200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

81 Η Κύπρος και η Επανάσταση του 1821 Η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και στη συνέχεια η Επανάσταση στην κυρίως Ελλάδα ανησύχησαν τους Τούρκους μήπως το επαναστατικό κίνημα μεταδιδόταν και στην Κύπρο. Έτσι λοιπόν ο σουλτάνος και τον κατάλογο των προγραφών ενέκρινε και στρατιωτική δύναμη (4.000 ανδρών) έστειλε από την Πτολεμαΐδα στην Κύπρο. Έτσι αποβιβάστηκαν στην Κύπρο, στις 3 Μαΐου 1821, 4.000 Τούρκοι στρατιώτες από τη Συρία και την Παλαιστίνη. Στο μεταξύ πραγματοποιήθηκε ο αφοπλισμός των Κυπρίων κατά διαταγή του σουλτάνου, όπως είχε συμβεί και σ’ όλη την οθωμανική επικράτεια. Οι Κύπριοι μάλιστα κατέβαλαν στον Τούρκο διοικητή το ποσό 100.000 γροσιών, για να μεσολαβήσει στο σουλτάνο, ώστε να απαλλαγούν από μελλοντικές ενοχλήσεις. Παρόλ’ αυτά ακολούθησαν στη συνέχεια, με προμελετημένο σκοπό, καταγγελίες εναντίον προσώπων, κοινοτήτων και μονών. Διενεργήθηκαν ακόμα έρευνες, καταδιώξεις και φυλακίσεις σε έκταση, αλλά ούτε κρυμμένα όπλα βρέθηκαν ούτε συνεννοήσεις με την Ύδρα και τις Σπέτσες διαπιστώθηκαν. Έπειτα και από αυτά, ο κυβερνήτης της Κύπρου Κουτσούκ Μεχμέτ ανέφερε στην κυβέρνησή του ότι ο αφοπλισμός των Ελλήνων πραγματοποιήθηκε με ησυχία. Υπέβαλε όμως και ονομαστικό κατάλογο 486 προσώπων, που περιλάμβανε τον αρχιεπίσκοπο Κύπρου, τους τρεις μητροπολίτες, τους ηγουμένους και προηγουμένους όλων των μονών, τους επισήμους από τους κληρικούς και όλους τους προεστώτες και προκρίτους των επαρχιών του νησιού, και συνόδευσε τον κατάλογο με την παρατήρηση «ότι κατ’ ουδέν ωφελεί ο αφοπλισμός, εν όσω μένουν εν τη ζωή οι εν τω καταλόγω αναφερόμενοι, ότε και πλούσιοι και ισχυροί όντες ούτοι, και σχέσεις πολλάς εν τη Ευρώπη και ταις ναυτικαίς νήσοις έχοντες, ευκόλως δύνανται πάσαν προμήθειαν έξωθεν όπλων και εφοδίων, πάσαν εκάστοτε πρόσλησιν πλοίων και πάσαν επί τέλους κίνησιν εις τα όπλα της όλης νήσου» , όπως γράφει ο Φιλήμων. Η τουρκική κυβέρνηση απάντησε χωρίς άλλη εξέταση και διέταξε τη σφαγή όλων που περιέχονταν στον κατάλογο, τη δήμευση της περιουσίας τους και τον εξανδραποδισμό των γυναικών και των παιδιών τους, εκτός αν δέχονταν να εξισλαμισθούν. Ο Κουτσούκ Μεχμέτ, εφοδιασμένος με την κυβερνητική διαταγή, συγκάλεσε τους αγάδες του νησιού, ώστε να καταστούν συνυπεύθυνοι, και υποκρίθηκε κατά το συμβούλιο τον μετριοπαθή, προτείνοντας να περιοριστεί η σφαγή. Εκείνοι όμως αντιπρότειναν να επεκταθεί και πέραν από τον κατάλογο, αποβλέποντας και αυτοί, όπως και ο μουτεσελλίμης, στη δημιουργία ευκαιρίας