Η Κύπρος μας #18

11 ΑΝΟΊΓΟΝΤΑΙ ΟΡΊΖΟΝΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝΨΗΦΙΟΠΟΊΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΆΣ Διαδικτυακό Διακρατικό Forum «Ελλάδα-Κύπρος 2021-2040» Ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η πολιτιστική κληρονομιά και στους ορίζοντες που ανοίγονται με την ψηφιοποίησή της, έδωσε ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Γιάννης Καρούσος, σε παρέμβασή του στο Διαδικτυακό Διακρατικό Forum «Ελλάδα – Κύπρος 2021 – 2040: Διμερής συνεργασία στον τομέα της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς και περιφερειακή ανάπτυξη – Νέες προκλήσεις, νέες προοπτικές», το οποίο πραγματοποιήθηκε, στις 26 Μαϊου, υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του Διαδικτυακού Διακρατικού Forum, το οποίο διοργανώθηκε από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και το Δίκτυο «ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ», έγιναν αναφορές από διάφορους ομιλητές, που αφορούσαν στην ανάγκη διαχείρισης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς προς όφελος της περιφερειακής ανάπτυξης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Εξετάστηκαν επίκαιρα θέματα, που απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα, όπως πολιτιστική διπλωματία, πολιτισμός-τουρισμός, νέες τεχνολογίες στην ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και κλιματική αλλαγή στην πολιτιστική κληρονομιά. Στη συνάντηση συμμετείχαν Υπουργοί των Κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου, άλλα υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, η Εκκλησία της Ελλάδας, πρυτάνεις, εκπρόσωποι παγκόσμιων επιστημονικών οργανισμών, πανεπιστημιακοί καθηγητές και εκπρόσωποι της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Απώτερος σκοπός ήταν η διαμόρφωση κοινής πολιτικής, προς όφελος των δύο χωρών, δεδομένου ότι ο ψηφιακός πολιτισμός μπορεί να συμβάλει στην αναπτυξιακή δυναμική των δύο χωρών και να συνδράμει στην αντιμετώπιση της κρίσης. Στην παρέμβασή του ο κ. Καρούσος ανέφερε ότι, «ως πολιτικός προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιοτήτων, του κατεξοχήν αρμοδίου Τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας σε θέματα προστασίας, ανάδειξης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού, θεωρώ ότι καταβάλλονται ιδιαίτερα σημαντικές προσπάθειες για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί και προσανατολίζονται προς την επίτευξη της μέγιστης δυνατής γνώσης, διαχείρισης και ανάδειξης των υλικών καταλοίπων της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, με στόχο την προώθηση μιας βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης». Ο κ. Καρούσος επισήμανε ότι από την ίδρυσή του, το 1935, μέχρι και σήμερα, το Τμήμα Αρχαιοτήτων είναι υπεύθυνο, μεταξύ άλλων, για την ανασκαφή, συντήρηση και προβολή αρχαιολογικών θέσεων και αρχαίων ευρημάτων, ενώ ταυτόχρονα είναι υπεύθυνο για τη διαφύλαξη, τη συντήρηση και την προβολή των αρχαιολογικών χώρων, αρχαίων μνημείων και μουσείων της Κύπρου. «Οι πιο πάνω στόχοι είναι πολυδιάστατοι και απαιτούν τη διαχείριση ενός τεράστιου όγκου πληροφοριών και αρχειακού υλικού. Οι ανασκαφές, σωστικές και συστηματικές, του Τμήματος Αρχαιοτήτων, του Πανεπιστήμιου Κύπρου, αλλά και των ξένων αποστολών, όπως επίσης και οι τυχαίες ανακαλύψεις ευρημάτων, έφεραν και συνεχίζουν να φέρνουν στο φως πολλές χιλιάδες αρχαιότητες», είπε ο κ. Υπουργός, δίνοντας έμφαση στο γεγονός ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων καλείται να διαχειριστεί με τον πιο αποδοτικό τρόπο, όλον αυτόν τον όγκο των αρχαίων ευρημάτων και τον πολύ μεγάλο αριθμό αρχαίων μνημείων, από όλο το νησί, που χρονολογούνται από την Επιπαλαιολιθική εποχή μέχρι πριν από 100 χρόνια. Αναφερόμενος στις πρόσφατες συρράξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά και το γεγονός ότι οι ίδιες οι εμπειρίες της Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή του 1974, έχουν αναδείξει τη μάστιγα της σκόπιμης καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσο εξάλειψης της εθνικής ταυτότητας ενός λαού, καθώς και την παράνομη διακίνηση και εμπορία αρχαιοτήτων ως έναν επικερδή τομέα που δύναται να χρηματοδοτήσει τρομοκρατικές ή άλλες ένοπλες συρράξεις, ο κ. Καρούσος τόνισε ότι οι εμπειρίες του παρελθόντος έχουν καταδείξει ότι η λεηλασία, η σκόπιμη καταστροφή πολιτιστικών αγαθών και η εμπορία αρχαιοτήτων αποτελούν αλληλένδετα θέματα και ουσιαστικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ως εκ τούτου, σημείωσε, η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι στην ουσία προστασία της ανθρώπινης ταυτότητας και της συλλογικής μνήμης της ανθρωπότητας. «Η συμβολή της νέας τεχνολογίας στις προσπάθειες τεκμηρίωσης, προστασίας και ανάκτησης κλεμμένων πολιτιστικών αγαθών, δύναται να καταστεί ιδιαίτερα πολύτιμη, μέσω της δημιουργίας εξειδικευμένων εφαρμογών για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου και, κυρίως, μέσω της έμφασης που πρέπει να δοθεί στην, υψηλής ποιότητας, τεκμηρίωση των πολιτιστικών αγαθών ως εργαλείο στις προσπάθειες επαναπατρισμού αυτών», πρόσθεσε. «Σε αυτά τα πλαίσια, αναλογιζόμενοι ότι η ψηφιοποίηση αποδεδειγμένα μπορεί να αποβεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο στις προσπάθειες συντήρησης, διατήρησης, μελέτης και προώθησης των πολιτιστικών μας πόρων και με ειδικότερο στόχο την προστασία των πολύτιμων αρχείων από τη φθορά, αλλά και την καλύτερη διαχείριση του τεράστιου όγκου του αρχειακού υλικού, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η ψηφιοποίηση στην αρχαιολογία, το Τμήμα Αρχαιοτήτων εισήγαγε την ψηφιοποίηση στις εργασίες του», κατέληξε ο κ. Καρούσος.