικογένεια Solanaceae όπως η ντομάτα και η μελιτζάνα. Το επιστημονικό της όνομα (Capsicum) προέρχεται από το ελληνικό «κάπτω» που σημαίνει καυτερός, καυστικός. Η πιπεριά χρησιμοποιείται ως λαχανικό ή μπαχαρικό-καρύκευμα. Παρατηρείται μεγάλη διαφοροποίηση στους καρπούς της όσον αφορά τον βαθμό καυστικότητας, το σχήμα, το μέγεθος και τον χρωματισμό λόγω του ότι υπάρχουν αρκετά είδη και ποικιλίες στο γένος Capsicum. Η καλλιέργεια της γλυκιάς χρωματιστής πιπεριάς σε θερμοκήπια Ευθύμιος Οδυσσέως Λειτουργός Γεωργίας Α’ Γιάννης Κύζας Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==