19 Οι κυριότεροι σταθμοί στη μακρά πορεία του Γ.Σ.Ζ. Ε Ι ΣΑΓΩΓΗ Ήταν γόνιμη, παραγωγική, πλούσια σε προσφορά, αλλά και πολυκύμαντη η μακρά πορεία του Γυμναστικού Συλλόγου «Ο Ζήνων» (Γ.Σ.Ζ.) Λάρνακας στα 125 χρόνια ζωής του. Ο Σύλλογος συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη του κυπριακού αθλητισμού και στην παραγωγή πολιτισμού. Είχε τεράστια συμβολή και στους αγώνες του κυπριακού λαού για ελευθερία και ευημερία. Η ιστορική πορεία του Γ.Σ.Ζ. μπορεί να διαχωριστεί, συμβατικά, σε πέντε περιόδους. Αυτές σηματοδοτούνται από χρονιές που αποτέλεσαν σταθμό σε αυτή την πορεία και άνοιξαν νέο κεφάλαιο στη ζωή και τη δράση του Συλλόγου. Η ίδρυση το 1896 και τα πρώτα δύσκολα βήματα Η πρώτη περίοδος αρχίζει από την ίδρυση του Γ.Σ.Ζ., το 1896, κι ακόμη πιο πριν. Οι κινήσεις για τη σύσταση γυμναστικού συλλόγου στη Λάρνακα σημειώθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα, παράλληλα με ανάλογες κινήσεις σε διάφορες πόλεις του τόπου μας, κυρίως τη Λεμεσό και τη Λευκωσία. Σκοπός όσων πρωτοστατούσαν προς αυτή την κατεύθυνση ήταν να συμβάλουν στην αναβάθμιση του μορφωτικού και πολιτιστικού επιπέδου των κατοίκων. Η Κύπρος βίωνε συνθήκες φτώχιας, ανέχειας και στερήσεων. Μόλις είχε αλλάξει το καθεστώς στο νησί μας. Μετά από μακραίωνη δουλεία υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία, το 1878 πέρασε στα χέρια των Βρετανών αποικιοκρατών. Οι ελπίδες των Κυπρίων ότι θα βελτιώνονταν οι συνθήκες ζωής και, κυρίως, ότι θα εκπληρωνόταν το όραμά τους για ένωση με την Ελλάδα, διαψεύστηκαν οικτρά. Γι’ αυτό και απώτερος σκοπός των πλείστων συλλόγων, σωματείων, λεσχών και αναγνωστηρίων που ιδρύονταν εκείνη την περίοδο ήταν να αναδείξουν τις ελληνικές ρίζες στην ιστορία του νησιού και να ενδυναμώσουν την εθνική συνείδηση των Κυπρίων. Ορισμένοι νεοσύστατοι σύλλογοι επιδίωκαν, ανάμεσα σε άλλα, να καλλιεργήσουν τον κλασικό αθλητισμό, που γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα. Τους ίδιους σκοπούς είχε και η ίδρυση του Κιτιακού Συλλόγου στη Λάρνακα το 1892, με πρωτοστάτη τον Φίλιο Ζαννέτο, ο οποίος καταγόταν από τη Λακωνία της Πελοποννήσου. Ήταν νεαρός απόφοιτος Ιατρικής και είχε έρθει στην Κύπρο για να ασκήσει το λειτούργημα του γιατρού. Η ονομασία του Συλλόγου παρέπεμπε στην αρχαία πόλη Κίτιον που υπήρχε στον χώρο της σημερινής Λάρνακας. Ωστόσο, ο Κιτιακός Σύλλογος ανέστειλε τη λειτουργία του τον επόμενο χρόνο, λόγω οικονομικών δυσχερειών. Ο σπόρος όμως είχε ριφθεί από το 1892. Γι’ αυτό μετέπειτα αναφερόταν το 1892 ως έτος ίδρυσης του Γ.Σ.Ζ. σε πολλά έγγραφα, όπως στο καταστατικό του, ακόμη και στις μεταγενέστερες τροποποιήσεις του, σε επιστολόχαρτα, σε σφραγίδες κ.λπ. Εν πάση περιπτώσει, επανιδρύθηκε ή επαναδραστηριοποιήθηκε ο γυμναστικός σύλλογος της Λάρνακας το 1896, με έναυσμα την πραγματοποίηση των Α’ Παγκυπρίων αγώνων, καθώς επίσης των Α’ Ολυμπιακών αγώνων της σύγχρονης εποχής στην Αθήνα την ίδια χρονιά. Αρχικά στον σύλλογο δόθηκε η επωνυμία «Στάδιον», αλλά σύντομα μετονομάστηκε σε Κιτιακό Γυμναστικό Σύλλογο «Ο Ζήνων», προς τιμήν του περίφημου φιλόσοφου της αρχαιότητας, Ζήνωνος του Κιτιέως. Πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο Φίλιος Ζαννέτος. Στην περίοδο που ακολούθησε ο Γ.Σ.Ζ., όπως επικράτησε να ονομάζεται, συμμετείχε στους Παγκυπρίους αγώνες, τους οποίους μάλιστα φιλοξένησε για πρώτη φορά το 1900 στο γυμναστήριό του στην περιοχή Καλογερά. Την ίδια περίοδο ο Γ.Σ.Ζ. έγινε μέλος του Συνδέσμου Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Συλλόγων (ΣΕΑΓΣ, από το 1928 ΣΕΓΑΣ). Ο Γ.Σ.Ζ. δεν περιορίστηκε σε δραστηριότητες στον κλασικό αθλητισμό. Προώθησε και άλλα αθλήματα. Ίδρυσε το 1902 ποδηλατικό και ποδοσφαιρικό όμιλο. Επεκτάθηκε και σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Συμμετείχε επίσης στους εθνικούς αγώνες, αφού μέλη και στελέχη του κατατάχθηκαν ως εθελοντές στον ελληνικό στρατό και πολέμησαν κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο το 1897, κατά τους Βαλκανικούς πολέμους το 1912-1913 κ.λπ. Ο κυπριακός λαός υπέφερε συνεχώς από την εκμετάλλευση και τις αυθαιρεσίες των Βρετανών αποικιοκρατών. Ο Γ.Σ.Ζ. και οι άλλοι γυμναστικοί σύλλογοι δεν αποτελούσαν εξαίρεση. Αυθαίρετη πράξη εκ μέρους των Βρετανών ήταν και η απέλαση του προέδρου του Γ.Σ.Ζ., Φίλιου Ζαννέτου, με το πρόσχημα ότι ήταν ξένος υπήκοος, ενώ ήταν εν ενεργεία εκλεγμένος δήμαρχος Λάρνακας. Στην πραγματικότητα οι Βρετανοί ήθελαν να τιμωρήσουν και να απαλλαγούν από έναν «ενοχλητικό» διεκδικητή των δικαιωμάτων του κυπριακού λαού. Για τα επόμενα χρόνια τα μέλη του Γ.Σ.Ζ. εξέλεγαν στη θέση του προέδρου του Γ.Σ.Ζ. τον Φίλιο Ζαννέτο, ενώ αυτός διέμενε στην Αθήνα, μακριά από τη Λάρνακα. Πάντοτε όμως βρισκόταν στο πλευρό του Γ.Σ.Ζ. και τον εκπροσωπούσε στον ΣΕΑΓΣ. Χρέη προέδρου εκτελούσε ο αντιπρόεδρος του Γ.Σ.Ζ., Δημήτριος (ή Δημητρός) Ν. Δημητρίου. Διαθέτοντας μεγάλη οικονομική επιφάνεια, ο Δημητρός Ν. Δημητρίου ερχόταν πάντοτε αρωγός για την επίλυση οικονομικών προβλημάτων που συχνά αντιμετώπιζε ο Γ.Σ.Ζ. Ο ίδιος ήταν που συνεισέφερε μεγάλα ποσά για την ανέγερση σταδίου σε χώρο παρά τη σημερινή λεωφόρο Αρτέμιδος. Απογειώθηκε με την απόκτηση σταδίου το 1928 Η ανέγερση του σταδίου Γ.Σ.Ζ. με τα εμβληματικά προπύλαια το 1928 σηματοδότησε τη δεύτερη περίοδο στην ιστορία του Γ.Σ.Ζ. Πρόεδρος του Γ.Σ.Ζ. τότε ήταν ο Κλεόβουλος Μεσολογγίτης, από το 1926. Ο Σύλλογος είχε πλέον τον κατάλληλο χώρο για να ανοίξει τα φτερά του σε όλους τους τομείς. Κατά τους Παγκυπρίους αγώνες που φιλοξένησε στο νεότευκτο
RkJQdWJsaXNoZXIy MTUzMzM1NQ==