200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή την Ελλήνων της Κύπρου 50 Ήταν και φλογερός πατριώτης και επαναστάτης. Στη « Λογική » καλεί τους αναγνώστες να στηρίξουν το εγχείρημά του, για να μπορέσει να προχωρήσει και σε άλλες εκδόσεις, ενώ παράλληλα θρηνεί για την κατάσταση του γένους που στερείται « παντός κάλλους» εξαιτίας της τυραννίας του βάρβαρου οθωμανικού ζυγού. Η δε συμμετοχή του στον στενό πυρήνα των συντρόφων του Ρήγα είναι αδιαμφισβήτητη. Το ότι ήταν περήφανος για την ιδιαίτερη καταγωγή του φαίνεται από την ένδειξη στο εξώφυλλο του βιβλίου του: « τύποις δέ ἐκδοθεῖσα ὑπό Ἱωάννου Καρατζᾶ, τοῦ ἐκ Λευκωσίας τῆς Κύπρου, ἐν Βιέννῃ 1792, ἐν τῇ τυπογραφίᾳ τοῦ Βαουμαϊστέρου » . Γνωστότερο έργο του είναι το « Έρωτος αποτελέσματα », που περιλαμβάνει τρία αφηγήματα καθώς και 135 στιχουργήματα. Θεωρούνται ως τα πρώτα διηγήματα της κυπριακής νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Καρατζάς πραγματοποίησε κι άλλες εκδόσεις, όπως η « Ιερά Ιστορία της Παλαιάς και Νέας Διαθήκης » (1795), αλλά και το έργο « Κέβητος του Θηβαίου Πλατωνικού Φιλοσόφου, Πίναξ », σε δική του μετάφραση στα νέα ελληνικά (1792). Επιχείρησε, λίγο πριν από τη σύλληψή του, να ανατυπώσει στην Πέστη την Επαναστατική Προκήρυξη του Ρήγα, το Σύνταγμα και τον Θούριο, αλλά τελικά συνελήφθη, χωρίς να πραγματοποιήσει τα σχέδιά του. Μάλιστα, κατά τις ανακρίσεις του από τις αυστριακές αρχές, φαίνεται πως προσπάθησε να παραπλανήσει τους ανακριτές, προσποιούμενος ότι πρώτη φορά έβλεπε την Προκήρυξη και ότι ζήτησε να τη δει από συγκρατούμενό του από απλή περιέργεια. Αυτό όμως δεν έπεισε τους Αυστριακούς, οι οποίοι τον κράτησαν μαζί με τους υπόλοιπους τουρκικής υπηκοότητας συντρόφους του Ρήγα. Οι Αυστριακοί γνώριζαν ότι είχε ζητήσει άδεια να ανατυπώσει την Προκήρυξη, οπότε ήταν βέβαιοι για τη συμμετοχή του στον στενό πυρήνα των επαναστατών. Όπως είναι γνωστό, οι αυστριακέςαρχέςστις 10Μαΐου1798παρέδωσαν τονΡήγα, τον Καρατζά και τους υπόλοιπους συντρόφους τους, τους Ευστράτιο Αργέντη και Αντώνιο Κορωνιό από τη Χίο, τον Δημήτριο Νικολίδη από την Ήπειρο, τον Θεοχάρη Τουρούντζια από τη Σιάτιστα και τους αδελφούς Ιωάννη και Παναγιώτη Εμμανουήλ από την Καστοριά, στις οθωμανικές αρχές του Βελιγραδίου. Η καταγωγή των συντρόφων του Ρήγα από τόσο διαφορετικά μέρη του ευρύτερου Ελληνισμού καταδεικνύει με τον πιο καταφανή τρόπο τον πανεθνικό χαρακτήρα του εγχειρήματος του Ρήγα. Ένα εγχείρημα στο οποίο έχει και η Κύπρος με τον Ιωάννη Καρατζά περίοπτη θέση.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA5NDYxNw==