37 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 2 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 4 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Νομοθετικό πλαίσιο Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει κανόνες για την πρόληψη, την καταπολέμηση και την εξάλειψη ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα ζώα. Αυτοί εφαρμόζονται τόσο στην παραγωγή, όσο και στη διάθεση στην αγορά ζώντων ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης και, σε ορισμένες συγκεκριμένες περιπτώσεις, στις εξαγωγές τους. Πιο συγκεκριμένα, εφαρμόζεται ο Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 999/2001 για τη θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών, σύμφωνα με τις εκάστοτε τροποποιήσεις του. Πρόληψη, επιτήρηση, έλεγχος και εξάλειψη Η πρόληψη της ασθένειας περιλαμβάνει τα ακόλουθα: • Σύστημα επιτήρησης • Απαγόρευση χρήσης μεταποιημένων ζωικών πρωτεϊνών στη διατροφή των μηρυκαστικών • Αφαίρεση και καταστροφή με καθορισμένες διαδικασίες των Υλικών Ειδικού Κινδύνου (η PrPSc στα μολυσμένα ζώα συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένες περιοχές του οργανισμού που ονομάζονται Υλικά Ειδικού Κινδύνου/ SRM) Αντίστοιχα, για την επιτήρησή της γίνεται έλεγχος εγκεφάλων με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμής, σε συγκεκριμένο αριθμό νεκρών ζώων από καθαρές εκμεταλλεύσεις ηλικίας άνω των 18 μηνών. Ο αριθμός των δειγμάτων εξαρτάται από τον ζωικό πληθυσμό του κάθε Κράτους Μέλους. Επιπλέον γίνεται έλεγχος εγκεφάλων σε ζώα που θανατώθηκαν στο πλαίσιο εκστρατείας εκρίζωσης της νόσου. Τέλος, για τον έλεγχο και την εξάλειψη εφαρμόζονται τα πιο κάτω: • Επιβολή περιοριστικών μέτρων στις εκμεταλλεύσεις όπου επιβεβαιώνεται θετικό κρούσμα τρομώδους νόσου. • Κατάσχεση και καταστροφή όλων των ζώων που παρουσιάζουν ύποπτα κλινικά συμπτώματα της τρομώδους νόσου με την καταβολή αποζημίωσης στους ιδιοκτήτες των ζώων. • Εάν υπάρχουν ενδείξεις ότι η εκμετάλλευση όπου βρισκόταν το ζώο όταν ανέκυψαν οι υπόνοιες τρομώδους νόσου δεν είναι, κατά πάσα πιθανότητα, η εκμετάλλευση στην οποία το ζώο ενδέχεται να μολύνθηκε με τρομώδη νόσο, τότε η αρμόδια Αρχή μπορεί να θέσει σε επίσημη επιτήρηση όλες τις εκμεταλλεύσεις στις οποίες διακινήθηκε το ζώο. • Η χρήση κριών για αναπαραγωγή επιτρέπεται μόνον εφόσον αυτοί φέρουν γονότυπο ARR/ARR και των προβατίνων μόνον εφόσον αυτές δεν φέρουν κανένα αλληλόμορφο VRQ. • Περιορισμός των διακινήσεων από και προς τις εκμεταλλεύσεις που τελούν υπό περιορισμό. • Έλεγχος εγκεφάλων με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμής, σε ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών (εξαιρούνται προβατοειδή με γονότυπο ARR/ARR και αιγοειδή που φέρουν τουλάχιστον ένα από τα αλληλόμορφα K222, D146 ή S146) που σφάχτηκαν για ανθρώπινη κατανάλωση και προέρχονταν από μολυσμένες εκμεταλλεύσεις. • Έλεγχος εγκεφάλων με τη μέθοδο της ταχείας δοκιμής, όλων των νεκρών ζώων ηλικίας άνω των 18 μηνών, από τις μολυσμένες εκμεταλλεύσεις (εξαιρούνται προβατοειδή με γονότυπο ARR/ARR και αιγοειδή που φέρουν τουλάχιστον ένα από τα αλληλόμορφα K222, D146 ή S146). • Εφαρμογή προγράμματος επιλεκτικής αναπαραγωγής. Με την εφαρμογή του προγράμματος αυτού, βελτιώθηκε σημαντικά ο πληθυσμός των προβάτων ως προς την ανθεκτικότητα στην τρομώδη νόσο, με αποτέλεσμα το ποσοστό των θετικών προβάτων να έχει μειωθεί κατακόρυφα. Σήμερα, περίπου 99% των προβάτων έχουν τουλάχιστον ένα ανθεκτικό αλληλόμορφο στον γονότυπό τους. Όσον αφορά τις αίγες, έχει εκδοθεί γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) αναφορικά με τη γενετική ανθεκτικότητα των αιγών, η οποία θεωρεί την εφαρμογή προγράμματος επιλεκτικής αναπαραγωγής ως αποτελεσματικό εργαλείο για τον έλεγχο της κλασσικής τρομώδους νόσου στις αίγες. Σήμερα, το ποσοστό ανθεκτικότητας στις αίγες ανέρχεται ήδη στο 65%. Άρση των περιοριστικών μέτρων γίνεται όταν: • Όλα τα πρόβατα της εκμετάλλευσης έχουν φθάσει σε καθεστώς ARR/ARR, υπό τον όρο ότι δεν υπάρχουν αίγες στην εκμετάλλευση ή • Όλες οι αίγες της εκμετάλλευσης φέρουν τουλάχιστον ένα από τα αλληλόμορφα K222, D146 ή S146 υπό τον όρο ότι δεν υπάρχουν πρόβατα στην εκμετάλλευση ή • Εάν πρόκειται για μεικτή εκμετάλλευση όταν ισχύουν τα πιο πάνω ή • Όταν για μια περίοδο δύο ετών εφαρμόζονται συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κατά την εν λόγω διετή περίοδο δεν έχει εντοπιστεί θετικό κρούσμα στη μολυσμένη εκμετάλλευση. Υποχρεώσεις των κτηνοτρόφων Για τη βέλτιστη διαχείριση της νόσου, οι κτηνοτρόφοι έχουν ορισμένες υποχρεώσεις. Πιο συγκεκριμένα, απαγορεύεται
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==