158 __ 159 1991: Σφήκες Ακόμη μία τολμηρή παράσταση κωμωδίας παρου- σιάζεται από τον ΘΟΚ, φέροντας την υπογραφή του σκηνοθέτη του αιρετικού Δύσκολου, Εύη Γαβριηλίδη, καθώς και του Νεόφυ- του Ταλιώτη. Η πρωτοποριακή παράσταση βρίθει ευρημάτων και παρουσιάζει τους δικομανείς Αθηναίους ως τρόφιμους ψυχιατρείου, μετουσιώνοντας με ευφάνταστο τρόπο τη δήλωση του τότε Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή ότι «η Ελλάδα είναι ένα απέραντο φρενοκομείο». Η παράσταση διχάζει τους κριτικούς, αποσπώντας, όμως, και αρκετά θετικά σχόλια, τόσο για την ευφυή, πιπεράτη, ζωντανή και εύθυμη σκηνοθεσία, όσο και για τα κοστούμια και τα σκηνικά του Άγγελου Αγγελή. Ξεχωρίζουν οι απολαυστικές ερμηνείες των Αντώνη Κατσαρή (Φιλοκλέων) και Κώστα Δημητρίου (Βδε- λυκλέων).15 1992: Ανδρομάχη Η Ανδρομάχη του Νίκου Χαραλάμπους διχάζει τους θεατρικούς κριτικούς, αποσπώντας θετικά σχόλια για τη μουσική του Μιχάλη Χριστοδουλίδη και για την ξεχωριστή ερμηνεία της Δέσποινας Μπεμπεδέλη στον ομώνυμο ρόλο. 1993: Σαμία Ο Εύης Γαβριηλίδης παρουσιάζει ακόμη μία μενάνδρεια κωμωδία στο κοινό της Επιδαύρου, ενθουσιάζοντας με την ευφυή μεταφορά του δραματικού χωροχρόνου στην Αθήνα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα και στο δεσπόζον τότε θεατρικό είδος του κωμειδυλλίου. Η παράσταση-ορόσημο κερδίζει κοινό και κριτικούς, ξεχωρίζοντας για τη χάρη, τη φινέτσα, τη φρεσκάδα και την αρτιότητά της, επιτεύγματα τα οποία εν πολλοίς οφείλονται στη μετάφραση του Γιάννη Βαρβέρη σε έμ - μετρη καθαρεύουσα και στη μουσική του Μιχάλη Χριστοδουλίδη.16 1994: Όρνιθες Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ο Εύης Γαβριηλί- δης ταξιδεύει στην Επίδαυρο, για να παρουσιάσει τους Όρνιθες του Αριστοφάνη, ενώ την ίδια χρονιά ανεβαίνει στο θέατρο του Λυκαβηττού η Σαμία της περασμένης χρονιάς. Η παράσταση χαρακτηρίζεται από κέφι, σεμνότητα και σεβασμό στον Αριστο- φάνη, προσθέτοντας ακόμη μία επιτυχία στη δημιουργική φαρέτρα του καλλιτεχνικού τρίο Γαβριηλίδη-Βαρβέρη-Χρι στο δουλίδη. Πολύ θετικές κριτικές αποσπούν για ακόμη μία φορά οι πρωτα- γωνιστές, Σπύρος Σταυρινίδης17 και Αντώνης Κατσαρής. 1995: Πέρσες Η τραγωδία του Αισχύλου παρουσιάζεται από τον Νίκο Χαραλάμπους με αυστηρότητα και λιτότητα, φέροντας το βάρος της κληρονομιάς που άφησε στον σκηνοθέτη η συμμετοχή του, ως κορυφαίος αλλά και ως υπεύθυνος σκηνοθεσίας του Χορού, στην παράσταση των Περσών του Θεάτρου Τέχνης. Εντυ- πωσιάζουν οι δυνατές ερμηνείες των ηθοποιών, με τον Στέλιο Καυκαρίδη ως είδωλο του Δαρείου, και η μετάφραση του Κωστή Κολώτα,18 ενώ το στίγμα τους αφήνουν οι ενδυματολογικές επι- λογές του Χορού, που δεν δέχονται πάντα ευνοϊκές κριτικές, ιδιαίτερα για τα μαύρα στρογγυλά γυαλιά. 1996–1998: Στα Επιδαύρια με Αριστοφάνη Ο ΘΟΚ για τα επόμενα τρία χρόνια εμφανίζεται στο θέατρο της Επιδαύρου με έργα του Αριστοφάνη: το 1996 οι Θεσμοφοριάζουσαι, σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου, λαμβάνουν πολύ καλές κριτικές, αφενός για τη 15. ΣτΕ: Για τον Αντώνη Κατσαρή βλ. περισσότερα στο κεφάλαιο 3.12 και για τον Κώστα Δημητρίου στο κεφάλαιο 3.8. 16. ΣτΕ: Στην ιστορική Σαμία του Γαβριηλίδη, μία από τις εμβληματικότερες παραστάσεις στην ιστορία του ΘΟΚ, αφιερώνεται το κεφάλαιο 2.4. 17. ΣτΕ: Βλ. κεφάλαιο 3.40. 18. ΣτΕ: Για τον Κωστή Κολώτα βλ. το κεφάλαιο 3.15. μετάφραση του Κωστή Κολώτα, αφετέρου ως μια «εξαιρετικά δουλεμένη και συμπαγής παράσταση», με τον Σωτήρη Μουστάκα στον ρόλο του Μνησίλοχου. Το 1997 ανεβαίνει η Λυσιστράτη σε σκηνοθεσία Χρήστου Σιοπαχά,19 στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα στην Επίδαυρο, και το 1998, για δεύτερη φορά μετά το 1976, η Ειρήνη, τώρα σε σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου, με τον Σωτήρη Μουστάκα στον ρόλο του Τρυγαίου. 1999: Ορέστεια Ο Νίκος Χαραλάμπους επανέρχεται στην Επί- δαυρο για να παρουσιάσει την τριλογία του Αισχύλου Ορέστεια. Η νέα σκηνοθετική προσπάθεια του Χαραλάμπους χαρακτηρίζε- ται ως «σφιχτή, ενιαία παράσταση με καθαρές γραμμές», ενώ θετικά σχόλια αποσπά και η Αννίτα Σαντοριναίου20 (Ηλέκτρα) για την ερμηνεία της. 2000: Αχαρνείς Ο ΘΟΚ ταξιδεύει στην Επίδαυρο, γιορτάζοντας είκοσι χρόνια συνεχούς παρουσίας στο φεστιβάλ, με τους Αχαρνείς του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη, στην πρώτη του εμφάνιση ως σκηνοθέτη στο αργολικό θέατρο. Οι κριτικές δίνουν έμφαση στη «θαυμάσια» μουσική και στους στίχους του Διονύση Σαββόπουλου. Αξίζει να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στον «χαρισματικό» Αντώνη Κατσαρή, αλλά και στις αξιέπαινες προσπάθειες των Πουλλαΐδη,21 Βήχα, Λούρα,22 Τσουρή23 και των υπό- λοιπων ηθοποιών. Τα χαρούμενα, φαντεζί κοστούμια δημιουργεί ο Κύπριος Γιώργος Σουγλίδης, που διαπρέπει στο εξωτερικό. 2001: Επτά επί Θήβας Η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Βαρνάβα Κυριαζή στην Επίδαυρο, η οποία αποσπά θετικές ως επί το πλείστον κριτικές ως παράσταση με δύναμη και ενάργεια, δεν θα μπορούσε να ήταν άλλη από τη σκηνοθεσία του πρώτου έργου με το οποίο εμφανίζεται το 1976 ως υποψήφιος ηθοποιός στο ίδιο θέατρο. Αξιοσημείωτο γεγονός: η παρουσία του ηθοποιού Γιάννη Βούρου στον πρωταγωνιστικό ρόλο, στην πρώτη του παρουσία στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου ως ηθοποιού. Η πολύ καλά δουλεμένη παράσταση, η οποία σημειώνει ρεκόρ αριθμού θεατών, αναδεικνύεται από τα εντυπωσιακά σκηνικά του Άντη Παρτζί - λη,24 στην επίσης παρθενική του εμφάνιση στο αργολικό θέατρο. Θετικές κριτικές λαμβάνουν ακόμη τα κοστούμια του Σταύρου Αντωνόπουλου, η μουσική του Μιχάλη Χριστοδουλίδη, οι εκφρα- στικές χορογραφίες του Λάμπρου Λάμπρου και οι ξεχω ριστές ερμηνείες των ηθοποιών. 2002: Φοίνισσες Ο Νίκος Χαραλάμπους επαναλαμβάνει ύστερα από δώδεκα χρόνια τη σκηνοθεσία του ευριπίδειου έργου, με νέα — πιο φρέσκια, πιο μοντέρνα, πιο σαιξπηρική — ματιά, με διαφορετικούς συνεργάτες και σχεδόν πλήρως ανανεωμένη δια- νομή. Η νέα σκηνοθετική ανάγνωση του Χαραλάμπους, η οποία χαρακτηρίζεται από το στοιχείο της ανατροπής του χρόνου, ενθουσιάζει κοινό και κριτικούς ως μία από τις πιο «μεστές και υποβλητικές σύγχρονες σκηνικές αναγνώσεις αρχαίας τραγωδίας στην Κύπρο»,25 έχοντας ως κυριότερο σύμμαχό της το καθ’ όλα 19. ΣτΕ: Για τον Σιοπαχά βλ. το κεφάλαιο 3.37. 20. ΣτΕ: Βλ. κεφάλαιο 3.34. 21. ΣτΕ: Βλ. κεφάλαιο 3.33. 22. ΣτΕ: Βλ. κεφάλαιο 3.19. 23. ΣτΕ: Βλ. κεφάλαιο 3.41. 24. ΣτΕ: Για τον Άντη Παρτζίλη, που προσέφερε πάμπολλα στον ΘΟΚ, τόσο καλλιτεχνικά όσο και διοικητικά, βλ. το ειδικό κεφάλαιο 3.29. 25. Α. Κ. Πετρίδης, «Οι Φοίνισσες του Ευριπίδη και του Νίκου Χαραλάμπους», στο Το αρχαίο θέατρο και η Κύπρος. Πρακτικά Συμποσίου, επιμ. Α. Χ. Κωνστα- ντίνου και Ι. Χατζηκωστή, Λευκωσία: Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου 2013, σσ. 141–154.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==