48 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 2 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 4 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Υποχρεώσεις παραγωγών επικίνδυνων αποβλήτων - Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων Χρυστάλλα Νησιώτου Λειτουργός Περιβάλλοντος Α΄ Τμήμα Περιβάλλοντος Επικίνδυνα απόβλητα θεωρούνται τα απόβλητα τα οποία μπορούν να βλάψουν τον άνθρωπο και το περιβάλλον λόγω των ουσιών που περιέχουν ή των ιδιοτήτων τους. Τα επικίνδυνα απόβλητα αποτελούν σημαντικές δυνητικές απειλές για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον όταν δεν τυγχάνουν ορθής διαχείρισης. Τέτοια μπορεί είναι τα χημικά απόβλητα, τα αμιαντούχα, τα απορρυπαντικά, οι διαλυτές, οι κόλλες, τα λιπαντικά, τα πετρελαιοειδή, τα τοξικά μολυσματικά και γενικότερα ότι υγρό, στερεό ή αέριο είναι επιβλαβές εφόσον έρθει σε επαφή με αυτό ο άνθρωπος ή το περιβάλλον. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία καθορίζει κριτήρια σύμφωνα με τα οποία τα απόβλητα μπορούν να ταξινομηθούν ως επικίνδυνα. Τα κριτήρια έχουν να κάνουν με τις φυσικοχημικές και βιολογικές ιδιότητες των αποβλήτων. Βάσει των ιδιοτήτων αυτών, τα επικίνδυνα απόβλητα χαρακτηρίζονται ως εκρηκτικά, οξειδωτικά, εύφλεκτα, ερεθιστικά, τοξικά, καρκινογόνα, μολυσματικά, διαβρωτικά κ.ά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καθορίσει συγκεκριμένες πολιτικές για τη διαχείριση των αποβλήτων οι οποίες σκοπό έχουν να μειώσουν τις επιπτώσεις των αποβλήτων στο περιβάλλον και την υγεία και να βελτιώσουν την αποδοτικότητα των πόρων. Η περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ βασίζεται στις αρχές της προφύλαξης, της πρόληψης και της επανόρθωσης των καταστροφών του περιβάλλοντος στην πηγή, υιοθετώντας την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Με γνώμονα τα πιο πάνω, στοχεύοντας στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου που συνδέονται με το περιβάλλον, χάρη στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κοινωνίας και την αποδέσμευση της ανάπτυξης από τη χρήση των πόρων, η Κύπρος έχει προχωρήσει σε μια σειρά μέτρων και μεταρρυθμίσεων. Σε μια προσπάθεια περιορισμού της παράνομης διαχείρισης των επικινδύνων αποβλήτων τίθενται σε εφαρμογή επιπρόσθετες υποχρεώσεις για τους παραγωγούς των αποβλήτων αυτών. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, έχει τροποποιηθεί ο περί Αποβλήτων Νόμος (Ν. 185(I)/2011). Πλέον οι παραγωγοί επικίνδυνων αποβλήτων έχουν αυξημένες υποχρεώσεις και οφείλουν να διασφαλίζουν τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων που παράγουν. Παραγωγοί επικινδύνων αποβλήτων είναι όλες οι εγκαταστάσεις και επαγγελματικά υποστατικά από τις εργασίες των οποίων προκύπτουν επικίνδυνα απόβλητα. Ο όρος «παραγωγός επικίνδυνων αποβλήτων» επηρεάζει ένα πολύ μεγάλο εύρος της οικονομίας και αφορά ιδιώτες, εταιρείες, βιομηχανίες που παράγουν επικίνδυνα απόβλητα μέσα από τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες. Οι παραγωγοί επικίνδυνων αποβλήτων οφείλουν να κατέχουν συμφωνίες συνεργασίας απευθείας με τις μονάδες διαχείρισης που παραλαμβάνουν τα απόβλητα τους. Επιπρόσθετα, πρέπει να τηρούν αρχείο των Εντύπων Αναγνώρισης και Παρακολούθησης των αποβλήτων, πλήρως συμπληρωμένα και να δηλώνουν τις παραγόμενες ποσότητες που προώθησαν για διαχείριση κάθε χρόνο στον Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος. Το Τμήμα Περιβάλλοντος στην προσπάθεια του για εκσυγχρονισμό και απλούστευση των διαδικασιών για υποβολή στοιχείων προχώρησε στην εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (ΗΜΑ). Το ΗΜΑ αποτελεί μεγάλο βήμα στην αντιμετώπιση της προβληματικής διαχείρισης των επικινδύνων αποβλήτων αλλά και συνιστά σημαντική ποιοτική αλλαγή όσο αφορά την ιχνηλασιμότητα στην διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Με την αξιοποίηση του ΗΜΑ παρέχεται η δυνατότητα για παρακολούθηση, με σύγχρονο και αδιάβλητο τρόπο, της πορείας των αποβλήτων από την πηγή μέχρι τον τελικό τους προορισμό. ΤοΗΜΑαποτελεί μιαonlineδιαδικτυακήπλατφόρμαηοποία υποστηρίζει την καταχώριση στοιχείων και την τήρηση δεδομένων που αφορούν την διαχείριση αποβλήτων σε μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων. Το ΗΜΑ διαχειρίζεται δεδομένα που παρέχονται από Παραγωγούς Επικινδύνων Αποβλήτων, Συλλέκτες/Μεταφορείς, Εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, Έμπορους/Μεσίτες και υποστηρίζει την καταχώριση των δραστηριοτήτων τους σε συνδυασμό με τη δήλωση των αποβλήτων που παράγουν και διαχειρίζονται. Ταυτόχρονα, καλύπτει την υποχρέωση υποβολής της Ετήσιας Έκθεσης Αποβλήτων και δίνει τη δυνατότητα στο Τμήμα Περιβάλλοντος ως διαχειριστή του ΗΜΑ, να ετοιμάζει αναφορές/εκθέσεις στην βάση των πληροφοριών που έχουν εισαχθεί στο σύστημα. κενών και την ολοκλήρωση της γνώσης στη θάλασσα για να γίνει σωστή διαχείριση στο μέλλον με την προστασία των ειδών. Επίσης, από την έρευνα για τα κητώδη επιβεβαιώθηκαν οι αναφορές ψαράδων για κητώδη δηλαδή φάλαινες, φυσητήρες, φώκιες. Έτσι δημιουργήθηκε μια νέα ΘΠΠ. Ειδικά για το θέμα της διαχείρισης των ΘΠΠ εκπονήθηκε η Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών (ΟΔΠΠ) για την περίοδο 2018-2028. Οι επιμέρους αξιολογήσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΠ Θάλασσα www.moa.gov.cy/thalassa.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==