288 __ 289 σφέροντας παραστάσεις που τον καθιέρωσαν στη συνείδηση του κόσμου ως τον άξιο θεατρικό φορέα της Κύπρου, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου κατά τη συνεδρία του της 23ης Αυγού- στου 1982 συνέστησε Υπουργική Επιτροπή για εξέταση της λειτουργίας του ΘΟΚ και ως Αναπτυξιακού Φορέα, όπως προνοεί και ο σχετικός νόμος. Απο ΣημέιωμΑ του τ. ΛέιτουρΓου ΘέΑτρικηΣ ΑνΑπτυξηΣ Α΄, ΑνδρέΑ μιχΑηΛιδη Είναι ενδεικτικό ότι το 1981 διατέθηκε για την ενίσχυση θιάσων του ελεύθερου θεάτρου ποσό 5.000 λιρών, για το 1982 ποσό 10.000 λιρών, το 1983 15.000 λιρών, και για το 1984 ζητήθηκε από την κυβέρνηση ποσό 50.000 λιρών. Από την 1η Ιανουαρίου 1988 διορίζε- ται Λειτουργός Θεατρικής Ανάπτυξης ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, που παραμένει στον Οργανισμό μέχρι την αφυπηρέτησή του το 2000. Ο ρόλος του Μιχαηλίδη υπήρξε καθοριστικός στη χάραξη πολιτι- κής στήριξης του θεάτρου ποικιλοτρόπως. Η ιστορία ενός συγκροτημένου προγράμματος επιχορηγήσεων αρχίζει να γράφεται το 1983 με απόφαση του Δ.Σ. του ΘΟΚ για παραχώρηση χορηγίας προς το Νέο Θέατρο του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη. Το 1987 και 1989 άρχισε η επιχορήγηση των Σατιρικού Θε - άτρου, Θεάτρου ΕΝΑ και ΕΘΑΛ, και το 1996 του Θεάτρου Σκάλα, επιχορηγημένων θεάτρων με σταθερή λειτουργία μέχρι σήμερα. Για πρώτη φορά το 1985 ο ΘΟΚ υιοθετεί όρους και κριτήρια για τη διάθεση χορηγιών προς το ελεύθερο θέατρο, τα οποία τροπο- ποιούνται το 1993. Προκειμένου να διασφαλίζεται η σωστή διάθεση των κονδυλίων, ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας ελέγχει όχι μόνο τον ΘΟΚ, αλλά και τα θέατρα που επιχορηγούνται πάγια από αυτόν, εφόσον η κρατική χορηγία ανέρχεται σε ποσό πέραν του 60% του προϋπολογισμού τους. Σε γενικές γραμμές, τα κριτήρια του 1993: Αναφέρονταν στην προώθηση της ανάπτυξης του θεάτρου, • την αποκέντρωση, την κυπριακή γραφή, τη στήριξη του θεά- τρου τόσο οικονομικά όσο και σε είδος, χωρίς συγκεκριμένες αναφορές στον τρόπο κρίσης. Δεν είχαν προθεσμίες. • Δεν είχαν συγκεκριμένες παραμέτρους (π.χ. αριθμό αιτήσεων • που μπορούσαν να υποβληθούν, αριθμό σχημάτων που θα επιχορηγούσε ο ΘΟΚ, καθορισμένο κονδύλι που θα διετίθετο). Δεν περιέγραφαν με διαφάνεια τον τρόπο αξιολόγησης των • αιτητών. Ο ΘΟΚ αναλαμβάνει έτσι τα ηνία για τη στήριξη του θεάτρου. Το εν λόγω σχέδιο δημιουργούσε μεν συνθήκες προστασίας για τα υπάρχοντα σχήματα, δεν επέτρεπε όμως εύκολα τη δημιουρ- γία νέων σχημάτων, εφόσον το πλαίσιο επιχορήγησης ήταν ασαφές, τα κριτήρια μη μετρήσιμα και δεν δημιουργούνταν κίνητρα ή συνθήκες για να δοκιμάσουν νέοι θίασοι τις δυνάμεις τους. ΑΝΑΓΚΗ ΑΛΛΑΓΗΣ – ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 2000 Μετά από τις επανειλημμένες επισημάνσεις του Γενικού Ελεγκτή ότι τα κριτήρια πρέπει να «διαμορφωθούν με τέτοιον τρόπο ώστε να παρέχεται η δυνατότητα να αποτιμώνται σε χρήμα», ότι τούτο πρέπει να γίνει «για πιο δίκαιη κατανομή και έλεγχο της χορηγίας», αλλά και ότι πρέπει να είναι πιο μετρήσιμα και διαφανή, ώστε να επενεργούν πιο ευεργετικά στην ανάπτυξη του θεάτρου, το 2001 γίνεται η πρώτη ουσιαστική κίνηση για τη μεταρρύθμιση του συστήματος των χορηγιών. Τη σκυτάλη του Τμήματος Θεατρικής Ανάπτυξης παίρνει από τον Ανδρέα Μιχαη- λίδη η Μαρίνα Μαλένη, επί προεδρίας Αλέξανδρου Κινάνη. Στο Τμήμα προστίθεται το 2002 ακόμα ένας βασικός συντελεστής, η Βοηθός Γραμματειακή Λειτουργός Νίκη Μουρουζή. Οι δύο γυναί - κες καλούνται να κρατήσουν στους ώμους τους την οργάνωση και τη διαχείριση των θεμάτων, αλλά και τη βελτίωση των Αρχείων Θεατρικής Ανάπτυξης του ΘΟΚ. Στις 16.1 . 2002 εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο και εφαρμόζονται τρία σχέδια επιχορηγήσεων θεατρικής δημιουργίας ΘΟΚ: Σχέδιο Αʹ: Ad hoc παραγωγές άτυπων ομάδων, χορηγίες μέχρι • 8.500 ευρώ (όλα τότε σε λίρες). Σχέδιο Βʹ: Ad hoc παραγωγές μη κερδοσκοπικών εταιρειών — • μέχρι 35.000 ευρώ. Σχέδιο Γʹ: Ετήσιο — Εγγεγραμμένες μη κερδοσκοπικές εταιρείες — • 170.000–220.000 ευρώ έκαστη ετησίως. Στόχοι τους ήταν: Η ενδυνάμωση των εδραιωμένων θιάσων • Η ενθάρρυνση για τη δημιουργία νέων ομάδων • Η αποκέντρωση (όχι στη συγκέντρωση σχημάτων μόνο στην • πρωτεύουσα) Ο εκσυγχρονισμός των παλαιότερων όρων και κριτηρίων, ώστε • να συνάδουν με τα νέα δεδομένα, τόσο της Κύπρου όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα επέτρεπε σε μια νέα ομάδα να στηριχτεί από εμφάνισής της από το Σχέδιο Αʹ, να ορθοποδήσει και να στηριχτεί πιο αποτελεσματικά ως μη κερ- δοσκοπική εταιρεία στο πλαίσιο του Σχεδίου Βʹ και, αφού αποδεί - ξει την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητά της, να περάσει στο ετήσιο σχέδιο χορηγιών Γʹ . Το σύστημα παραχώρησης των κρατικών χορηγιών από το κρα- τικό θέατρο αποτελεί πρωτοτυπία αλλά και προτέρημα, εφόσον άνθρωποι του θεάτρου που γνωρίζουν το αντικείμενο και τη φιλοσοφία του διαχειρίζονται και έχουν λόγο στην πολιτική που διαμορφώνεται, σε αντίθεση με τεχνοκρατικές προσεγγίσεις που αφήνουν πολλές φορές τον πολιτισμό άναυδο και διψασμένο. Πώς επηρέασε αυτό το γεγονός το σύστημα χορηγιών ως προς τη δημιουργία και ανάπτυξη σχημάτων; Το 2001, όταν ξεκίνησε η διαδικασία αναθεώρησης των παλαιών όρων και κριτηρίων επί διεύθυνσης Άντη Παρτζίλη και προεδρίας Αλέξανδρου Κινάνη, υπήρχαν κατά μέσο όρο τέσσερα επιχορηγούμενα σχήματα, ενώ το 2010, και πριν αρχίσει η διαδικασία διαβούλευσης για δημι- ουργία νέου προγράμματος επιχορηγήσεων, τα σχήματα ήταν πέραν των τριάντα πέντε. Επιπλέον, όπως φαίνεται στην ετήσια έκθεση του ΘΟΚ για το 2003, τα τέσσερα βασικά θέατρα ετήσιας χορηγίας λάμβαναν μισό περίπου εκατομμύριο λίρες (περίπου 850.000 ευρώ) και τα υπόλοιπα περίπου το ένα τέταρτο όλα μαζί, δηλαδή γύρω στις 190.000 ευρώ. Η στήριξη του ΘΟΚ προς τα σχήματα περιλάμβανε επίσης την κάλυψη ενοικίων και άλλων εξόδων λειτουργίας, παραστάσεων, περιοδειών, την παροχή στέ- γης ή τεχνική βοήθεια υπό μορφήν κατασκευής ή παραχώρησης σκηνικών ή κοστουμιών, παροχή τεχνικών μέσων, διαθέσεως προσωπικού με ειδικές γνώσεις (ηθοποιών, σκηνοθετών, τεχνι- κών κ.λπ.).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==