Αγρότης, τεύχος 485

Cynoglossum troodi Κυνόγλωσσο το τροόδιο Όρθια, πολυετής ή κάποτε διετής, λεπτή πόα, ύψους 15-25 εκατοστών που ανήκει στην οικογένεια Boraginaceae. Οι βλαστοί είναι διακλαδισμένοι στη βάση, σχεδόν κυλινδρικοί, με λευκές τρίχες. Τα φύλλα βάσης είναι στενά επιμήκη, λογχοειδή ή επιμήκη-σπατουλοειδή, μήκους 2-5 εκ. και πλάτους 0,5-1 εκ., με εμφανές τρίχωμα. Τα φύλλα των βλαστών είναι αραιά, στενά επιμήκη, επιφυή, περίβλαστα και πιο μικρά. Τα άνθη είναι ροδοκόκκινα ή με κεραμιδίκόκκινο χρώμα διατεταγμένα σε κυματοειδείς, διχαλωτές ταξιανθίες. Ο καρπός αποτελείται από 4 ξηρά καρπίδια που φέρουν αγκιστροειδείς τρίχες. Εξάπλωση: Ενδημικό της Κύπρου που περιορίζεται στα ψηλότερα σημεία του Τροόδους. Απαντά σε μικρές ομάδες, σε αρκετά σημεία του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους. Ενδιαίτημα: Πετρώδεις σερπεντινιτικές βουνοπλαγιές, σε ανοίγματα δάσους μαύρης πεύκης (Pinus nigra subsp. pallasiana) και σε θαμνώνες με αόρατο του Τροόδους (Juniperus foetidissima), σε υψόμετρο 1525-1950 μέτρα. Βιολογία: Ανθοφορεί κατά τους μήνες Μάιο έως Αύγουστο, ενώ η περίοδος καρποφορίας του είναι μεταξύ Ιούλιο με Οκτώβριο. Κατάσταση διατήρησης και απειλές: Όλοι οι υποπληθυσμοί του βρίσκονται μέσα σε κρατική δασική γη. Αποτελούνται από μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες (5-50 άτομα) σε πολλά σημεία, σε μια περιοχή όχι μεγαλύτερη από 6 km2. Ο συνολικός του πληθυσμός ήταν δύσκολο να καταμετρηθεί, λόγω της ανομοιόμορφης κατανομής του σε πολλά σημεία, αλλά εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερος από 3.000 φυτά. Απειλείται, σε μικρό βαθμό, από δραστηριότητες αναψυχής, κυρίως ποδοπάτημα και ίσως από αναδασωτικές εργασίες. Στο μέλλον είναι δυνατόν να απειληθεί από τις κλιματικές αλλαγές. Υφιστάμενα μέτρα προστασίας: Συμμετέχει συχνά στον οικότοπο προτεραιότητας σερπεντινόφιλα λιβάδια της Κύπρου (τύπος οικοτόπου 62Β0), για τον οποίο υλοποιείται σχέδιο παρακολούθησης. Επίσης, για την αποτελεσματική προστασία των σπάνιων και απειλούμενων ειδών και κατ’ επέκταση της βιοποικιλότητας, το Τμήμα Δασών προβαίνει σε διάφορες ενέργειες, τόσο με εντός τόπου (in situ) όσο και με εκτός τόπου (ex situ) μέτρα διατήρησης. Ως εκ τούτου, το συγκεκριμένο είδος έχει παραχθεί και εγκατασταθεί στον Βοτανικό Κήπο Τροόδους. Η εκτός τόπου διατήρηση (ex situ) προσφέρει δικλίδες ασφαλείας για την μακροχρόνια διατήρηση γενετικού υλικού και λειτουργεί ως συμπληρωματικό εργαλείο της εντός τόπου διατήρησης, καθώς διασφαλίζει την διαθεσιμότητα γενετικού υλικού για χρήση σε έργα αποκατάστασης. Προτεινόμενα μέτρα προστασίας: Πιο λεπτομερής έρευνα και χαρτογράφηση της εξάπλωσης και των υποπληθυσμών του είδους. Αποφυγή διατάραξης του ενδιαιτήματος του, καθώς και έρευνα της βιολογίας και της οικολογίας του. Κατηγορία κινδύνου (σύμφωνα με IUCN): Εύτρωτο (Vulnerable). Αθηνά Δελλά, Ανδρέας Χ. Χατζηχαμπής & Δήμητρα Παρασκευά-Χατζηχαμπή Φωτογραφίες: Θωμάς Κυριάκου Βιβλιογραφία: Τσιντίδης Τ., Χριστοδούλου Χ.Σ., Δελιπέτρου Π. και Γεωργίου Κ. (2007). Το Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου. Λευκωσία: Φιλοδασικός Σύνδεσμος Κύπρου. Τσιντίδης Τ. (1998). Τα ενδημικά φυτά της Κύπρου. Bank of Cyprus Group AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 485 63 ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΦΥΤΑ

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==