Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου.1971-2021. Μισός αιώνας θέατρο, Ένας κόσμος ολόκληρος

256 __ 257 Σε μια πρώτη διπλή προσπάθεια, αφενός, να συναντήσει το εφη- βικό κοινό και, αφετέρου, να προσφέρει την εμπειρία ενός κλασι - κού σαιξπηρικού έργου, στις 5 Νοεμβρίου 1995 η Παιδική Σκηνή ΘΟΚ ανεβάζει το Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας σε μετάφραση και διασκευή Κωστή Κολώτα και σκηνοθεσία Ανδρέα Μαραγκού. Η εν λόγω θεατρική διασκευή επιχειρεί και καταφέρνει με επιτυχία να φέρει σε επαφή το παιδικό και εφηβικό θεατρικό κοινό με την κλασική δραματουργία μέσα από προγραμματισμένες παρα- στάσεις οι οποίες απευθύνονται ειδικά σε μαθήτριες και μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευ τεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατά την πε- ρίοδο Νοεμβρίου 1995 – Απριλίου 1996. Αντιμετωπίζοντας κείμενο και συγγραφική πρόθεση με σεβασμό, τόσο η διασκευή όσο και η παράσταση καταφέρνουν να αναδείξουν το βαθύτερο νόημα του έργου, το οποίο ουσιαστικά απορρίπτει κάθε βίαιη αλλαγή και επέμβαση στη φύση, θεωρώντας κάθε μορφή ζωής ως ιερή. Κατά την υπό εξέταση περίοδο ανεβαίνουν επίσης οι εξής παρα- στάσεις: Ευγένιου Τριβιζά Χίλιες και μία γάτες (1991) σε σκηνοθε- σία Τάσου Αναστασίου, Γιάννη Ξανθούλη Ανέβα στη στέγη να φάμε το σύννεφο (1998) σε σκηνοθεσία Ανδρέα Μαραγκού και σε επανάληψη Το Γελαστό Μουστάκι (1993) της Φιλίσας Χατζηχάννα σε σκηνοθεσία επίσης Ανδρέα Μαραγκού. ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (2000–2010): ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΞΕΝΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ – ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟ Η τέταρτη περίοδος λειτουργίας της Παιδικής Σκηνής ΘΟΚ, η οποία εκτείνεται χρονικά από το 2000 μέχρι το 2010, χαρακτηρί- ζεται, όπως είναι λογικό, από την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στις παραστάσεις, ευρύτερη τάση στα θεατρικά δρώμενα αυτής της εποχής. Ταυτόχρονα, η περίοδος σημαδεύεται από τη διαδο- χική αλλαγή στέγης για τις παιδικές παραστάσεις του ΘΟΚ, καθώς η ανακαίνιση της υφιστάμενης έδρας της Παιδικής Σκηνής στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας (2003–2006), η κατάρρευση της σκε- πής του ανακαινισμένου δημοτικού θεάτρου (11 Ιουνίου 2008), αλλά και οι ανάγκες των ίδιων των θεατρικών παραστάσεων, οδη γούν στην αναζήτηση διαφόρων και διαφορετικών θεατρικών χώρων. Επιπρόσθετα, η παρούσα θεατρική περίοδος χαρακτηρί- ζεται από σκηνοθετικούς πειραματισμούς, οι οποίοι, ανάλογα με το εκάστοτε σκηνοθετικό όραμα, επενδύουν στο θέαμα και την εμπειρία, συχνά καταργούν την απόσταση σκηνής και πλατείας, ευνοούν τη συμμετοχή του κοινού στη δράση και επιχειρούν πολλαπλές θεατροποιήσεις, εγκιβωτίζοντας το θέατρο μέσα στο θέ- ατρο. Μέσα σε δέκα θεατρικές περιόδους, και παρά τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της δεκαετίας, η Παιδική Σκηνή παρουσιάζει δεκαπέντε νέες παραγωγές για παιδιά, νέους και εφήβους, εισά- γοντας για πρώτη φορά τον θεσμό του Θεάτρου Βαλίτσα. Διάγοντας μια θεατρική περίοδο κατά την οποία ευνοείται ο σκη- νοθετικός πειραματισμός, η Παιδική Σκηνή ΘΟΚ φιλοξενεί πα- ραστάσεις οι οποίες στηρίζονται, πέρα από το δραματικό κείμενο, και σε ευρήματα τα οποία στοχεύουν να δημιουργήσουν δυνα- μικά πολυθεάματα, ώστε να βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κο- ντά στο παιδικό και μαθητικό κοινό. Στη βάση της πιο πάνω επιδίωξης, η τέταρτη περίοδος λειτουργίας της Παιδικής Σκηνής ΘΟΚ ανοίγει την αυλαία της με το έργο της Ν. Σλεπάκοβα Η γάτα που πήγαινε όπου της άρεσε, σε μετάφραση Νόνας Μολέσκη και σκηνοθεσία Ανδρέα Ιακώβου, στις 15 Οκτωβρίου 2000 στο Θέατρο της Αγοράς του Αγίου Ανδρέα στη Λευκωσία. Σε μια διασκευή του ομώνυμου παραμυθιού του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, το μήνυμα της ελευθερίας ως υπέρτατου αγαθού επικοινωνείται μέσα από μια παράσταση που στηρίζεται στο θέαμα, το παιχνίδι και τη συμμετοχή του παιδικού θεατρικού κοινού. Στο ίδιο μοτίβο κινούνται αρκετές άλλες παραστάσεις της περιόδου, όπως το βρα- βευμένο έργο της Πωλίνας Θρασυβουλίδου Το όνειρο του δράκου σε σκηνοθεσία Αλεξίας Παπαλαζάρου, με επίσημη πρώτη στις 28 Οκτωβρίου 2001, και το έργο του Βαλέρυ Πετρώφ Στη χώρα του Πήτερ Παν, το οποίο ανεβαίνει τον Φεβρουάριο του 2001 σε μετάφραση Βούλας Καραμπίδου, διασκευή Λιάνας Κοταλακίδου και σκηνοθεσία Αλεξίας Παπαλαζάρου. Στο πλαίσιο αυτό, ξεχωρίζει το έργο της Ξένιας Καλογεροπούλου Το Σκλαβί, το οποίο ανεβαίνει τον Φεβρουάριο του 2007 σε σκηνοθεσία Αλεξίας Παπα - λαζάρου, καθώς σμίγει τον λαϊκό μύθο με το θέαμα και στοχεύει στη συμμετοχή του κοινού, υιοθετώντας τεχνικές αποστασιο- ποίησης του ηθοποιού από τη δράση και ενσωμάτωσης του θιά- σου με το κοινό, καταργώντας παράλληλα την απόσταση ανάμεσα σε σκηνή και πλατεία. Η εμπειρία του Μαύρου Θεάτρου επανέρχεται στην Παιδική Σκηνή ΘΟΚ στις 8 Οκτωβρίου 2006 με το έργο του Γιάννη Ξαν- θούλη Μέσα στο νερό δασκάλα σε σκηνοθεσία Παντελή Άντωνα. Η παράσταση εισάγει με φαντασμαγορικό τρόπο τον θεατή στον κόσμο του βυθού, προωθώντας τόσο τις πανανθρώπινες αξίες του έργου, όσο και την ιδέα της περιβαλλοντικής συνείδησης και του σεβασμού προς τη φύση. Καθώς στην αυγή της νέας χιλιετίας η ευρύτερη χρήση των πο- λυμέσων και η οργανική εμπλοκή της τεχνολογίας στο θεατρικό κείμενο και τη θεατρική πρακτική γίνονται μέρος του σκηνοθετικού οράματος, στοχεύοντας στις πολλαπλές θεατροποιήσεις και στη διεύρυνση του παραστασιακού σύμπαντος, η οθόνη γί- νεται ακόμη ένα εργαλείο-κείμενο προς ανάγνωση στην εργαλειοθήκη του θεάτρου για παιδιά. Το παιχνίδι της σκηνής με την οθόνη είναι κυρίαρχο στην παράσταση του έργου της Αθηνάς Δρακοπούλου Ο λαίμαργος βασιλιάς (Νοέμβριος 2002) σε σκηνοθεσία Παντελή Άντωνα, δημιουργώντας την αίσθηση της παράλ- ληλης δράσης σε δύο επίπεδα, τα οποία συνδιαλέγονται και αλ- ληλεπιδρούν, εγείροντας το ενδιαφέρον και την έκπληξη των θεατών. Την επόμενη θεατρική περίοδο, και συγκεκριμένα στις 12 Οκτωβρίου 2003, ανεβαίνει από την Παιδική Σκηνή ΘΟΚ η πα- ράσταση Η νεράιδα του φεγγαριού του Yuri Stupel σε σκηνοθεσία Πίτσας Αντωνιάδου — παράσταση η οποία στηρίζεται επίσης σε μεγάλο βαθμό στη σχέση της σκηνής με τη μεγάλη, στρογγυλή σαν πανσέληνο οθόνη, που τοποθετείται σε κεντρικό σημείο στον χώρο. Η διαλεκτική ανάμεσα σε δράση και προβολή επανέρ - χεται ως σκηνοθετικό εύρημα και στην παράσταση Η κοιμωμένη ξύπνησε των Ξένιας Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλου, η οποία έκανε πρεμιέρα στις 7 Οκτωβρίου 2007, σε σκηνοθεσία Τάσου Ράτζου, με την οθόνη να λειτουργεί κυρίως ως σκηνική μεταφορά της σύγχρονης εποχής, τονίζοντας την αντίστιξη ανά- μεσα σε σκηνικό και μυθικό κόσμο. Οι στενοί δεσμοί του ΘΟΚ με τη νεοελληνική δραματουργία και τη σύγχρονη θεατρική πρακτική στον ελλαδικό χώρο εντοπίζο- νται όχι μόνο στις επιλογές του ρεπερτορίου, αλλά και στις συνερ - γασίες με Ελλαδίτες σκηνοθέτες, οι οποίοι αναλαμβάνουν αρκετές σκηνοθεσίες της περιόδου. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, ο Τάσος Ράτζος σκηνοθετεί το έργο Τ’ αθάνατο νερό, που ανεβαίνει στις 12 Οκτωβρίου του 2008 στο Δημοτικό Θέατρο Λατσιών και, αντλώντας στοιχεία από την κυπριακή παράδοση, συνενώνει το κυπριακό παραμύθι Η Καστανομαλλούσα με το κυκλαδίτικο παραμύθι Η Μυλωνού.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==