Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου.1971-2021. Μισός αιώνας θέατρο, Ένας κόσμος ολόκληρος

218 __ 219 πέντε ανδρών ασθενών, δοσμένες με ζωντάνια από τους ηθοποι- ούς. Η σκηνική τους δράση ρυθμίζεται λειτουργικά από το σκη- νικό του Στέφανου Αθηαινίτη, με την πρόσοψή του να δίνει μια ενδιαφέρουσα όψη των εξωτερικών διαδρόμων του νοσοκομει- ακού δωματίου. Το 1987 ακολουθεί το ανέβασμα του Επικίνδυνου παιχνιδιού (γρ. 1984), μιας σάτιρας για τις γνωστές συγκρουσιακές σχέσεις γο- νέων και παιδιών, την οποία σκηνοθετεί ο Θάνος Σακκέτας, σε σκηνικά-κοστούμια της Κλάρας Ζαχαράκη-Γεωργίου. Οι πέντε ηθοποιοί προβάλλουν τα φαρσικά στοιχεία των ρόλων τους και στήνουν μια ανέμελη παράσταση με νεύρο, ρυθμό και άνεση. Έναν χρόνο αργότερα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνι - κή γλώσσα Ο Μίδας έχει αυτιά γαϊδάρου (γρ. 1988), με τον συγγρα- φέα να εμπιστεύεται ξανά το δίδυμο συνεργατών Ν. Χαραλάμπους και Σ. Αθηαινίτη για μια παράσταση ομαδική, καλοκουρδισμένη και σπιρτόζικη, που φανερώνει την κατάρα του χρήματος και την αλλοτριωτική δύναμή του στην ελληνική οικογένεια. Λούλα Αναγνωστάκη Υπήρξε μία από τις σημαντικότερες εκ- προσώπους της μεταπολεμικής ελληνικής δραματουργίας, κατα- θέτοντας πολυεπίπεδο έργο έντονου υπαρξιακού προβληματισμού και πολιτικού στοχασμού για την πρόσφατη ελληνική ιστορία. Στο ρεπερτόριο του Οργανισμού εμφανίζεται με δύο έργα της — από τα πιο εμβληματικά. Η Νίκη (γρ. 1978), το δράμα μιας οικογένειας μεταναστών στη Γερ- μανία που κουβαλούν τις ανοιχτές πληγές της μετεμφυλιακής Ελ- λάδας, ανεβαίνει το 1989 σε σκηνοθεσία Ανδρέα Πάντζη, ο οποίος αφουγκράζεται τον ποιητικό ρεαλισμό του έργου, προβάλλοντας την τραγική υφή των ηρώων. Με ανάλογο τρόπο στέκουν αρω- γοί του η σκηνογραφία του Θεόδουλου Γρηγορίου και η μουσική του Βάσου Αργυρίδη. Το 2018, έναν χρόνο μετά τον θάνατο της συγγραφέως, παρουσιάζεται στη Νέα Σκηνή Ο ήχος του όπλου (γρ. 1987) σε σκηνοθεσία Άδωνη Φλωρίδη. Η αναμέτρηση των γενεών και το αδιέξοδο της επικοινωνίας τους ευδοκιμεί στη σκηνή ρεαλιστικά, με μια ευτυχή διανομή που αποκαλύπτει με αληθοφάνεια την ψυχογραφία των προσώπων. Το τριεπίπεδο σκηνικό του Λάκη Γενεθλή απο- δίδει με γνησιότητα την κτιριακή διαμόρφωση της μεταπολιτευτικής Αθήνας, περιχαρακωμένης από τους συγκεχυμένους ήχους των δρόμων της (μουσική σύνθεση Χριστίνας Γεωργίου). Γιάννης Χρυσούλης Η νοοτροπία της ελληνικής επαρχίας και οι ιδιομορφίες της σε κοινωνικό αλλά και γλωσσικό επίπεδο φω- τογραφίζονται από τον Γιάννη Χρυσούλη στα Εγκαίνια (γρ. 1981), έργο το οποίο παρουσιάζεται το 1991 στην Κεντρική Σκηνή. Ο σκηνοθέτης Βαρνάβας Κυριαζής προσεγγίζει απλά και ρεαλιστικά το δράμα, με τους πέντε ηθοποιούς να αναδεικνύουν τα εκφραστικά ιδιώματα των ηρώων.61 61. Αξίζει να αναφέρουμε πως στο πλαίσιο της πολιτικής του Οργανισμού για προώθηση της θεατρικής γραφής διοργανώθηκε στις 29 Απριλίου 1991 συ- ζήτηση σε συνεργασία με την Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων Κύπρου, με θέμα τη «Σύγχρονη θεατρική συγγραφή», στην οποία συμμετείχαν οι συγγρα- φείς Γιάννης Χρυσούλης και Γιώργος Σκούρτης, οι οποίοι παρακολούθησαν και την πρεμιέρα του έργου. Επίσης, στις 30 Απριλίου ο Χρυσούλης δίνει διάλεξη με θέμα «Στοιχεία και τάσεις του σύγχρονου ελληνικού έργου». Η εκδήλωση διοργανώνεται σε συνεργασία με την Ένωση Ηθοποιών Κύπρου. Κωνσταντίνα Βέργου Ένα δυνατό ενδοοικογενειακό φάσμα συ- γκρούσεων, με επίκεντρο το γυναικείο φύλο και τις κοινωνικές συμβάσεις που το καταπιέζουν, συντίθεται στο έργο Ο γάμος της Αντιγόνης (γρ. 1982) της Κωνσταντίνας Βέργου, το οποίο παρου- σιάζεται στην Κεντρική Σκηνή ΘΟΚ το 1986. Η σφιχτοδεμένη και δωρική σκηνοθεσία του Νεόφυτου Ταλιώτη καταδύεται στην ουσία του έργου και αποκαλύπτει τον κοινωνικό προβληματισμό του. Το πενταμελές γυναικείο δυναμικό αποδίδει όλες τις δονή- σεις και τις εντάσεις των μεταξύ τους σχέσεων, ενώ συνοδεύεται από δύο άνδρες που βιώνουν κι αυτοί τα αδιέξοδά τους· μια σχέση πάλης. Εξίσου δωρική και αυστηρή είναι η σκηνογραφία του Άγγελου Αγγελή, που υπογραμμίζει την επιθυμητή ποιητική διάθεση, υποβοηθούμενη επίσης από την εμβόλιμη μουσική ενός βιολιστή. Στην πρεμιέρα του έργου παρίσταται η συγγραφέας. Μάριος Ποντίκας Από το 1971, όταν γράφει το πρώτο του έργο, έως σήμερα ο Μάριος Ποντίκας συνιστά μια αξιοσημείωτη προ- σωπικότητα της νεοελληνικής δραματικής γραφής, που δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένα ρεύματα και τάσεις. Η γυναίκα του Λωτ («Έστω … ») (γρ. 1983), έργο που εστιάζει στο αμάρτημα της αιμομιξίας και πώς αυτό καθορίζει το είναι και το φαίνεσθαι μιας οικογένειας, μεταφέρεται στη σκηνή το 1995 από τον Φαίδρο Στασίνο, με επίκεντρο τις αθέατες καταστάσεις της ανθρώπινης ψυχής και την ποιητική δύναμη του λόγου. Στις γκρί- ζες ζώνες ενός διαμερίσματος, δίχως δυνατότητα διαφυγής (σκη- νικό Γιώργου Χιώτη), οι Αννίτα Σαντοριναίου (Θεοδώρα), Έλενα Παπαδοπούλου (Ρήνα) και Στέλιος Καυκαρίδης (Παντελής) δομούν εμφατικά και αληθινά ένα τριαδικό σχήμα ατέρμονης σύ- γκρουσης, υπηρετώντας τον σκηνοθετικό στόχο. Η μουσική του Ευαγόρα Καραγιώργη υπογραμμίζει τη δραματική ένταση. Η πα- ράσταση φιλοξενείται στο Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας το 1996, με τον συγγραφέα να παρίσταται σε αυτήν. Το αφιέρωμα του 2006 στο νεοελληνικό έργο περιλαμβάνει και μια ενδιαφέρουσα σκηνική ανάγνωση του έργου Ο δολοφόνος του Λάιου και τα κοράκια (γρ. 2004) από την Πειραματική Σκηνή, μια ιδιότυπη διακειμενική σύνθεση που αντλεί υλικό από τον οι- διπόδειο μύθο. Το σκηνοθετικό εγχείρημα της Λέας Μαλένη, γόνιμο, λεπτοδουλεμένο και σύγχρονο, επικεντρώνεται στη σουρε- αλιστική απεικόνιση του υποσυνείδητου του Οιδίποδα. Πολύτιμοι συνεργοί στέκονται το αφαιρετικό εικαστικό περιβάλλον (Μελίτα Κούτα), που έχει τη μορφή σχεδόν μιας μήτρας ρουφήχτρας, το υπαινικτικό ηχόστρωμα (Γιώργος Ροδοσθένους), οι ευρημα- τικές προβολές (Νικολέτα Καλαθά) και οι υποβλητικοί φωτισμοί (Καρολίνα Σπύρου). Το δίπτυχο μονολόγων ερμηνεύουν με ισορ- ροπία και τεχνική αρτιότητα η Στέλα Φυρογένη (Γυναίκα) και ο Νεοκλής Νεοκλέους (Άνδρας). Γιάννης Ξανθούλης Εικόνες, αντικείμενα, ιστορίες και πρόσωπα του παρελθόντος του 1986 αναδύονται από τον σκουπιδότοπο του 2086 και «φέρνουν γέλιο και δάκρυ, αλλά και πικρές διαπιστώσεις για τη σύγχρονη ζωή μας»,62 σύμφωνα με τον Γιάννη Ξανθούλη, συγγραφέα των Σκουπιδιών (γρ. 1986). Η μουσική επιθεώρησή του παρουσιάζεται το καλοκαίρι του 2002 σε σκη- νοθεσία Βαρνάβα Κυριαζή, ως μια ανέμελη και χορταστική πα- ράσταση. Μέσα στις λευκές, φαντασματικές αποχρώσεις του σκηνικού και των κοστουμιών του Άντρου Ρόπαλη, δέκα επιθε- ωρησιακά νούμερα ξεδιπλώνονται αβίαστα χάρη στη ζωτική 62. Γ. Ξανθούλης, Δελτίο Τύπου της παραγωγής, Αρχείο ΘΟΚ, 30 Μαΐου 2002.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==