31 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 485 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Χωριστή συλλογή δημοτικών αποβλήτων και «Πληρώνω όσο πετώ» Άρτεμις Παλαιογιάννη Καλλιρόη Χριστοφή Λειτουργοί Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια για αλλαγή του τρόπου σκέψης και των προτύπων κατανάλωσης ώστε να μειωθούν οι πιέσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη ευημερία. Οι πιέσεις αυτές προέρχονται από την υπερκατανάλωση πόρων, τις ανθρώπινες δραστηριότητες και την αύξηση του πληθυσμού. Η κυκλική οικονομία ως ένα πολλά υποσχόμενο, νέο οικονομικό μοντέλο βρίσκει ευρεία ανταπόκριση σε κράτη, τοπικές κοινωνίες, επιχειρήσεις και οργανώσεις ως η λύση για τη μείωση αυτών των πιέσεων. στρατηγικές επιβίωσης βασισμένες στην αλληλεξάρτηση, τη συνεξέλιξη και τον αμοιβαίο χαρακτήρα και όχι τους αμυντικούς μηχανισμούς ενάντια σε ένα ευρύ φάσμα θηρευτών και ανταγωνιστών. Ως αποτέλεσμα, πολλά ενδημικά είδη που συναντώνται σε νησιά έχουν γίνει σπάνια ή απειλούνται. Επιπρόσθετα, τα νησιωτικά συστήματα έχουν δυσανάλογο αριθμό καταγεγραμμένων εξαφανίσεων ειδών σε σύγκριση με τα ηπειρωτικά συστήματα. Από τις 724 καταγεγραμμένες εξαφανίσεις ζώων τα τελευταία 400 χρόνια, περίπου οι μισές ήταν νησιωτικών ειδών. Τουλάχιστον το 90% των ειδών πουλιών που έχουν εξαφανιστεί σε αυτό το χρονικό διάστημα είναι από νησιά. (Convention on Biological Diversity, 13/04/2007, https:// www.cbd.int/island/problem/?sec=alien). Το ίδιο έχει συμβεί και στην Κύπρο αν και όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Ένα ενδημικό υποείδος της Κύπρου, ο νεροκότσυφας Cinclus cinclus olympicus, έχει εξαφανιστεί από την οροσειρά του Τροόδους τη δεκαετία του 1940. Το ίδιο και ο γύπας ο αιγυπτιακός Neophron percnopterus o οποίος φώλιαζε και στην Κύπρο και έχει χρόνια να φωλαιοποιήσει. Ο γύπας ο πυρόχρους (Gyps fulvus) είναι, επίσης, στα πρόθυρα της εξαφάνισης και για την ενίσχυσή του έχουν μεταφερθεί ορισμένοι γύπες από την Κρήτη (Mereu et. al. 2019). Για τούτο, όλοι θα πρέπει να γνωρίζουμε τα φυσικά χαρακτηριστικά του τόπου μας, ειδικά τις ιδιαιτερότητες και τα ενδημικά είδη και υποείδη που φιλοξενεί. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες οφείλουν να διαθέτουν εξειδικευμένους επιστήμονες που να μπορούν να γνωρίζουν και να λαμβάνουν τα σωστά διαχειριστικά μέτρα. Τα σωστά διαχειριστικά μέτρα συντήρησης ενός πληθυσμού είτε πρόκεται για ζώα, είτε για πτηνά, ερπετά, αμφίβια, έντομα ή γαστερόποδα, θα πρέπει να λαμβάνονται πριν ένας πληθυσμός φτάσει στα όρια της εξαφάνισης, διότι τότε μπορεί να είναι ήδη αργά. Βιβλιογραφία Amori, G., Hadjisterkotis, E., 2008: Mus cypriacus. The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.2. <www.iucnredlist. org>. Downloaded on 02 August 2014. Bonhomme, F., Orth, A., Cucchi, T., Hadjisterkotis, E., Vigne, J.-D. & Auffray, J.-C. 2004: Découverte d’une nouvelle espèce de souris sur l’île de Chypre. Comptes Rendus Biologies, 327, 501507. Cucchi, T., Orth, A., Auffray, J.-C., Renaud, S., Fabre, L., Catalan, J., Hadjisterkotis, E., Bonhomme, F., Vigne, J.-D. 2006: A new endemic species of the subgenus Mus (Rodentia, Mammalia) on the island of Cyprus. Zootaxa 1241: 1-36. Χατζηστερκώτης Ε., 2020: Μεγάλα φυσικά φαινόμενα της Κύπρου. Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία. Hadjisterkotis E., Konstantinou G., Sanna D., Pirastru M., Mereu P. 2020: First mtDNA Sequences and Body Measurements for Rattus norvegicus from the Mediterranean Island of Cyprus. Life 10(136): 1-16, doi:10.3390/life10080136 Harrison, D.L., Bates, P.J.J., 1991: The mammals of Arabia. Harrison Zoological Museum, Sevenoaks, England, pp 354 Χατζηκυριάκου Γ.Ν. 2017α: Η ιθαγενής χλωρίδα της Κύπρου από την Πλειστόκαινη Εποχή (5.3-2.6 εκατομμύρια χρόνια) μέχρι σήμερα. Σελ. 189-256. Εις: Δημητριάδης Κ., Σοφοκλέους Α., Αργυρίδης Π. (Επιμέλεια) Γεωγραφία της Κύπρου, Γεωγραφικός Όμιλος Κύπρου, Λευκωσία. Χατζηκυριάκου, Γ. ,2017β: Ιστορία των Δασών της Κύπρου, από Αρχαιοτάτων Χρόνων μέχρι το Τέλος της Τουρκοκρατίας, τόμος 1: 28-31. Λευκωσία: Φιλοδασικός Σύνδεσμος Κύπρου Makris, C., 2002: Butterflies of Cyprus. Cultural Foundation of the Bank of Cyprus. Nicosia, Cyprus, pp 329 Mereu, P., Pirastru, M., Satta, V., Frongia, G.N., Kassinis, N., Papadopoulos, M., Ηadjisterkotis, E., Xirouchakis, S., Manca, L., Naitana, S., and Leoni, G.G., 2019: Mitochondrial D-loop Sequence Variability in Three Native Insular Griffon Vulture (Gyps fulvus) Populations from the Mediterranean Basin. BioMed Research International Volume 2019, Article ID 2073919, 8 pages https://doi. org/10.1155/2019/2073919 Stattersfield, A.J., Crosby, M.J., Long, A.J., Wege, D.C., 1998: Endemic Bird Areas of the World: Priorities for Conservation. Bird Life International. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο των συζητήσεων το πακέτο μέτρων της κυκλικής οικονομίας. Το μοντέλο της γραμμικής οικονομίας «προμήθεια, παραγωγή, κατανάλωση, απόρριψη» (take, make, consume, dispose) δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή. Επιδιώκεται, επομένως, η μεταστροφή από τη γραμμική οικονομία στο μοντέλο κυκλικής οικονομίας που δίνει έμφαση στη «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, επισκευή, ανακύκλωση, ανάκτηση» (reduce, reuse, repair, recycle, recover), το οποίο συνεπάγεται αλλαγές, από τον σχεδιασμό των προϊόντων έως και την κατανάλωσή τους. Τα απόβλητα απειλούν την επιβίωση των ανθρώπων, των φυτών και των ζώων. Συνδέονται δε με τον περιορισμό όλων των φυσικών πόρων που είναι απαραίτητοι για την ανθρώπινη ύπαρξη. Δημιουργήθηκε έτσι ανησυχία για τα προβλήματα που προέρχονται από τα απόβλητα.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==