στην Κύπρο. Το εισαγωγικό κεφάλαιο 9 της Μαρίνας Μαλένη συ- γκεντρώνει τα δεδομένα για τις πολυποίκιλες και σπουδαιότατες δράσεις του Τομέα Θεατρικής Ανάπτυξης. Περισσότερες λεπτομέρειες για καθεμιά από τις δράσεις αυτές δίδονται στα κεφάλαια που ακολουθούν. Συγκεκριμένα, το κεφάλαιο 10, γραμμένο επίσης από τη Μαλένη, εξετάζει την ιστορία και την προσφορά του θεσμού των θεατρικών επιχορηγήσεων. Το κεφάλαιο 11, το οποίο υπογράφει η Μαγδαλένα Ζήρα, μελετά τις γόνιμες προσπάθειες του ΘΟΚ για ανάπτυξη της κυπριακής θεατρικής γραφής, που κορυφώθηκαν με το πρόγραμμα PLAY. Τα κεφάλαια 12 και 13 αναφέρονται στη σύμπραξη του ΘΟΚ αυτή τη φορά με το Υπουρ- γείο Παιδείας και Πολιτισμού και άλλους φορείς, με στόχο την προώθηση της θεατρικής παιδείας. Η Νεοφύτα Κυπριανού στο κεφάλαιο 12 παρουσιάζει τον θεσμό των Παγκύπριων Σχολικών Αγώνων Σύγχρονου Θεάτρου και Αρχαίου Δράματος. Στο κεφάλαιο 13.2 ο Σπύρος Αντωνέλλος αναφέρεται στη θεατρική επιμόρ - φωση των εκπαιδευτικών τόσο στο πλαίσιο του προαναφερθέ- ντος θεσμού όσο και ευρύτερα, ενώ στο κεφάλαιο 13.1 η Ελένη Αναστασίου γράφει για τα θεατρικά εργαστήρια και τις λοιπές δράσεις με τις οποίες ο ΘΟΚ συμβάλλει στην επιμόρφωση των επαγγελματιών του θεάτρου και του ευρύτερου κοινού. Μέρος, τρόπον τινά, της θεατρικής καλλιέργειας του ευρύτερου κοινού αποτελεί και η προώθηση του ερασιτεχνικού θεάτρου: τις προ- σπάθειες του ΘΟΚ προς αυτή την κατεύθυνση καταγράφει στο κεφάλαιο 14 η Μαρίνα Αθανασίου-Τάκη. Στο κεφάλαιο 15 η Άντρη Χ. Κωνσταντίνου τονίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΘΟΚ και στη διάσωση και ανάδειξη της θεατρικής μας ιστορίας μέσω της ίδρυσης του Θεατρικού Μουσείου, που από το 2010 στεγάζεται στη Λεμεσό. Τα δύο τελευταία κεφάλαια του βιβλίου υπογράφο- νται από τη Μαρίνα Μαλένη. Το κεφάλαιο 16 σκιτσάρει το διεθ - νές πρόσωπο της θεατρικής ανάπτυξης, με ειδική αναφορά σε προγράμματα όπως το Young Europe και το Classroom Play και, βεβαίως, στη σταθερή συμμετοχή του ΘΟΚ στην Κουαντριενάλε της Πράγας, «το σημαντικότερο γεγονός παγκόσμια σε ό,τι αφο - ρά τον σχεδιασμό παραστασιακού χώρου». Το κεφάλαιο 17, «Ο ΘΟΚ και η πανδημία του κορωνοϊού», είναι, κατά την ταπεινή μου άποψη, το συγκινητικότερο από όλα τα περιεχόμενα του βι- βλίου, καθώς κανείς ποτέ δεν θα ξεχάσει την αμεσότητα, τη γεν- ναιότητα και την ευρηματικότητα με την οποία ο ΘΟΚ τάχθηκε μπροστάρης στην επανεκκίνηση του θεάτρου μετά το τέλος της πρώτης καραντίνας του 2020, με την παραγωγή Η μικρή μας πόλη σε σκηνοθεσία Αλεξίας Παπαλαζάρου. Δεν ήταν η πρώτη και δεν θα είναι, προβλέπω, η τελευταία φορά που ο ΘΟΚ έδειξε και θα δείξει έμπρακτα πόσο βαθιά συναισθά- νεται και τιμά τον δημόσιο χαρακτήρα της αποστολής του. Το είχε ήδη κάνει με το Θεατρικό Καταφύγιο μετά την οικονομική κρίση του 2013, το είχε δείξει με διαφορετικούς τρόπους και παλαιότερα με σειρά άλλων ιστορικών πρωτοβουλιών. Εκ των πραγμάτων, στις πέντε δεκαετίες της ύπαρξής του ο ΘΟΚ λειτούρ - γησε περισσότερο ως το θέατρο της ελληνοκυπριακής κοινότη- τας παρά σύνολης της Κύπρου. Παρά ταύτα, επέδειξε τόλμη και ηγεσία σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας του νησιού μας, συνθέ- τοντας αντίμολες τάσεις, πολιτικές, καλλιτεχνικές, ακόμη και εθνοτικές. Οι παρεμβάσεις του Οργανισμού μετά την Εισβολή, με τις περιοδείες των παραστάσεών του στην Ελλάδα και το εξω- τερικό, που φώτισαν την ανθρώπινη πλευρά του κυπριακού δρά- ματος, η ιστορική συνεργασία με το Τουρκοκυπριακό Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας (2016), που κατέλυσε, έστω προς στιγμήν, τα καλλιτεχνικά συρματοπλέγματα, η μεγαλειώδης επαναδιεκδί- κηση του αρχαίου θεάτρου της Σαλαμίνας υπό την αιγίδα της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για τον Πολιτισμό (2015, 2016), που γενναιόκαρδα αγνόησε τις αντιδράσεις, μαρτυρούν έναν Ορ- γανισμό που διαθέτει πλήρη συναίσθηση του ιστορικού του βά- ρους. Πέρα από τα όποια προβλήματα, τις κατά καιρούς αστοχίες ή τις προσωπικές πικρίες που δικαίως ή αδίκως εκφράζονται, η Κύπρος κάνει θέατρο πολύ μεγαλύτερο από το μέγεθός της — κι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ηγεσία του ΘΟΚ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω προσωπικά τους συγγραφείς του τό- μου για την ποιότητα και την ταχύτητα της ανταπόκρισής τους στο κάλεσμα του ΘΟΚ. Πρωτίστως, όμως, οφείλω ευγνωμοσύνη στη Μαρία Ευσταθίου, τη Μαρίνα Μαλένη, την Κυριακή Αργυρού και τον Σάββα Κυριακίδη, που συνεργάστηκαν άψογα μαζί μου εξαρχής για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση αυτού του φιλόδοξου εγχειρήματος, που ευελπιστώ ότι τιμά όπως του αξίζει «το θέατρό μας». ΕΙΣΑΓΩΓΗ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==