200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

57 Κύπρος και 1821: Όψεις του ναυτικού πολέμου, η δράση των mistico και η μάχη της Αγίας Νάπας σε σάκο από μουσακά, που εκτοξεύονταν λίγο πριν το ρεσάλτο του κούρσου, προκειμένου να κυριευθεί το εχθρικό πλοίο, στη συνέχεια, με μάχη εκ του συστάδην). Το πλήρωμα που επάνδρωνε τα mistico εκτός από αγχέμαχα όπλα (ξίφη και μαχαίρια) έφερε ναυτικά τρομπόνια και πιστόλες -τον κύριο οπλισμό των ναυτικών πληρωμάτων της περιόδου. Το «Ποσειδών» του Ιωάννη Κυπρίου, αν κρίνει κανείς από τις πληροφορίες για το συγκείμενο της δράσης του στον Αργολικό Κόλπο το 1825, πρέπει να προσέβαλλε μικρά και μεσαία τουρκικά σκάφη σε υποστηρικτικό ρόλο άλλων επαναστατικών ελληνικών πλοίων ή να δρούσε, λόγω και της μυστικής ταυτότητας των mistico, σε ανεξάρτητο ρόλο ή σε ρόλο συλλογής πληροφοριών/ καταγραφής των κινήσεων του τουρκικού στόλου. Την περίοδο 1825-1826 πλοία mistico συγκρούστηκαν με το βρετανικό ναυτικό στις θάλασσες της Τήνου, σε μιαν από τις πρώιμες αντιπειρατικές επιχειρήσεις του δευτέρου (δράση της φρεγάτας HMS Cambrian) στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου Πελάγους, των αιγυπτιακών και συριακών ακτών. Mistico 40 τόνων τύπου «φελούκας» από την Ανατολική Μεσόγειο (ιταλικό). Πιστόλα (μηχανισμού flintlock) του βρετανικού ναυτικού υποδείγματος 1801 με σφραγίδες κατασκευής από την περιοχή του Μπέρμιγχαμ (προεπαναστατική περίοδος του 1821) (από το αρχείο του Γιάννη Ιωάννου).