32 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 485 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο Λόγω της σπουδαιότητάς τους, η διαχείριση αποβλήτων αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Παρόλο που τα δημοτικά απόβλητα αποτελούν μόλις το 1/10 από τους συνολικά 2,5 δις τόνους αποβλήτων που παράγονται ετησίως στην ΕΕ, είναι αρκετά ορατά και πολύπλοκα από τη φύση τους και χρήζουν ειδικής διαχείρισης. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ από το 2018 μέχρι σήμερα θέτει συνεχώς ολοένα υψηλότερους και πιο αυστηρούς στόχους και κανόνες. Κύρια επιδίωξη είναι η σταδιακή μετάβαση από το παραδοσιακό γραμμικό μοντέλο προς το βιώσιμο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας. Μέσω του μοντέλου αυτού, τίθεται ως προτεραιότητα η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και η προώθηση της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης και της ανάκτησης. Απώτεροι στόχοι η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η προστασία του περιβάλλοντος, η υποστήριξη της οικονομικής παραγωγής και της ανάπτυξης και η προσέγγιση του στόχου των βιώσιμων πόλεων. Κύριοι στόχοι: • Ανακύκλωση του 55% των δημοτικών αποβλήτων έως το 2025, και του 65% έως το 2035 • Ανώτατο όριο υγειονομικής ταφής στο 10% έως το 2035 • Χωριστή συλλογή και ανακύκλωση οργανικών/ βιολογικών αποβλήτων έως το 2023 • Χωριστή συλλογή προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας και επικίνδυνων αποβλήτων Γιατί «Διαλογή στην πηγή» και «Χωριστή συλλογή αποβλήτων»; Διαλογή στην πηγή είναι ο διαχωρισμός διακριτών κατηγοριών αποβλήτων στο σημείο της παραγωγής τους με σκοπό τη χωριστή συλλογή και ανακύκλωσή τους. Σημείο παραγωγής είναι το σπίτι, η εργασία, τα καταστήματα, τα εμπορικά κέντρα, κ.λπ. Χωριστή συλλογή σημαίνει τη συλλογή όπου μια κατηγορία αποβλήτων διατηρείται χωριστά με βάση τον τύπο και τη φύση της για να διευκολυνθεί η ειδική επεξεργασία της. Απόβλητα τα οποία δεν έχουν διαχωριστεί στην πηγή είναι δύσκολο (έως και αδύνατο) να ανακυκλωθούν. Ο διαχωρισμός σύμμεικτων αποβλήτων (απόβλητα που δεν έχουν διαχωριστεί στην πηγή) δεν είναι μόνο τεχνικά πολύ δύσκολος αλλά και οικονομικά ασύμφορος, και οδηγεί σε κακής ποιότητας ανακτώμενα υλικά μετά τη διαλογή τους. Η ΕΕ πρωτοστάτησε και συνεχίζει να πρωτοστατεί στην ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων και έχει καθιερώσει τη «Διαλογή στην πηγή» και τη «Χωριστή συλλογή» ως απαραίτητες προϋποθέσεις για την αποδοτική διαχείριση των αποβλήτων. Προς την κατεύθυνση αυτή έχει καθορισθεί πλέον και ως νομική υποχρέωση προς τα κράτη μέλη, η χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το γυαλί, το χαρτί, το πλαστικό, το μέταλλο και τα οργανικά/βιολογικά απόβλητα με επέκταση στα επικίνδυνα απόβλητα και τα προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας. Προγράμματα διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων στην Κύπρο Το κράτος, αντιλαμβανόμενο την πρόκληση τόσο της έλλειψης πόρων όσο και της περιβαλλοντικής ρύπανσης, προγραμματίζει, μέσα από τη Στρατηγική Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων, την υλοποίηση προγραμμάτων για μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία, προσβλέποντας στη βελτίωση ή/και αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Οι συμπεριφορές και ο τρόπος ζωής διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και την επιτυχή λειτουργία των συγκεκριμένων έργων. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση προγραμμάτων που προωθούν τη διαλογή στην πηγή και τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων και οργανικών αποβλήτων (τροφικών υπολειμμάτων και πράσινων) αποτελεί προτεραιότητα για την Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, μέσω του Τμήματος Περιβάλλοντος, υλοποιεί τα ακόλουθα προγράμματα σε συνεργασία με τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΑΤΑ) σχετικά με την ορθολογική διαχείριση δημοτικών αποβλήτων: Διαλογή στην πηγή
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==