Ετήσια Έκθεση ΓΚΧ 2020

64 | ΓΕΝΙΚΟ ΧΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2020 | 65 Εκτός δειγμάτων για ιοντικές παραμέτρους και μέταλλα Αριθμός δειγμάτων: οργανικές παράμετροι 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αριθμός δειγμάτων Σχήμα 32: Διαχρονικός έλεγχος πόσιμου νερού για τις χημικές παραμέτρους (ιοντικές, οργανικές ουσίες και μέταλλα) (2010-2020) 0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αριθμός παραμέτρων ανάλυσης Οργανικές παράμετροι Ιοντικές παράμετροι και μέταλλα Σχήμα 33: Διαχρονική παρουσίαση των χημικών παραμέτρων ελέγχου στο πόσιμο νερό (2010-2020) Ο μικροβιολογικός έλεγχος των νερών έχει ως στόχο την πρόληψη ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό και την παροχή υγιεινού πόσιμου νερού που διανέμεται σε κάθε νοικοκυριό και βιομηχανία τροφίμων. Κατάτο2020, όλαταδείγματαπόσιμουνερούεξετάστηκανγιατιςπαρακάτωμικροβιολογικέςπαραμέτρους που απαιτούνται από τους περί της ποιότητας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (Παρακολούθηση και Έλεγχος) Νόμους Ν.87(Ι)/2001 έως 2018: κολοβακτηριοειδή, E. coli , εντερόκοκκοι και ολικός αριθμός βακτηριδίων. Επιλεκτικά, ορισμένα δείγματα εξετάστηκαν και για Clostridium perfringens . Όλα τα δείγματα από σχολεία και στρατόπεδα που υδρεύονται μέσω ντεποζίτων, καθώς και τα αεροδρόμια, κερματοδέκτες, βυτιοφόρα, πλοία και νοσοκομεία εξετάστηκαν, επίσης, για Pseudomonas aeruginosa . Συγκεκριμένα, αναλύθηκαν 7.290 δείγματα πόσιμου νερού από διάφορες κατηγορίες νερού όπως φαίνεται και στο Σχήμα 34. Υπήρξε μια μικρή μείωση (5%) στον συνολικό αριθμό δειγμάτων πόσιμου νερού και, συγκεκριμένα, στο πρόγραμμα ελέγχου δημόσιων νοσηλευτηρίων για λεγεωνέλλα στα συστήματα ύδρευσης. Η μείωση αυτή οφείλεται στην περιορισμένη πρόσβαση που είχαν οι υγειονομικοί επιθεωρητές στα νοσοκομεία κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού. Γενικά, η μικροβιολογική ποιότητα του πόσιμου νερού κρίνεται ως πολύ καλή. Τα πιο κάτω ποσοστά των εξετασθέντων δειγμάτων κατά το 2020, τα οποία λήφθηκαν από τις εξής κατηγορίες, απέκλιναν από τη νομοθεσία: Το 19,8% των δικτύων υδατοπρομήθειας, το 6,5% των κερματοδεκτών, το 2,3% των κεντρικών δεξαμενών και το 6,3% των βυτιοφόρων. Προβλήματα παρουσιάστηκαν σε μικρές κοινότητες που υδρεύονται από πηγές των οποίων το νερό δεν χλωριώνεται (το 50% των εξετασθέντων δειγμάτων παρουσίασαν απόκλιση από τη σχετική νομοθεσία). Προς αντιμετώπιση των προβλημάτων αφενός έχει αυξηθεί η συχνότητα του ελέγχου και αφετέρου έχουν δρομολογηθεί οι κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες από τις αρμόδιες Υπηρεσίες. Σχετικά με τον ραδιολογικό έλεγχο του πόσιμου νερού, στο πλαίσιο της νομοθεσίας για προστασία της υγείας του πληθυσμού από ραδιενεργές ουσίες που περιέχονται στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης (2013/51/ΕΥΡΑΤΟΜ του Συμβουλίου και ΚΔΠ 54/2016), κατά το 2020 αναλύθηκαν συνολικά 45 δείγματα πόσιμου νερού για σύνολο 315 παραμέτρων. O έλεγχος περιλάμβανε νερά από δίκτυα υδατοπρομήθειας, εξόδους διυλιστηρίων και από κερματοδέκτες. Όλα τα δείγματα αναλύθηκαν για ολική άλφα και ολική βήτα ακτινοβολία καθώς και για γ-ραδιονουκλίδια (κυρίως Cs-137, Cs-134, Co-60, Am-241 και το φυσικό K-40). Γενικά, όλα τα αποτελέσματα των αναλύσεων για ραδιονουκλίδια στα πόσιμα νερά για το 2020 καθώς και διαχρονικά (2010-2020), βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα αποδεκτά νομοθετικά όρια (βλ. Σχήμα 35). Στο πλαίσιο του γενικού στόχου για την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού που διανέμεται σε κάθε νοικοκυριό και στη βιομηχανία τροφίμων, το πόσιμο νερό ελέγχεται περαιτέρω και για τοξικότητα . Συγκεκριμένα, αναλύθηκαν συνολικά 198 δείγματα νερού από επτά διυλιστήρια νερού και τρεις μονάδες αφαλατώσεως, καθώς και από το δίκτυο υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, Λεμεσού και Λάρνακας. Όλα τα δείγματααναλύθηκανμε τηδοκιμήτουMicrotox (acutetoxicitytest). Γενικά, τοτελικόνερότωνδιυλιστηρίων και των αφαλατώσεων αλλά και το νερό από το δίκτυο υδατοπρομήθειας είναι πολύ καλής ποιότητας ως προς την τοξικότητα. Εμφιαλωμένο νερό Ο έλεγχος του εμφιαλωμένου νερού αφορούσε τον χημικό και μικροβιολογικό έλεγχο στα φυσικά νερά πηγής, φυσικά μεταλλικά νερά, παιδικά εμφιαλωμένα νερά και δείγματα πόσιμου πάγου. Τα δείγματα αυτά ήταν επιτόπια και εισαγόμενα και αφορούσαν 54 διαφορετικές εμπορικές ονομασίες. Στοπλαίσιο του χημικούελέγχου τωνεμφιαλωμένωννερών, κατάτο2020αναλύθηκανσυνολικά98δείγματα για σύνολο 1.745 παραμέτρων. Ο έλεγχος περιλάμβανε φυσικά νερά πηγής, φυσικά μεταλλικά νερά, παιδικά εμφιαλωμένα νερά καθώς και δείγματα πόσιμου πάγου. Προέρχονταν, κυρίως, από την κατανάλωση, την παραγωγή αλλά και από την πηγή του εμφιαλωτηρίου. Κατά το 2020, για τον μικροβιολογικό έλεγχο εμφιαλωμένου νερού (επιτόπιου και εισαγόμενου) αναλύθηκαν συνολικά 356 δείγματα, και ο έλεγχος αφορούσε ολικά κολοβακτηριοειδή, Escherichia coli , εντερόκοκκους, Pseudomonas aeruginosa , κλωστρίδια και ολικό αριθμό βακτηριδίων, όπου εφαρμόζεται. Υπήρξε μια μείωση 26% στον συνολικό αριθμό δειγμάτων σε σχέση με το 2019, λόγω αναστολής/τροποποίησης για μερικούς μήνες των ετήσιων εθνικών προγραμμάτων ελέγχου τροφίμων από τις Υγειονομικές Υπηρεσίας του ΥΥ, για εκτέλεση επιπρόσθετων καθηκόντων λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.