30 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 3 ΓΕΩΡΓIΑ Ανάλογα και με το πρόγραμμα φύτευσης των παραγωγών θα πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια για την έγκαιρη παραγγελία/παραλαβή των ποσοτήτων που χρειάζονται, και εφόσον είναι δυνατόν, για την ιδανικότερηφυσιολογική κατάσταση φύτρωσης. Παράλληλα, ο πατατόσπορος θα πρέπει να αποθηκεύεται σωστά έτσι ώστε να μην εκτίθεται σε πιθανές ακραίες καιρικές συνθήκες. Προβλάστηση πατατόσπορου Με τον όρο προβλάστηση του πατατόσπορου περιγράφεται η τεχνική της προώθησης της έκπτυξης των βλαστών από τους οφθαλμούς των κονδύλων του πατατόσπορου κατά τρόπο ομοιόμορφο, με σκοπό την επίσπευση της φύτευσης και φύτρωσης στο χωράφι και τον χρονικό περιορισμό της καλλιεργητικής περιόδου. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται πρωίμιση, αύξηση της παραγωγής και βελτίωση της ποιότητας. Η προβλάστηση είναι ευρέως διαδεδομένη πρακτική διεθνώς. Η προβλάστηση αφορά στην τοποθέτηση των σπορομερίδων πατατόσπορου σε αβαθείς στρώσεις και σε ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες όπως ο φωτισμός της ημέρας ή το τεχνητό φως, θερμοκρασία γύρω στους 20οC, σε χώρους με καλό αερισμό και υψηλή σχετική υγρασία. Στις συνθήκες αυτές επιτυγχάνεται η προώθηση της έκπτυξης πράσινων κοντών και σκληροποιημένων βλαστών ύψους 1 cm σε όλη την επιφάνεια των κονδύλων έτσι ώστε να περιορίζονται οι ζημιές στους εκπτυσσόμενους βλαστούς κατά τη διάρκεια της μηχανικής φύτευσης αλλά και να προωθείται άμεσα η ανάπτυξη της βλάστησης στο χωράφι με όσο το δυνατόν περισσότερους βλαστούς. Αντίθετα, αν οι παραγωγοί έχουν παραλάβει ήδη τις ποσότητες πατατόσπορου, και η φύτευσή του για οποιονδήποτε λόγο θα καθυστερήσει, ο πατατόσπορος πρέπει να διατηρηθεί σε δροσερές συνθήκες ώστε να καθυστερήσει η εκβλάστησή του. Τεμαχισμός πατατόσπορου Το ιδανικό βάρος των κονδύλων πατατόσπορου είναι 4060 γραμμάρια. Οι σπορομερίδες πατατόσπορου οι οποίες διακινούνται διεθνώς αποτελούνται από διάφορα μεγέθη 28-35mm, 35-55mm κ.λπ. Δεν είναι εφικτό η ζήτηση πατατόσπορου να ικανοποιείται στην ολότητά της με πατατόσπορο μικρού μεγέθους. Στην Κύπρο είναι πολύ διαδεδομένη η τεχνική του τεμαχισμού των κονδύλων. Κύριος στόχος είναι ο περιορισμός του κόστους παραγωγής, καθότι τα μεγαλύτερα μεγέθη πατατόσπορου είναι φθηνότερα. Επιπλέον, με τη φύτευση τεμαχίων πατατόσπορου με ομοιόμορφο βάρος και αριθμό βλαστών επιτυγχάνεται ομοιομορφία στη φύτρωση καθώς και πρωίμιση της φυτείας. Ο τεμαχισμός, όμως, του πατατόσπορου ενδέχεται να προκαλέσει και σημαντικά προβλήματα όπως η μετάδοση ιώσεων καθώς και μετάδοση άλλων μυκητολογικών και βακτηριολογικών προσβολών από τις τομές τεμαχισμού. Για τον λόγο αυτό συνιστάται να αποφεύγεται ο τεμαχισμός στις φυτείες για παραγωγή πιστοποιημένου πατατόσπορου. Με σκοπό τον περιορισμό των προβλημάτων λόγω του τεμαχισμού του πατατόσπορου σε φυτείες για την παραγωγή βρώσιμων πατατών, συστήνεται τα μαχαίρια τεμαχισμού να απολυμαίνονται συχνά με οινόπνευμα και να γίνεται χρήση αδειοδοτημένων φυτοπροστατευτικών μυκητοκτόνων. Σε συνθήκες θερμοκρασίας 15-20οC και υψηλής σχετικής υγρασίας 85-90%, στις πληγές τεμαχισμένου πατατόσπορου σχηματίζεται επουλωτικός ιστός ο οποίος παρεμποδίζει τις φυτοπαθολογικές προσβολές. Σε υψηλότερες καθώς και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, η δημιουργία επουλωτικού ιστού παρεμποδίζεται και οι προσβολές που οδηγούν σε σήψεις είναι έντονες. Η παραγωγή ντόπιου πιστοποιημένου πατατόσπορου καθώς και οι φυτεύσεις πατατών χειμερινής εσοδείας ιδανικά πραγματοποιούνται με τη χρήση μη τεμαχισμένου πατατόσπορου μικρού μεγέθους (πιστοποιημένου ή πατατόσπορου του παραγωγού). Φύτευση πατατόσπορου στο χωράφι Για τη διασφάλιση της γρήγορης και κανονικής ανάπτυξης των φυτών πρέπει ο πατατόσπορος να εγκατασταθεί σε χωράφι το οποίο έχει προηγουμένως καλλιεργηθεί κατάλληλα και έχει ψιλοχωματιστεί, ενώ παράλληλα διατηρεί κανονικά επίπεδα υγρασίας. Σε περιόδους όπου δεν υπάρχουν επαρκείς βροχοπτώσεις και τα χωράφια είναι στεγνά αυτά θα πρέπει να ποτιστούν ικανοποιητικά, να γίνει καλλιέργεια του εδάφους όταν αυτά βρίσκονται στον «ρώγο» τους και να ακολουθήσει η φύτευση. Βασική αρχή στην πατατοκαλλιέργεια είναι η διευθέτηση συστήματος στράγγισης των φυτειών σε περιπτώσεις όπου πιθανόν να εμφανιστούν έντονες βροχοπτώσεις ή επιφανειακή κατάκλυση. Το βάθος φύτευσης του πατατόσπορου είναι συνάρτηση του τύπου εδάφους του αγροτεμαχίου καθώς και της ποικιλίας που θα φυτευτεί. Το ξέβαθο φύτεμα, στα 14 -18 cm, προτιμάται κυρίως σε βαριά εδάφη, ενώ στα ελαφρά εδάφη ο πατατόσπορος φυτεύεται βαθύτερα στα 15-20 cm. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα χαρακτηριστικά της κάθε ποικιλίας, και κυρίως το βάθος κονδυλοποίησης και το μέγεθος και το σχήμα των παραγόμενων κονδύλων, ώστε να αποφεύγεται η έκθεσή τους στο ηλιακό φως. Φύτεμα σε μικρότερο βάθος έχει ως συνέπεια το πρασίνισμα των κονδύλων, που τους καθιστά ακατάλληλους για βρώση. Η έκθεση των κονδύλων, συνεπεία της αβαθούς φύτευσης ή της παραγωγής μεγάλων κονδύλων αλλά και των έντονων βροχοπτώσεων, μπορεί να αποτραπεί με τη διεργασία του παραχώματος. Με το παράχωμα των αυλακιών συσσωρεύεται χώμα από τα πλευρά των αυλακιών για τη δημιουργία ψηλότερων αναχωμάτων ή την αποκατάστασή τους μετά από έντονες βροχοπτώσεις. Το παράχωμα εκτός από την παρεμπόδιση του πρασινίσματος των κονδύλων μπορεί να συμβάλει στην καταπολέμηση των ζιζανίων, στην προστασία των κονδύλων από τις υψηλές θερμοκρασίες, στη ρύθμιση της εδαφικής υγρασίας, στον καλύτερο αερισμό και στον περιορισμό των προσβολών από τη λίτα των πατατών.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==