Η εξέγερση εναντίον της αποικιοκρατίας Ο Οκτώβρης του 1931 καταγράφηκε στην Ιστορία της Κύπρου λόγω της εξέγερσης που ξέσπασε εναντίον της ξένης κατοχής. Η οργή των κατοίκων του νησιού κορυφώθηκε όταν οι Βρετανοί αποικιοκράτες, με κυβερνήτη της Κύπρου τον Ρόναλντ Στορς, επέβαλαν δυσβάσταχτους φόρους και θέσπισαν πιο αυστηρό και καταπιεστικό ποινικό κώδικα. Στην πορεία της εξέγερσης, που ήταν αυθόρμητη και ανοργάνωτη, προβλήθηκε το κύριο αίτημα της μεγάλης πλειοψηφίας των κατοίκων του νησιού για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Η αρχή έγινε με μαχητική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία στις 21 Οκτωβρίου 1931, κατά την οποία κάηκε το βρετανικό κυβερνείο. Οι ταραχές επεκτάθηκαν σε όλη την Κύπρο με πορείες, συγκεντρώσεις και άλλες εκδηλώσεις. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισε ο μητροπολίτης Κιτίου, Νικόδημος Μυλωνάς (1889-1937), ο οποίος διατηρούσε στενές σχέσεις με τον Γ.Σ.Ζ. και παρευρισκόταν στις σημαντικές εκδηλώσεις του Συλλόγου. Κυριότερος συμπαραστάτης του στη Λάρνακα ήταν ο δικηγόρος Μιχαήλ Γ. Νικολαΐδης, ο οποίος υπηρέτησε τον Γ.Σ.Ζ. από διάφορες θέσεις. Και οι δύο ήταν βουλευτές, δηλαδή μέλη του Νομοθετικού συμβουλίου, που συνιστούσε κοινοβουλευτικό θεσμό επί βρετανικής αποικιοκρατίας, άνευ όμως ουσιαστικών αρμοδιοτήτων. Η παραίτηση του μητροπολίτη Νικόδημου Μυλωνά από το Νομοθετικό συμβούλιο έδωσε το έναυσμα για την εξέγερση. Πρωτοπόροι στον αθλητισμό, πρωταγωνιστές και στην πολιτική ζωή. Εικονίζονται, από αριστερά, ο πρόεδρος του Γ.Σ.Π. και πολιτευτής, Θεοφάνης Θεοδότου («επιτραπέζιος ρήτωρ», καθότι ήταν μικρού αναστήματος), ο πρόεδρος του Γ.Σ.Ο., Νικόλαος Κλ. Λανίτης, ο πρόεδρος του Γ.Σ.Ζ., Κλεόβουλος Μεσολογγίτης και ο ποιητής Δημήτρης Λιπέρτης. Το σατιρικό σκίτσο του Γιώργου Φασουλιώτη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Γέλιο» το 1929 με αφορμή τους Πανελλαδικούς αγώνες στη Λεμεσό.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==