216 __ 217 Κώστας Βάρναλης Το μοναδικό θεατρικό έργο του μείζονος συγ- γραφέα και ποιητή Κώστα Βάρναλη Άτταλος ο Τρίτος (γρ. 1972) συνιστά ένα αντιστασιακό κείμενο για τους μηχανισμούς εξου- σίας και κοινωνικής καταπίεσης. Η παραγωγή του ΘΟΚ αποτέλεσε την πρώτη επαγγελματική σκηνική πραγμάτωση του έργου στον ευρύτερο ελληνικό χώρο,55 κάνοντας πρεμιέρα στο Θερινό Θέατρο Δημοτικού Κήπου στις 24 Ιουνίου 1977. Η σκηνοθεσία του Νίκου Χαραλάμπους κέρδισε τα εύσημα για το καλοδουλε- μένο σκηνικό της ύφος, που συνδύαζε τον ρεαλισμό με το στιλιζά - ρισμα και το γκροτέσκο και συγχρόνως αναδείκνυε την καυστική σάτιρα του έργου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια του Γιώργου Ζιάκα συνέβαλαν στην απόδοση του χωροχρόνου του έργου, ενώ η μουσική του Γιώργου Κοτσώνη έδεσε εξαίσια με το όλο απο - τέλεσμα. Αξιοσημείωτες ήταν οι επιδόσεις όλων των ηθοποιών, με τον Αντώνη Κατσαρή στον ρόλο του Άτταλου να ξεχωρίζει για το δαιμονικό, νευρωτικό παίξιμό του. Γιώργος Σκούρτης Με ένα ποικιλόμορφο δραματολόγιο, ο Γιώρ- γος Σκούρτης, τολμηρός σχολιαστής της σύγκρουσης του ατόμου με το καταπιεστικό κοινωνικό σύστημα, κάνει αισθητή την εμφάνισή του στον ΘΟΚ. Ο Καραγκιόζης παραλίγο βεζύρης (γρ. 1973) ανεβαίνει τον Μάιο του 1982 σε σκηνοθεσία Βλαδίμηρου Καυκαρίδη, ιδωμένος ως «ένα λαϊκό θέαμα ποιότητας».56 Μέσα στο διττό σκηνικό περι- βάλλον — μια σύνθεση ετερόκλητων στοιχείων — του Κώστα Καυκαρίδη, το υποκριτικό δυναμικό δίνει ανθρώπινα μέτρα στις γνωστές φιγούρες του είδους (Σπύρος Σταυρινίδης: Καραγκιόζης, Ανδρέας Μούστρας: Χατζηαβάτης, Σταύρος Λούρας: Κολλητήρι, Φαίδρος Στασίνος: Σταύρακας) και καταφέρνει έτσι να επικαι- ροποιήσει την πλοκή. Επτά χρόνια αργότερα ο μονόλογος Η υποταγή (γρ. 1976) ερμη- νεύεται από τον Τάκη Χριστοφάκη, με τη σκηνοθετική συνεργα- σία των Νίκου Σιαφκάλη και Παναγιώτη Σέργη. 57 Μέσα στον απέριττο χώρο ενός γραφείου (σκηνικό Άντη Παρτζίλη) και κάτω από την κρεμασμένη φωτογραφία του δικτάτορα, ο ήρωας Μα- νώλης αποδίδεται ως ένας συμβιβαστικός μετα-χουντικός άνθρω - πος που λιποψυχεί μπροστά στην εξουσία. Με τους Ηθοποιούς (γρ. 2000) η έννοια της εξουσίας αναλύεται μέσα από το σχήμα του μετα-θεάτρου. Το έργο παρουσιάζεται το 2006 στο πλαίσιο του αφιερώματος για το νεοελληνικό θέατρο, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Πάντζη.58 Ακολουθώντας το σκηνοθετικό πρόσταγμα, το ερωτικό τρίγωνο ηθοποιών σχηματίζεται ισορροπημένα από τους Ντίνο Λύρα, Σώτο Σταυράκη και Έλια Ιωαν- νίδου (Άλφα, Βήτα, Γάμμα) μέσα σε μια αφαιρετική σκηνή (σκη- νικό Βασίλη Ιερείδη), διασχίζοντας τα περάσματα από την ερωτική επιθυμία στην επιθυμία για εκδίκηση, από τη ζωή στο επάγγελμα και στους θεατρικούς ρόλους. 55. ΣτΕ: Για τον δεύτερο κύκλο παραστάσεων στο Θέατρο Λυκαβηττού στην Αθήνα βλ. κεφάλαιο 1. 56. Βλ. Καυκαρίδης, στο Πρόγραμμα παράστασης, χ.σ. 57. ΣτΕ: Για την προσφορά του Παναγιώτη Σέργη στον Οργανισμό βλ. κεφά - λαιο 3.35. 58. Στο πλαίσιο του αφιερώματος στο νεοελληνικό έργο εκείνης της θεατρι- κής περιόδου, διοργανώθηκε εκδήλωση προς τιμήν του παρουσιαζόμενου συγγραφέα με τη συμμετοχή του Θεόδωρου Γραμματά, καθηγητή Θεατρολογίας στο ΕΚΠΑ, στις 16 Οκτωβρίου 2006.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==