30 AΓΡΟΤΗΣ 2022 / TEΥΧΟΣ 485 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ περιλαμβάνεται το μοναδικό νέο είδος θηλαστικού που ανακαλύφθηκε στην Ευρώπη τα τελευταία 100 χρόνια, ο ποντικός ο κυπριακός Mus cypriacus. Το εν λόγω μικρό θηλαστικό ανακαλύφθηκε το 2004 από τον συγγραφέα και συνεργάτες από τη Γαλλία (Bonhomme et al., 2004. Cucchi et al., 2006. Amori and Hadjisterkotis, 2008). Στα ενδημικά θηλαστικά της Κύπρου περιλαμβάνεται, επίσης, το κυπριακό αγρινό Ovis gmelini ophion, το ενδημικό υποείδος του ακανθοποντικού της Κύπρου Acomys cahirinus nesiotes και ο σκαντζόχοιρος Hemiechinus auratus dorotheae, που είναι, επίσης, ενδημικό υποείδος, η ενδημική μυγαλή Crocidura cypria, η πυγμαία μυγαλή ή η μυγαλή η Ετρουσκική Suncus etruscus, η αλεπού Vulpes vulpes indutus, και ο λαγός Lepus europaeus. Από τα έντεκα είδη και υποείδη σχεδόν τα μισά είναι ενδημικά, κάτι το αξιοθαύμαστο για τον τόπο. Ενδημικό κυπριακό αγρινό Ovis gmelini ophion. 6. Λεπιδόπτερα - πεταλούδες Όπως και στα θηλαστικά όπου, σε σύγκριση με τις απέναντι ακτές, ο αριθμός ειδών στην Κύπρο είναι πολύ μικρός, το ίδιο συμβαίνει και με τις πεταλούδες. Ο Μακρής (Makris, 2002) έχει καταγράψει στην Κύπρο 53 είδη πεταλούδων. Όπως αναφέρει, στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 232 είδη, στην Τουρκία 348, στον Λίβανο 139, στο Ισραήλ 129 και στην Αίγυπτο 58. Από τα 53 είδη που έχουν καταγραφεί στην Κύπρο, τρία είδη και έξι υποείδη έχουν περιγραφεί ως ενδημικά, ένα σύνολο 17%. Glaucopsyche paphos, ενδημική γαλάζια πεταλούδα της Πάφου. Στην περιοχή Ορείτες της Πάφου. 7. Ορθόπτερα (ακρίδες και γρύλοι) Όσον αφορά τα ορθόπτερα, έχουν καταγραφεί στην Κύπρο τουλάχιστον 71 είδη, από τα οποία 12 είναι ενδημικά είδη, ενώ άλλα πέντε ενδημικά υποείδη, ένα εντυπωσιακό 23,9%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Κύπρο δεν συναντούμε μόνο είδη και υποείδη ορθόπτερων αλλά και γένη. Ένα τέτοιο εντυπωσιακό παράδειγμα είναι το γένος Exodrymadusa. Το Exodrymadusa inornata είναι ένα καθαρά νυκτόβιο είδος το οποίο υπήρχε σε περιοχές με πεύκα, από υψόμετρο 400 μέτρων μέχρι την κορυφή του Τροόδους. Το 2020 εντοπίστηκαν δύο θηλυκά Exodrymadusa σε ελαιώνα και άλλη άγρια βλάστηση στο χωριό Βαβατσινιά της Λάρνακας σε υψόμετρο 650 μέτρων. Λαμβανομένου υπόψη ότι μέχρι τώρα υπήρχε η άποψη ότι το εν λόγω έντομο συνδέεται με δάση πεύκης, έχει επιβεβαιωθεί η παρουσία του και σε αγροτικές περιοχές με ελαιώνες και άλλη βλάστηση. Exodrymadusa inornata: Ένα μοναδικό κυπριακό γένος γρύλου που εντοπίζεται σε υψόμετρο 400 μέτρων και μέχρι την κορυφή του Τροόδους. 8. Σκορπιοί Στην Κύπρο έχουν καταγραφεί τρία είδη σκορπιών, τα Mesobuthus cyprius, Buthus kunti και Euscorpius italicus, από τα οποία τα πρώτα δύο είδη είναι ενδημικά, καθιστώντας το ποσοστό ενδημικών σκορπιών στο εντυπωσιακό 66%. 9. Γαστερόποδα (Χερσαία σαλιγκάρια) Τα χερσαία σαλιγκάρια της Κύπρου ανήκουν στην ομοταξία των γαστεροπόδων του φύλου Μαλάκια. Έχουν καταγραφεί 86 είδη σαλιγκαριών. Το 25% των ειδών (21 από τα 86 είδη) είναι ενδημικά της Κύπρου, ενώ 38 είδη συναντώνται και σε κάποια άλλη περιοχή της Μεσογείου ή μόνο της ανατολικής Μεσογείου. Τα είδη αυτά χαρακτηρίζονται ως μεσογειακά ή ανατολικομεσογειακά αντίστοιχα. Κίνδυνοι εξαφάνισης ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας Το πρόβλημα με τα ενδημικά είδη είναι ότι όταν ένα ενδημικό είδος εξαφανιστεί από ένα νησί εξαφανίζεται για πάντα. Χάνεται όχι μόνο από τον τόπο που ενδημούσε αλλά και από ολόκληρο τον πλανήτη διότι δεν υπάρχουν πουθενά παρόμοια είδη να το αντικαταστήσουν. Παρά τα μεγάλα επίπεδα βιοποικιλότητας και την επικράτηση του ενδημισμού, τα νησιωτικά είδη υπάρχουν σε σχετικά μικρούς αριθμούς, γεγονός που τα καθιστά πολύ ευάλωτα στην εξαφάνιση. Επιπλέον, επειδή τα νησιωτικά είδη έχουν μειώσει την ικανότητα διασποράς και εξελίσσονται σε ανταγωνισμό με σχετικά λίγα άλλα είδη, αναπτύσσουν
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==