10 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 486 ΓΕΩΡΓIΑ Η καλλιέργεια του καρότου Γεωργία Αντωνίου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Το καρότο κατάγεται από την κεντρική Ασία και ιστορικά καλλιεργείται εδώ και περισσότερο από 5000 χρόνια. Τον 10ο αιώνα οι Άραβες έφεραν το μοβ καρότο στην Ευρώπη από την Ασία, κατακτώντας τη Βόρεια Αφρική και την Ισπανία. Το πορτοκαλί καρότο που καλλιεργείται σήμερα είναι προϊόν διασταύρωσης του μοβ καρότου της Κεντρικής Ασίας και του καρότου με λευκό χρώμα που ήδη υπήρχε στη Δυτική Ευρώπη. Το πρώτο πορτοκαλί καρότο δημιουργήθηκε στην Ολλανδία. Βοτανικά χαρακτηριστικά Το καρότο έχει λεπτό και διακλαδισμένο φύλλωμα. Τα φύλλα έχουν μακρύ μίσχο, είναι σύνθετα, πτεροσχιδή, επιμήκη και διμορφικά και εκφύονται από την κορυφή της ρίζας. Θυμίζουν αρκετά έντονα τα φύλλα του άνηθου, μόνο που δεν έχουν το χαρακτηριστικό άρωμα. Τα κατώτερα φύλλα είναι δισχιδή έως τρισχιδή, με επιμήκεις ή λογχοειδείς λοβούς και οδοντωτά ή λεία, ενώ τα ανώτερα φύλλα είναι μικρότερα και λιγότερο διαχωρισμένα. Η διάταξη των φύλλων του πρώτου έτους είναι χαρακτηριστικός ρόδακας, βρίσκονται δηλαδή σε διάταξη ροζέτας, ενώ το δεύτερο έτος φύονται εναλλάξ πάνω στον ανθοφόρο βλαστό. Το χρώμα των φύλλων μπορεί να είναι από γκρι-πράσινο έως έντονο, λαμπρό πράσινο σε ορισμένες ποικιλίες. Το φύλλωμα μπορεί να είναι πυκνό ή αραιό. Το υπέργειο τμήμα μπορεί να φθάσει σε ύψος 50 εκ. Η ρίζα του καρότου είναι σαρκώδης και το σχήμα της ποικίλλει από σφαιρικό, κυλινδρικό, σε κωνικό, και από κοντό σε επίμηκες. Το μέγεθος διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία και τις συνθήκες της καλλιέργειας αφού το μήκος μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 5 και 30 εκ. και η διάμετρος μεταξύ 2-6 εκ. To χρώμα της σάρκας ποικίλλει από λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί, κόκκινο ή ιώδες ανάλογα με την ποικιλία, και αποτελείται από τον εξωτερικό φλοιό και την κεντρική περιοχή (ξυλώδης ιστός). Καλής ποιότητας θεωρούνται τα καρότα που έχουν μεγαλύτερο φλοιό συγκριτικά με τον ξυλώδη εσωτερικό ιστό γιατί εκεί παρατηρείται και η μεγαλύτερη συγκέντρωση καροτενοειδών. Ο ανθοφόρος Το καρότο (Daucus carota) ανήκει στο γένος Δαύκος της οικογένειας των Σκιαδανθών (Apiaceae). Είναι φυτό μονοετές ή διετές. Ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον μαϊντανό και τον κόλιανδρο. Ήταν γνωστό φαρμακευτικό φυτό στην αρχαία Ελλάδα με το όνομα Σταφυλίνος ή Δαύκος. βλαστός σχηματίζεται από το κέντρο της ρίζας τον δεύτερο χρόνο της καλλιέργειας. Φθάνει σε ύψος 1-1,5 μ. και αποτελείται από διακλαδώσεις. Στις διακλαδώσεις αυτές εμφανίζονται οι ταξιανθίες (σκιάδια) με αρκετά άνθη που είναι λευκά, κιτρινωπά ή ρόδινα. Παρόλο που τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα παρατηρείται το φαινόμενο της σταυρεπικονίασης. Ο καρπός είναι αχαίνιο με δύο καρπόφυλλα. Κάθε καρπόφυλλο φέρει έναν σπόρο ανοικτού καφέ χρώματος, ο οποίος έχει ραβδώσεις, είναι πεπλατυσμένος και ιδιαίτερα αρωματικός. Η στενή πλευρά φέρει ακανθοειδείς προεκτάσεις, ενώ η πλατύτερη φέρει πέντε επιμήκεις νευρώσεις και τριχίδια. Τα καρπόφυλλα διαχωρίζονται εύκολα, εφόσον είναι ξηρά. Οι παραγόμενοι σπόροι είναι πολύ μικροί σε μέγεθος και αριθμούν περίπου τους 700-1.300 ανά γραμμάριο. Οι σπόροι όταν αποθηκευτούν σε περιβάλλον με θερμοκρασία μικρότερη των 18°C και υγρασία μικρότερη του 9% διατηρούν τη βλαστική τους ικανότητα σε ποσοστό 70-80% για 5-7 χρόνια. Κλιματικές συνθήκες Το καρότο καλλιεργείται για τη σαρκώδη ρίζα του σε όλες τις εύκρατες περιοχές, χωρίς δριμείς χειμώνες. Η ιδανική μέση θερμοκρασία για μια ποιοτική παραγωγή είναι από 15 μέχρι 18°C. Όταν η μέση θερμοκρασία του αέρα είναι άνω των 28°C η ανάπτυξη του φυλλώματος περιορίζεται και η ρίζα δεν αναπτύσσεται ικανοποιητικά, ξυλοποιείται και το χρώμα του ξεθωριάζει, ενώ παράλληλα αποκτά πολύ δυνατό άρωμα. Το φυτό αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες, το χρώμα όμως της ρίζας, σε μια τέτοια περίπτωση, είναι φτωχό. Οι ρίζες επιμηκύνονται και λεπταίνουν σε θερμοκρασίες κάτω των 16°C, ενώ σε θερμοκρασίες πάνω από τους 21°C το μήκος της ρίζας μειώνεται. Όταν η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 4-10°C η διόγκωση της ρίζας είναι περιορισμένη, όπως περιορισμένη είναι και η ανάπτυξη του υπέργειου μέρους του φυτού. Το καρότο είναι φυτό πολύ ευαίσθητο στους παγετούς. Έδαφος Το καρότο προτιμά εδάφη με τιμές pH που κυμαίνονται μεταξύ 5,5 και 7,5. Γόνιμα, βαθιά, αφράτα, αμμοαργιλώδη έως πηλοαμμώδη, πολύ καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη, χωρίς πέτρες και άλατα, επιτρέπουν στη ρίζα να διεισδύσει σε βάθος, χωρίς παραμορφώσεις. Η προετοιμασία του εδάφους είναι πολύ σημαντική στην καλλιέργεια του καρότου με βαθύ όργωμα και φρεζάρισμα ώστε το χώμα να είναι αφράτο, δίχως σβόλους. Οι σπόροι του καρότου αδυνατούν να φυτρώσουν σε σβολιασμένο έδαφος. Από την άλλη η σαρκώδης ρίζα του μπορεί να αναπτυχθεί ανεμπόδιστα σε ψιλοχωματισμένα, αφράτα εδάφη, χωρίς πέτρες. Η επιφάνεια του εδάφους διαμορφώνεται επίπεδη ή σε αναχώματα ύψους 25-30 εκατοστών. Οι αποστάσεις φύτευσης πρέπει να είναι 25 εκ. περίπου μεταξύ των γραμμών και 5-10 εκ. επί των γραμμών.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==