Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου.1971-2021. Μισός αιώνας θέατρο, Ένας κόσμος ολόκληρος

ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΘΟΚ Αρκάς Το πρώτο θεατρικό έργο του γνωστού δημιουργού κόμικς Αρκά, η κωμωδία Εχθροί εξ αίματος (γρ. 2007), παρουσιάζεται στην Πειραματική Σκηνή το 2018. Η σκηνοθεσία της Μαρίας-Λουί- ζας Παπαδοπούλου αναδεικνύει τον παιχνιδιάρικο σουρεαλισμό της εμφύλιας διαμάχης μεταξύ των ζωτικών οργάνων ενός τραυ- ματισμένου οργανισμού, βασισμένη στο κωμικό ταλέντο και τον αυτοσχεδιαστικό οίστρο των τριών πρωταγωνιστών (Ανδρέας Τσουρής, Μιχάλης Μουστάκας, Χριστόφορος Μαρτάς). Γιάννης Μαυριτσάκης Με αφετηρία μια πραγματική ιστορία απαγωγής ενός ανήλικου κοριτσιού από έναν άνδρα, η οποία απο- καλύφθηκε το καλοκαίρι του 2006 στην Αυστρία, ο Γιάννης Μαυ- ριτσάκης μεταπλάθει αυτό το σκοτεινό γεγονός σε ένα εξίσου σκοτεινό, σκληρό θεατρικό έργο. Το Wolfgang (γρ. 2007) παρου- σιάζεται στη Νέα Σκηνή το 2012 σε διεισδυτική σκηνοθεσία Μά- ριου Μεττή, που καταφέρνει να παρακολουθήσει τη σκοτεινή μοναχική πορεία του Βόλφγκανγκ και συγχρόνως να αναδείξει ό,τι τον περιβάλλει. Το πρόσωπό του αντιμετωπίζεται στην ολότητά του χάρη στον ποιητικό μινιμαλισμό της σκηνογραφικής πρότασης της Μαρίνας Χατζηλουκά, μα και χάρη στην ερμηνευτική ικα- νότητα των επτά ηθοποιών. Στον ρόλο του Βόλφγκανγκ ο Χάρης Χαραλάμπους, ο οποίος χαρίζει συμπαγή εσωτερικότητα στον ψυχισμό του ήρωα, ρίχνοντας φως στις αθέατες πλευρές του. Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗ ΣΚΗΝH Η σκηνική μεταφορά λογοτεχνικών έργων μέσω της διασκευής ή της δραματουργικής επεξεργασίας τους συνιστά φαινόμενο που εντάθηκε ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, αλλά εντοπιζό- ταν και παλαιότερα. Στο ρεπερτόριο του ΘΟΚ περιλαμβάνονται κυρίως συγγραφείς της μεταπολεμικής πεζογραφίας. Τον Ιανουάριο του 1976 παρουσιάζεται το Καληνύχτα Μαργαρίτα, θεατρική διασκευή από τον Γεράσιμο Σταύρου του διηγήματος του Δημήτρη Χατζή «Μαργαρίτα Περδικάρη» (γρ. 1967). Η σκη- νοθεσία του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη σκιαγραφεί ρεαλιστικά τον μικρόκοσμο μιας επαρχιώτικης οικογένειας που υφίσταται τη δοκιμασία της Κατοχής, με τη συμβολή της σκηνογραφίας του Κώστα Καυκαρίδη, η οποία ρυθμίζει λειτουργικά την εναλλαγή των εννιά εικόνων του έργου. Στον ρόλο της αντιστασιακής νεα- ρής δασκάλας Μαργαρίτας η Ελληνίδα ηθοποιός Κατερίνα Κα- ραγιάννη. Η παραγωγή κάνει έναν μεγάλο κύκλο παραστάσεων, συμπεριλαμβανομένων και μαθητικών, προσδοκώντας να μετα- φέρει τη διαλεκτική σχέση μεταξύ των καιρών «της τοτινής κα- τοχής και της παιδαγωγικής της δικής μας»,65 ενισχύοντας επίσης και την πολιτική νοηματοδότηση του τότε ρεπερτορίου. Τον Νοέμβριο του 2014 ανεβαίνει το Τρίτο στεφάνι του Κώστα Ταχτσή (γρ. 1962) στην εύστοχη δραματοποίηση του Σάββα Κυ- ριακίδη και τη συγκινητική σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά. Αποδόθηκε ως ένα γυναικείο αφήγημα, οργανωμένο γύρω από τη δράση των δύο κεντρικών προσώπων, της Εκάβης (Αννίτα Σαντοριναίου) και της Νίνας (Στέλα Φυρογένη), ανάμεσα σε ανα- ρίθμητα πρόσωπα που καθόρισαν τις διαδρομές τους. Τα σκηνικά και τα κοστούμια σχεδίασαν περίτεχνα οι Εδουάρδος Γεωργίου και Λάκης Γενεθλής αντίστοιχα. Το χαρακτηριστικό μουσικό απο- τύπωμα της Ευανθίας Ρεμπούτσικα ταξίδεψε το κοινό στους χώ65. Α. Χριστοφίδης, στο Πρόγραμμα παράστασης, χ.σ. ενέργεια των ηθοποιών. Ξεχωρίζουν επίσης οι εξαιρετικές μου- σικές ενορχηστρώσεις του Σταμάτη Σπανουδάκη από την πρώτη σκηνική παρουσίαση του έργου και οι χορογραφικές εμπνεύσεις της Λίας Χαράκη. Βασίλης Μητσάκης Με ένα απλό σχήμα, ο Βασίλης Μητσάκης κατοπτεύει με καυστικότητα στο Ό,τι φάμε… ό,τι πιούμε … (γρ. 1987) την αλλοτρίωση δύο ζευγαριών μέσης ηλικίας. Το έργο πα- ρουσιάζεται το 1989 σε σκηνοθεσία Μόνικας Βασιλείου και σκηνικά-κοστούμια Στέλλας Μιχαηλίδου, με τους τέσσερις ηθοποιούς να σχεδιάζουν γερά και πειστικά την ιδεολογική αλλοίωση των προσώπων της μεταπολεμικής γενιάς. ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ Μιχάλης Ρέππας – Θανάσης Παπαθανασίου Το δίδυμο Μιχάλης Ρέππας και Θανάσης Παπαθανασίου συγκαταλέγεται ανάμεσα στις νέες, δραστήριες συγγραφικές φωνές των τελών του 20ού αιώνα που μιλούν με καυστική ειλικρίνεια για τον σύγχρονο ελ- ληνικό κόσμο και τις ραγδαίες αλλαγές του. Δύο από τις πιο δη- μοφιλείς κωμωδίες τους ανεβαίνουν στον ΘΟΚ λίγα χρόνια μετά τη συγγραφή τους. Ως ευτυχής στιγμή καταγράφηκε από την κριτική63 το ανέβασμα του Έβρου απέναντι (γρ. 1999) το 2000 στη Νέα Σκηνή, σε σκηνο- θεσία Στέφανου Κοτσίκου, αποτελώντας επίσης και την πρώτη πανελλήνια σκηνική εκδοχή, στην οποία παρίστανται και οι ίδιοι οι συγγραφείς. Την απολύτως ρεαλιστική αισθητική της παρά- στασης καθόρισαν οι ερμηνείες ενός ισοδύναμου πενταμελούς ανσάμπλ ηθοποιών, που αποκάλυπταν ομαλά τα περάσματα από την κωμικότητα των καταστάσεων στην τραγική τους αλήθεια, μέσα στο ρεαλιστικό και λειτουργικό σκηνικό των Αχιλλέα Κε- ντώνη και Μαρίας Παπαχαραλάμπους. Την επόμενη θεατρική περίοδο οι Ρέππας και Παπαθανασίου επιστρέφουν στον ΘΟΚ με τη μαύρη κωμωδία Μπαμπάδες με ρούμι (γρ. 1996), την οποία σκηνοθετεί ο Φαίδρος Στασίνος, υπο- γραμμίζοντας την κωμικότητα των καταστάσεων, με πρώτιστο στόχο να προσφέρει γέλιο στο κοινό. 64 Τα σκηνικά και τα κο- στούμια αναλαμβάνει ο Άντρος Ρόπαλης και τη μουσική ο Μάριος Μελετίου. Βασίλης Κατσικονούρης Μπροστά στην γκρίζα πρόσοψη του κτιρίου ΘΟΚ ζωντανεύει Το μπουφάν της Χάρλεϋ ή Πάλι καλά (γρ. 2004) του Βασίλη Κατσικονούρη, μιας εκ των σημαντικών και αυθεντικών φωνών της σύγχρονης δραματουργίας, με τη σκηνική δράση να μοιάζει να ξετυλίγεται μπροστά στη σκοπιά του βουβού εύζωνα που φυλά το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Καθοδηγούμενη από το σκηνοθετικό βλέμμα του Γιώργου Μου - αΐμη, η Αννίτα Σαντοριναίου καταθέτει με εκφραστική ευθύτητα τον μονολογικό κλαυσίγελο μιας Ελληνίδας μάνας. Βαθιά εξομο- λογητική, άλλοτε σπαρακτική, άλλοτε τρυφερή και άλλοτε με κωμικό πρόσημο, μας υπενθυμίζει τα χαμένα όνειρα και τη μαται - ότητα της ζωής. 63. Βλ. ενδεικτικά: Ν. Μολέσκη, εφ. Φιλελεύθερος, 19 Νοεμβρίου 2000· Μ. Πιε- ρίδου, εφ. Απογευματινή, 28 Νοεμβρίου 2000· Θ. Συμεού, περ. Νέα Εποχή, τχ. 3–4 (2000), σσ. 74–75. 64. Φ. Στασίνος, «Σημείωμα σκηνοθέτη», στο Πρόγραμμα παράστασης, σ. 7.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==