ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΘΟΚ και οι ηθοποιοί, με το κωμικό τους αισθητήριο να οργιάζει. Η Αν- νίτα Σαντοριναίου ως Μήδεια αφήνει πάλι το στίγμα της με την αφοπλιστική ερμηνεία της. Παύλος Μάτεσις Με το έργο Η τελετή (γρ. 1966)53 του έμπειρου συγγραφέα και μεταφραστή Παύλου Μάτεσι, μια μαύρη κωμωδία που σαρκάζει τον κοινωνικό θεσμό της κηδείας, ο ΘΟΚ μάς εισά- γει τον Μάρτιο του 2007 σε μια άλλη σουρεαλιστική ψηφίδα του ελληνικού θεάτρου. Η σκηνοθεσία του Άγι Παΐκου δίνει βαρύτητα στην γκροτέσκα απόδοση του θέματος, με τις ερμηνείες των εννιά ηθοποιών — οκτώ γυναικών, εξαδέλφων μεταξύ τους, και ενός άνδρα, του «μαιτρ» της τελετής — να προβάλλουν ανάγλυφα όλα τα ακραία και τραγελαφικά που συμβαίνουν σε μια κηδεία. Τα σκηνικά του Εδουάρδου Γεωργίου διακρίνονται για την αισθη - τική σήμανση του εσωτερικού ενός φέρετρου, ενώ τα κοστούμια της Μαρίας Νικολαΐδου για την πένθιμη κομψότητά τους. Στρατής Καρράς Το πολιτικά προσανατολισμένο και εμποτισμένο με το θέατρο του παραλόγου έργο Οι παλαιστές (γρ. 1968) θίγει με υπαινικτικό τρόπο την καταπίεση των ανθρώπων από κάθε είδους δυνάστες και, εμμέσως, την εγκαθίδρυση της ελληνικής δικτατορίας. Η εισβολή τεσσάρων πεχλιβάνηδων στο σπίτι τριών απλοϊκών γυναικών αναδημιουργείται στη σκηνή με πρω- τότυπο τρόπο από τον σκηνοθέτη Βλαδίμηρο Καυκαρίδη, αξιοποιώντας με ανανεωτική ματιά τα εκφραστικά μέσα των ηθο- ποιών. Η πρεμιέρα του έργου πραγματοποιείται στις 9 Μαρτίου 1973 και αφιερώνεται στη μνήμη της Κατίνας Παξινού, της οποίας ο θίασος (Παξινού-Μινωτή) έκανε το πρώτο ανέβασμα του έργου. Επικροτήθηκε η εργασία όλων των συντελεστών, που εξασφά- λισαν την υφολογική αρτιότητα της παράστασης. Αξιοσημείωτη ήταν η μοντέρνα σκηνογραφική-ενδυματολογική γλώσσα του Νίκου Κουρούσιη, η οποία κατάφερε να δημιουργήσει έναν σκη- νικό χώρο υπαινιγμών — ένα σπίτι-ρινγκ —, πλήρως εναρμονισμένο με τις σκηνοθετικές νότες παραλόγου.54 Αντώνης Δωριάδης Το έργο Ένα παράξενο απόγεμα (γρ. 1971) του Αντώνη Δωριάδη, το οποίο με δυσκολία εντάσσεται σε κά- ποιο είδος, παρουσιάζεται στην Πειραματική Σκηνή το 2002 σε σκηνοθεσία Χρύσανθου Χρυσάνθου. Πρόκειται για μια τυχαία απογευματινή συνάντηση δύο ανθρώπων, μιας γυναίκας (Μήδεια Χάννα) και ενός άνδρα (Χρύσανθος Χρυσάνθου), και μια βίαιη αναμέτρηση συνειδήσεων, που έχει, αναμφισβήτητα, και πολιτι- κές διαστάσεις, αφού η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται με ιστο- ρικό φόντο την εποχή της δικτατορίας. Δημήτρης Κεχαΐδης Το μονόπρακτο έργο Το τάβλι (γρ. 1972) του Δημήτρη Κεχαΐδη, μιας άλλης εξαίρετης φωνής της μεταπολεμι- κής δραματουργίας, ανεβαίνει στον ΘΟΚ το 1975, τρία χρόνια μετά την πρώτη του παρουσίαση στο Θέατρο Τέχνης. Με τη σω - στή σκηνοθετική καθοδήγηση του Ανδρέα Μαραγκού, οι Στέλιος Καυκαρίδης (Φώντας) και Ανδρέας Μούστρας (Κόλιας) ερμηνεύουν άνετα και δυναμικά — με το κωμικό να διαδέχεται το τρα- γικό — τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις των δύο μεσήλικων βιοπαλαιστών. 53. Στο σημείωμά του ο σκηνοθέτης αναφέρεται στις δύο εκδοχές του κειμέ- νου, στο μονόπρακτο του 1966 και στην «αναθεώρησή» του το 1997. Αναγνώ- στηκαν και οι δύο εκδοχές του, εστιάζοντας πρωτίστως στην πρώτη και διανθίζοντάς την με ορισμένα στοιχεία από τη δεύτερη, έπειτα και από συζητήσεις με τον ίδιο τον συγγραφέα.. 54. Το όλο εγχείρημα συμπλήρωσε η παρουσία του συγγραφέα στην πρεμιέρα, καθώς και η ομιλία του με τίτλο «Προβλήματα και τάσεις στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο» στις 5 Μαρτίου 1973. Βλ. Νίκη Μαραγκού, ό.π., σ. 33. Σωτήρης Πατατζής Το ανέβασμα από τον ΘΟΚ τον Ιανουάριο του 1974 του γνωστότερου θεατρικού έργου του Σωτήρη Πατα- τζή, του Δον Καμίλλο (γρ. 1958), μια εύληπτη σάτιρα της πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, έφερε δό- σεις φρεσκάδας και ευθυμίας στο κυπριακό κοινό, κερδίζοντας τη θερμή ανταπόκρισή του. Χάρη στη συνεκτική και ρυθμικά γοργή σκηνοθεσία του Νίκου Σιαφκάλη, στα ευρηματικά σκηνικά ποικίλων γεωμετρικών μοτίβων του Κώστα Καυκαρίδη, καθώς και στις ερμηνευτικές δυνατότητες της ομάδας των ηθοποιών, με το πρωταγωνιστικό ντουέτο Δον Καμίλλο (Στέλιος Καυκαρί- δης) και Πεπόνε (Ανδρέας Μούστρας) να ξεχωρίζει για την κωμική αποτύπωση της σύγκρουσής τους, η παραγωγή αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές και εισπρακτικές επιτυχίες του Οργανισμού τα πρώτα τρία χρόνια της ιστορίας του. Επαναλήφθηκε την επόμενη περίοδο, ενώ το 1981 πραγματοποιήθηκε η αναβίωσή της με ελαφρώς αλλαγμένη διανομή. Αλέκος Λιδωρίκης Ίχνη της προσωπικής εμπειρίας του Αλέκου Λιδωρίκη στην Αμερική, από την καθημερινότητα του ξενιτεμέ- νου, Έλληνα και μη, που νοσταλγεί την πατρίδα του, αποκαλύπτουν Οι ξεριζωμένοι, έργο που απέσπασε το 1ο Κρατικό Βραβείο Θεάτρου στην Ελλάδα (γρ. 1962– 1963). Στις 14 Δεκεμβρίου 1972 δίνεται η πρεμιέρα του έργου στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, παρουσία του συγγραφέα.51 Η δεύτερη σκηνοθετική δουλειά του Λάμπρου Κωστόπουλου σε έργο του Λιδωρίκη αποσπά θετικά σχόλια. Ξεχώρισε για τη φροντίδα και τη σοβαρότητά της, το καλαίσθητο μοντέρνο σαλόνι του σκηνογράφου Στέφανου Αθη- αινίτη και τις καλές ερμηνείες των ηθοποιών, με εκείνες των Κώστα Δημητρίου, Θάνου Πεττεμερίδη και Μόνικας Βασιλείου να κάνουν αίσθηση. Μποστ (Μέντης Μποσταντζόγλου) Οι σατιρικές κωμωδίες του Μποστ χαίρουν πάντα εκτίμησης από τους καλλιτέχνες, τόσο για τη βιτριολική κριτική της νεοελληνικής κοινωνίας και την υπονόμευση της σοβαροφάνειάς της, όσο και για το ιδιότυπο χιούμορ τους. Δύο από αυτές αποτέλεσαν ευτυχείς στιγμές στην ιστορία του ΘΟΚ και προκάλεσαν το ζωηρό γέλιο των θεατών. Το 1992 η σκηνοθετική πρόταση του Κώστα Δημητρίου στη Φαύστα (γρ. 1962) καταφεύγει στη φόρμα του μιούζικαλ, με τη συνδρο - μή των χαρακτηριστικών μελωδιών του Λουκιανού Κηλαηδόνη και των χορογραφιών της FrancesWood. Η εύστοχη αποκρυπτογράφηση του χιούμορ του κειμένου μεταδίδεται εμπνευσμένα στο κοινό από ένα δεμένο και κεφάτο σύνολο ηθοποιών, που συνθέτει τα αλλοπρόσαλλα μποστικά πρόσωπα μέσα στον ρομα - ντικό σκηνικό διάκοσμο του Αθηαινίτη. Στον ρόλο της Φαύστας διακρίνεται η Αννίτα Σαντοριναίου. Την επιτυχία της Φαύστας διαδέχεται η παραγωγή Μήδεια (γρ. 1993), που παρουσιάζεται τον Σεπτέμβριο του 2003 στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ ΚΥΠΡΙΑ. Υπερασπιζόμενος τη σουρεαλιστική πραγματικότητα, τη λαϊκότητα και το παρωδικό ύφος της γραφής, ο σκηνοθέτης Γιώργος Μουαΐμης52 συλλαμβάνει μια σφι- χτή σκηνική φαντασμαγορία. Γι’ αυτήν συνεργάστηκαν αποτελεσματικά, ανάμεσα σε άλλους, ο μουσικός Κώστας Κακογιάννης, με το σύγχρονο μουσικό καλειδοσκόπιό του, ο σκηνογράφος Στέ- φανος Αθηαινίτης, με τις σατιρικές, κλασικότροπες γραμμές του, 51. Ο συγγραφέας επίσης καλείται από τον Καραντινό να παραχωρήσει ομι- λία για «Το σύγχρονο ελληνικό θέατρο». Βλ. Νίκη Μαραγκού, ό.π., σ. 33. 52. ΣτΕ: Για τον Γιώργο Μουαΐμη βλ. κεφάλαιο 3.23.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==