200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή την Ελλήνων της Κύπρου 56 τη σημασία των ελληνικών πληρωμάτων –ως επαγγελματίες- στα πλοία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πρακτική που ιδίως ο καπουδάν πασάς Χουσεΐν (1773-1786) ευνόησε στους ναυτικούς πολέμους των Οθωμανών εναντίον της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και των Ενετών. Στα έγγραφα του Υπουργείου Ναυτικών , που αποδελτίωσε ο Ροδίων Γεωργιάδης και δημοσιεύει ο Γ. Χατζηκωστής, υπάρχουν λίγες πληροφορίες για Κυπρίους ναυτικούς. Ο Κωνσταντής Κυπριώτης πολέμησε σε σπετσιώτικα πλοία και «υστερήθη την [δεξιάν] χέραν» σε ναυμαχία τον Φεβρουάριο του 1822. Ανάμεσα στους άνδρες του «ηφαιστίου» (πυρπολικού), που υπό τον Λέκα Ματρόζο έκαψαν τον Αύγουστο του 1824 μιαν εχθρική φρεγάτα στη Σάμο, ήταν και ο Σάββας Κυπριώτης . Την ίδια εποχή σε κατάλογο τριάντα ανδρών που υπηρετούσαν υπό τον μπουρλοτιέρη Κωνσταντή Κανάριο (όπως υπογράφει), εντοπίζεται και ο Μανώλης Κωνσταντή Κυπριώτης . Ένα γεγονός που προκαλεί εντύπωση είναι ότι ανάμεσα στα πλοία των επαναστατημένων Ελλήνων (1824-1827) φιγουράρουν η λεύκα «Λευκωσία», η γολέττα «Κυπρία» και το «πολεμικόν πλοίον βρίκιον Κύπρις». Εντοπίζεται και ένας Κύπριος καπετάνιος, ο Ιωάννης Κύπριος , του μύστικου «Ο Ποσειδών», που ανέλαβε α ποστολές στα νερά του Αργολικού κατά το 1825 (Παπαπολυβίου, 2020). Η πιο πάνω καταγραφή καταδεικνύει τη νησιωτική διάσταση και τη ναυτοσύνη των Ελλήνων-Κυπρίων στις γραμμές του 1821 -πρακτική που πρέπει να αναζητηθεί και να τεκμηριωθεί και στην προεπαναστατική περίοδο ως μορφή επαγγελματικής διεξόδου των ελληνικών πληθυσμών της μεγαλονήσου. Η δράση των mistico T α πλοία τύπου mistico άνθισαν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως συγκεκαλυμμένα πειρατικά. Εξ όψεως έμοιαζαν με εμπορικά –επακριβή της φελούκας του 18ου και 19ου αιώνα-, στην ουσία όμως επρόκειτο για οπλισμένα σκάφη. Ήταν ιστιοφόρα πλοία με βάρος που κυμαινόταν από 40 έως 80 τόνους, έχοντας καταστρώματα με μακριές, χαμηλές γάστρες και δύο ιστούς στη μέση, που μετέφεραν δύο πανιά και φλόκο. Χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από Έλληνες ναυτικούς για πειρατεία (σε αντίθεση με άλλους πειρατικούς λαούς της περιοχής) με πλήρωμα από 5 έως 9 ένοπλους άνδρες. Ο συνηθισμένος οπλισμός ενός mistico ήταν ένα ή δύο κανόνια τύπου «καρονάδας» (βραχύκαννα) ή κανονέτα («καβαλέτα»), τα οποία εκτόξευαν από κοντινή απόσταση διάφορους τύπους πυρομαχικών, όπως οι μπόμπες (εκρητικό βλήμα με θρυαλλίδα) και οι βολίδες (τα λεγόμενα «μακάσια», δηλαδή στρογγυλές μπάλες συσκευασμένες